معاونت امور اجتماعی و فرهنگی اداره کل مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران شمارههای (6، 7، 8) از مجموعه «نیمرخ شهر» را در راستای آموزش مسایل اجتماعی و خانوادگی شهروندی و بیان فرهنگ شهرنشینی منتشر کرد.-
معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران با همکاری کارشناسان امور اجتماعی با انجام تحلیل ثانویه به بررسی موضوعات اجتماعی مرتبط با امور و مدیریت شهری در نظر دارد در خلال جلدهای گوناگون این مجموعه، پیوندی میان محافل آکادمیک و مدیریت شهری ایجاد کند و نگاهی متفاوت به چالشهای فرهنگی این حوزه داشته باشد. نگارش این مجموعه بر عهده دکتر نعمتالله فاضلی، جامعهشناس، استاد دانشگاه و مردمنگار است که تالیفات و ترجمههای متعددی در این زمینه دارد.
شماره 6 نیمرخ شهر با عنوان «سبکهای فراغتی جوانان» میکوشد با تکیه بر مفاهیم و دیدگاههای جامعهشناختی و مطالعات فرهنگی، کارایی مفهوم سبک فراغتی در مطالعات فراغت جوانان ایرانی را ارزیابی کند.
این اثر با طرح مولفههای موثر بر توسعه فرهنگ فراغت در جوانان، ویژگیها و آسیبهای اجتماعی این حوزه را شناسایی میکند و شباهتها و تفاوتهای آن را در ساختار فرهنگی جامعه غربی آشکار میسازد.
فاضلی در این کتاب با پرداختن به مساله تغییر در فرهنگ فراغتی و ویژگیهای فرهنگ فراغتی جوانان ایران به تیپشناسی مفهوم سبکهای فراغتی نیز توجه دارد.
شماره 7 نیمرخ شهر با عنوان «آموزش شهروندی و توسعه اجتماعی» اثر دیگر این مجموعه است. این نوشتار با هدف ارایه تعریفی درست از شهروندی آغاز میشود و در ادامه به موضوع آموزش و نقش آن در توسعه اجتماعی میپردازد، سپس با اذعان به اهمیت سواد فرهنگی، سواد رسانهای و سواد سیاسی در فرایند توسعه اجتماعی، رابطه و تاثیر این مفاهیم بر یکدیگر را میکاود.
همچنان که نویسنده این اثر نیز بیان کرده است، مفهوم شهروندی در جوامع مختلف و در ادوار زمانی متفاوت دستخوش تغییراتی شدهاند. در اغلب این تعاریف جنبههای حقوقی شهروندی مورد تاکید قرار گرفتهاند. با وجود این تنها هویتی که شهروندان یک نظام سیاسی به طور یکسان از آن برخوردارند، «هویت مدنی» است.
این اثر با قلمی متفاوت از نحوه نگارش جلدهای دیگر این مجموعه به شکلی علمی و کارشناسانه مباحث شهروندی را از بعد مفهومشناسی، ضرورت آموزش و سواد فرهنگی، سیاسی و رسانهای بررسی و در بخش نتیجهگیری بیان میکند که سویه دیگر آموزش شهروندی برآمده از تحولات و پیشرفتهای فرهنگ رسانهای و محیط تکنولوژی جدیدی است که افراد را به محاصره خود درآورده است. از این رو هرگونه توسعه اجتماعی بدون توانا کردن شهروندان برای فهم سیاست و کسب قابلیتهای لازم در راستای ایفای نقش موثر در آن ناممکن است.
نشر تیسا نخستین چاپ کتاب نیمرخ شهر 7 با عنوان «آموزش شهروندی و توسعه اجتماعی»را در 44 صفحه و بهای 25 هزار ريال منتشر کرده است.
شماره 8 نیمرخ شهر با عنوان «خانواده و زندگی شهر» واپسین عنوان این مجموعه است که تاکنون به چاپ رسیده، این اثر با زیر عنوان «تحول خانوادهها در بستر تجدد، شهر نشینی و رسانهای شدن» منتشر شده است.
مولف این کتاب معتقد است که طی دهههای اخیر به موازات تغییرات بنیادین در عرصه اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در کشور، شاهد دگرگونیهای عمده در ساختار خانوادههای شهر هم بودهایم. تحول آشکار و محسوس در ساختار و کارکرد خانواده ایرانی در آثار مترتب بر این دگرگونی، از مهمترین دلایل پرداختن به این موضوع به شمار میآید.
این اثر از زوایهای بدیع، بومی و کاربردی، روند دگرگونی ساخت و کارکرد خانوادههای شهری را بررسی میکند.
مخاطبان اصلی این اثر را افرادی تشکیل میدهند که رویکرد اجتماعی و فرهنگی در سیاستگذاریها و برنامهریزیهای شهری را پذیرفتهاند.
این اثر با بررسی انواع خانوادههایی که در زندگی شهری در حال شکلگیریاند، خانوادههای چند مکانی، خانواده فردگرا، خانواده همبالین، خانواده میانتهی، خانواده گسترده جدید، خانواده هستهای وسعت یافته، خانواده مجازی، خانواده شهری، خانواده زنمحور و خانواده عرفی را معرفی میکند و شاخصههای هریک را به همراه جایگاهی که اکنون در عرف اجتماع دارند، بازگو میکند. این اثر میکوشد با تشریح وضعیت کنونی از نگاه جامعهشناسی، آیندهای که خانوادههای شهری را تهدید میکند آشکار سازد و راهکارهایی را برای مقابله با از هم گسیختگیهای خانوادگی در فضای شهر بیان کند.
نویسنده با ارزیابی شکلگیری زمینههای شهری ظهور و بروز هر یک از انواع زندگیهای خانوادگی شهری مقایسهای با جایگاه این خانوادهها در فضای ایران و جامعه غربی به دست میدهد و ویژگیهای این خانوادهها را ذکر میکند.
انتشارات تیسا کتاب نیمرخ شهر 8 با عنوان «خانواده و زندگی شهر» را با شمارگان یکهزار نسخه در 91 صفحه با بهای 25 هزار ريال منتشر و در سال جاری روانه بازار نشر کرده است.
نظر شما