در این آیین که همزمان با روز شعر و ادب فارسی (سالگرد درگذشت شهریار) و نخستین شب شعر «حافظ» برگزار شد، شاعرانی مانند عباس براتیپور، یوسفعلی میرشکاک، محمدرضا سهرابینژاد، مصطفی رحماندوست و محمدرضا ترکی ضمن تجلیل از مقام ادبی و انقلابی «محسن پزشکیان» با خوانش اشعاری در وصف حضرت محمد(ص) به محکومیت فیلم آمریکایی نسبت به دين مبين اسلام و آن حضرت پرداختند.
در ادامه یوسفعلی میر شکاک در سخنانی با ابراز امیدواری از اینکه روز «شعر و ادبیات» به اسم مرحوم شهریار باقی بماند، گفت: زمزمههای تغییر این روز به گوش میرسد. پیش از آنکه این روز با نام استاد شهریار پیوند بخورد، از بیم تغییر تصمیم پس از نامگذاری این روز، با این تصمیم موافق نبودیم. از آنجا که شهریار از سرآمدان شعر پارسی و هم بزرگترین شاعر ترکزبان این سرزمین است و این دو هویت را میتوان در اشعار او توامان دید، بهتر آن است که نام ایشان همواره بر این روز باقی بماند.
وی سپس به بیان موانع انتشار کتاب «شش دفتر» شامل مجموعه آثار مرحوم محسن پزشکیان پرداخت و افزود: همسر مرحوم پزشکیان پس از وفات او فضایی رویایی و اساطیری از آثار ادبی و هنری وی ساخته بود و اجازه نزدیک شدن هیچ فردی را به این آثار نمیداد. من دو سال پس از درگذشت پزشکیان در کازرون با شعر او به ویژه شعرهای محلیاش که بیشتر در قالب غزل هستند، آشنا شدم.
این شاعر ادامه داد: پزشکیان به یقین در برانگیختن احساس شاعران جنوب به سرایش اشعاری به لهجه کازرونی، بوشهری، برازجانی و دیگر لهجهها که فاصله چندانی با یکدیگر ندارند تاثیر به سزایی داشت و موجی بهراه انداخت که تا خوزستان هم کشیده شد. از این نظر ما هنوز شاعری نداریم که با مرحوم پزشکیان قابل مقایسه باشد.
میر شکاک ادامه داد: شعرهای فارسی پزشکیان با آنکه حاصل بیش از یک دهه شاعری است در سالهای اولیه چهره آشکاری ندارد. تاثیرپذیری از شاعرانی مانند سپهری، اخوان، شاملو و نیما در آثار او مشهود است. آشنایی پزشکیان با مرحوم نعمتی و آتشی باعث شد که اندک اندک محور بومیگرایی و واژههای محلی برشعرهایش چیره شوند و بتوان به او برای چهره شاخص ادبی شدن امید بست.
وی با بیان اینکه ورود پزشکیان به عرصه سیاست که زندانیشدن او را در پی داشت و سپس مرگ نابهنگام او باعث شد که این مرتبت برایش فراهم نشود، گفت: اگر فردی با تامل به اشعار او بنگرد و با ادبیات شعر جنوب آشنا باشد، خواهد دید که شعر مرحوم پزشکیان در دایره شعر جنوب قرار میگیرد.
میر شکاک افزود: به یقین پزشکیان اگر میماند یکی از درخشانترین شاعران فارسی لقب میگرفت. اگر پیشاپیش فرد مخاطب الفتی با فضای شعر جنوب که خواسته و ناخواسته با جهان پیرامون شاعر عجین شده است، نداشته باشد، ممکن است لحن پزشکیان اندکی او را برنجاند و به نظر بیاید که حرفی برای مخاطب امروز ندارد. البته آن زمان محدودیت بومیگرایی هم مطرح بود اما باید دانست که هر شعر متناسب با همان فضا سروده شده و باید در همان محیط خوانده شود تا قابل درک باشد.
وی در پایان گفت: اقدام دکتر ترکی در گردآوری اشعار پزشکیان ستودنی است و انتشار این آثار میتواند بخشی از تذکره فراهم نیامده شاعران صد یا دویست سال اخیر باشد. زیرا بسیاری از شاعران مطرح بودهاند که در تصادم فرهنگ ما با فرهنگ غرب از میان رفتهاند. مواجهه ما اکنون با غرب ادامه دارد و از وظایف شعر دوستان، فراهم آوردن امکان انتشار آثار اینچنینی است.
در ادامه این آیین مصطفی رحماندوست و دکتر محمد تمدن به بیان خاطرات خود از پزشکیان، شاعر فقید انقلاب اسلامی پرداختند.
دکتر محمدرضا ترکی نیز كه در گردآوري اشعار محسن پزشكيان نقش داشته، آخرین سخنران نشست بود که سخنان خود را با سپاسگزاری از همسر مرحوم محسن پزشکیان آغاز کرد.
وی افزود: در سالهای پس از انقلاب اسلامی در زمینه انتشار اشعار شاعران انقلابی کوتاهی بسیاری صورت گرفته است که «نعمتیزاده» هم از جمله این شاعران است. او نیز از شاعران انقلابی است که در شکوفایی شعر جنوب سهم بهسزایی داشت.
ترکی با بیان اینکه مرحوم پزشکیان در ابتدا به گروههای چپگرای روزگار خود گرایش داشت، ادامه داد: تحول روحی در آثار وی مشهود است و گرایش به عرفان و خوانش ابنعربی تاثیر شگرفی در شعر پزشکیان داشت. کتاب شعر پزشکیان به عبدالرضا نعمتیزاده تقدیم شده است که پا به پای رزمندگان اسلام در جبهههای دفاع مقدس همراه بود و تا پایان عمر خود را در جبههها به سر برد.
در پایان مراسم از حسین پزشکیان، برادر مرحوم محسن پزشکیان با حضور شاعران انقلاب تقدیر و از کتاب «شش دفتر» رونمایی شد.
محسن پزشکیان در سال 1326 در کازرون متولد شد و در خردادماه سال 1358 زمانی که به همراه جمعی از فرهنگیان عازم دیدار امام خمینی (ره) در قم بود، بههمراه پدر و دخترش به دلیل سانحه تصادف با اتومبیل درگذشت.
«شش دفتر» نام مجموعه اشعاری است که محسن پزشکیان (1358-1326) در سالهای 1348 تا 1358 سروده است. این اثر به کوشش عمادالدین شیخالحکمایی و سیدعلی میرافضلی گردآوری و توسط انتشارات فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی و با همکاری نشر کازرونیه منتشر شده است.
نظر شما