دولتآبادی به خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، گفت: در دوران دانشجوییام در رشته تئاتر مدام با نام مایل بکتاش مواجه میشدم. مقالات و کتابهای بسیاری را دیدم که به آثار بکتاش ارجاع میدادند، اما هیچ اثر و نشانی از این چهره بزرگ تئاتری نبود.
وی افزود: در نشریات فرهیخته قدیمی نیز مقالات بسیاری درباره تئاتر ایران به قلم خود بکتاش موجود بود که من آنها را جمعآوری کردم. از برخی همکاران سابق بکتاش نیز مدارکی چون جزوه دستنویس به قلم خود بکتاش به ما رسید. تمام تلاش ما این بود که همه مقالات و منابع درباره بکتاش و یا مقالات خود او را پیدا کنیم. البته در حین کار متوجه شدیم که او مقالات سینمایی هم داشته است.
این محقق و مترجم در ادامه به چگونگی ارتباط با خانواده بکتاش اشاره کرد و گفت: یکی از خبرگزاریهای داخلی درباره پروژه تحقیق ما درباره زندگی و آثار مایل بکتاش خبری را منتشر کرد. من در آن خبر به خبرنگار گفته بودم که بکتاش یک پژوهشگر تبریزی است. خواهرزاده بکتاش این خبر را خواند و پیغام نوشت که بکتاش اهل باکو بود و نه تبریز.
دولتآبادی گفت: به دلیل همین اشتباه، خواهر بکتاش با انتشارات افراز تماس گرفت و خواهان اصلاح این اشتباه شد و این مساله به ارتباط ما با خواهر بکتاش انجاميد. از این رو اطلاعات ما از وی در این کتاب دست اول و درست است. لازم است بیان کنم که پس از انقلاب اسلامی ایران اغلب تئاتریها درباره بکتاش کمتر اطلاعات صحیحی داشتهاند.
دولتآبادی گفت: من در گفتوگو با خواهر بکتاش به شغل او و محل کارش پی بردم و از طریق برخی دوستان توانستم مدارک کاری او را پیدا کنم. با این اسناد و مدارک دیگر لحظه به لحظه زندگی بکتاش دست ما بود.
دولتآبادی درباره تاثیر بکتاش بر پژوهشهای تئاتر و نمایش در ایران گفت: مایل بکتاش جدیترین محقق و منتقد تئاتر ایران در پیش از انقلاب بود. او نخستین فردی است که پژوهشهای علمی درباره تئاتر و نمایش ایرانی انجام داده است. بکتاش در مقالاتش نوآوری دارد و به طور کل یک مقالهنویس درجه یک است.
این مدرس تئاتر در ادامه با اشاره به این نکته که بکتاش در مقالاتش دنیایی از مطلب درباره تاریخ نمایش در ایران و تعزیه به مخاطب ارایه میکند، گفت: نظرات بکتاش به طور کل نسبت به دیگر باورها درباره تعزیه، متفاوت است. او یک نگاه اجتماعی به تعزیه در دوره قاجار دارد.
وی افزود: یکی دیگر از ویژگیهای بکتاش آشنایی کامل او به زبانهای عربی، ترکی استانبولی، فارسی و انگلیسی است. او همچنین به نسخههای خطی دسترسی داشته و نسخههای را دیده که شاید در حال حاضر دیگر وجود نداشته باشد.
دولتآبادی در ادامه با اشاره به این نکته که این کتاب نخستین پژوهش منتشر شده درباره بکتاش است، گفت: تمام تلاش من و فرزام حقیقی این بود تا هرچه اسناد و مقاله که در دسترس ما بوده اعم از مقالات خود بکتاش، را تا حد امکان در این کتاب بیاوریم تا یک منبع و مرجع مهمی برای علاقهمندان، پژوهشگران و دانشجویان تئاتر ایران باشد. پیشتر از این کسی از سرگذشت بکتاش پس از انقلاب اسلامی ایران هیچ اطلاعی نداشت.
کتاب «غریبهای در تئاتر ایران؛ زندگی و آثار مایل بکتاش» با تحقیق و پژوهش غلامحسین دولتآبادی و فرزام حقیقی، با شمارگان هزار و 100 نسخه، 256 صفحه و بهای 15 هزار تومان از سوی انتشارات افراز در دسترس مخاطبان قرار گرفته است.
چهارشنبه ۲۰ دی ۱۳۹۱ - ۱۴:۰۷
نظر شما