به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) به نقل از ویتنام نیوز، فام ژوان نگوین منتقد ادبی و مترجم ویتنامی در گفت و گویی که با وزیر فرهنگ ویتنام درباره ادبیات ترجمه انجام داده، نظریات او را جویا شده است. 

درباره ادبیات ترجمه شده چه نظری دارید؟
ترجمه ادبی به سرعت در حال رشد است. نمی‌توانم ادبیات ویتنام را بدون آثار ترجمه شده تصور کنم. در هر حال، توسعه ادبیات ترجمه شده موقعیت‌های فوق العاده‌ای ایجاد کرده است. در حال حاضر، ناشران بسیار زیاد، کمپانی‌های کتاب و موسسات ترجمه در زمینه ادبیات ترجمه شده فعالیت می‌کنند و این امر به بازاری غیرقابل کنترل تبدیل شده است.
 
به عنوان یک منتقد ادبیات من اشتباه‌های زیادی در کارهای ترجمه شده می بینم. در حالی که فکر می‌کنم شمار اندک این اشتباه‌ها می‌تواند قابل قبول باشد، اما نمی‌توانم وجود 10 غلط ترجمه در یک صفحه را قابل قبول بدانم اما باید توجه داشته باشیم که حتی مردمی که به زبان خودشان صحبت می‌کنند هم گاهی بد متوجه منظور می‌شوند. در کل فکر می‌کنم یک سیستم عالی ترجمه در جهان وجود نداشته باشد. مترجمان ویتنامی به سختی کار می‌کنند و باید به رسمیت شناخته شوند حتی اگر با زبان شناسان کار نکنند. 

ادبیات ترجمه شده نیازمند سه گونه از افراد است؛ مترجمان، ویراستاران و منتقدان. اکنون ما فاقد ویراستار و منتقد مجرب هستیم. یک قطعه ترجمه شده ادبی نیازمند ویراستاری توسط افراد خارجی مستقر در انتشاراتی‌ها، پیش از ترجمه کار است. پس از آن، این آثار باید خیلی جدی نقد شوند. این روند می‌تواند مترجمان و ناشرانی جدی تربیت کند. وزیر فرهنگ و ناشران نیز باید مسوول ترجمه آثار ادبی باشند. 

از چه زمانی ادبیات ترجمه شده در ویتنام ظاهر شد و نقش آن در توسعه ادبی ما چیست؟
ادبیات ترجمه شده از مدت‌ها پیش در کشور ظاهر شد. از زمان قرون وسطی، مردم تقاضای رابطه ای تعاملی با مردم دیگر سرزمین‌ها را داشتند و این ترجمه است که می‌تواند به مردم کمک کند تا کشورهای مختلف بتوانند یکدیگر را درک کنند. 

ارتباطات نیز یک نوع ترجمه است. به نوعی، اگر ما ترجمه ادبی نداشته باشیم، نمی‌توانیم ادبیات خودمان را هم توسعه و رشد بدهیم زیرا هیچ کشوری یا هیچ جامعه‌ای در جهان بدون تبادل فرهنگی نمی‌تواند به حیات خود ادامه بدهد. خلاصه بگویم، ترجمه ادبی با رشد جوامع بشری رشد کرده و در ویتنام چند قرن پیش نیز ما ادبیات چینی و فرانسوی را ترجمه می‌کردیم. 

در چند سال اخیر، ترجمه ادبی، شامل ادبیات خارجی ترجمه شده به زبان ویتنامی سهم قابل توجهی در تبادل فرهنگی ما و جلب توجه جهانی به فرهنگ ما داشت. 

ترجمه ادبی چه تاثیر در نویسندگان ویتنامی داشته است؟
نویسندگان ویتنامی ادبیات ترجمه شده را می خوانند تا ببینند تفاوت بین ادبیات ویتنام و دیگران چیست. همچنین، آثار ترجمه شده از کشورهای غربی نقش مهمی در کمک به نویسندگان ویتنامی ایفا کرده تا بتوانند فرهنگ غرب را بهتر درک کنند. ادبیات ترجمه شده نخستین پل بین شرق و غرب است. 

به نظر می‌رسد آثار ادبی خارجی بیشتری به زبان ویتنامی ترجمه شده تا آثار ویتنامی که به زبان‌های دیگر ترجمه شده اند. چه نظری در این باره دارید؟
ترجمه ادبیات خارجی به ویتنامی موفقیت آمیز بوده، اما ترجمه کتاب‌های ویتنامی به زبان‌های دیگر کار سختی است. حتی در زبان خودمان، برخی از ما خوب هستیم و برخی نیستیم. ترجمه ادبیات ویتنامی تنها نیازمند سطح بالایی از درک زبان ویتنامی و زبان خارجی نیست، این کار نیازمند دانشی عمیق از فرهنگ و احساسات نیز هست. خیلی سخت است یک خارجی پیدا کنید که به روانی به ویتنامی صحبت کند و بنویسد یا یک ویتنامی پیدا کنید که به زبان‌های دیگر به روانی صحبت کند و بنویسد، و تازه باید فردی باشد که اطلاعات فرهنگی و حسی ورای هر دو زبان را درک کند. 

سه ماموریت ویژه برای ارتقای ترجمه در دنیای کتاب ویتنام شامل گردهم آوردن گروه‌هایی از مترجمان برجسته، برگزاری دوره های آموزشی و همکاری متقابل با کشورهای خارجی ضروری است. 

مترجمان تازه کار چه مشارکتی می توانند در این روند داشته باشند؟
نویسندگان جوان خودشان آثارشان را به زبان های خارجی ترجمه می‌کنند. در هر حال آن‌ها هنوز نیازمند کمک هستند که یک خارجی آثار ترجمه شده شان را ویرایش کند. آنها خوب کار می‌کنند اما سازمان‌ها و بنیادهای حرفه‌ای باید کیفیت ترجمه‌های ادبی را اداره کنند. 

اگر سندیکای نویسندگان ویتنامی در صدد راه اندازی یک مرکز ترجمه است باید برنامه‌ای دراز مدت برای این کار داشته باشد.