به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، فناوری اطلاعات (IT) مبحثی در دنیای مدرن است که در جوامع پیشرفته امروز نمی‌توان آن را نادیده گرفت. رشته فناوری اطلاعات، حوزه میان‌رشته‌ای بین رشته‌های رايانه، صنایع و برق محسوب می‌شود و از همین رو در دانشگاه‌های کشور، استادانی از این رشته‌ها هم به تدریس دروس رشته فناوری اطلاعات مشغولند.
فتحیان، استاد دانشگاه علم و صنعت ایران، که فعالیت‌های پژوهشی زیادی در حوزه فناوری اطلاعات انجام داده است، وضعیت رشته فناوری اطلاعات را در کشور نامطلوب ارزیابی کرد و در این‌باره گفت: مدتی است این رشته و گرایش‌های آن در مقاطع کارشناسی و تحصیلات تکمیلی در دانشگاه‌های کشور تدریس می‌شوند اما رشته فناوری اطلاعات هنوز وضعیت به‌سامانی ندارد و در دانشگاه‌های مختلف با عناوین مختلف و دروس گاه مشابه، تعریف و اجرا می‌شود که مشکلاتی را برای بهره‌گیری از منابع درسی و کتاب‌ها به وجود می‌آورد.
نویسنده کتاب «پيش به سوی جامعه اطلاعاتی»، در توضیح روندهای صورت گرفته در کشور برای بهتر شدن وضعیت رشته‌های مربوط به فناوری اطلاعات گفت: اكنون این رشته‌ها از طریق کمیته فناوری اطلاعات وزارت علوم در حال بازنگری و باز تعریف‌اند. قرار است که این رشته در مقطع لیسانس به عنوان یکی از گرایش‌های کامپیوتر باقی بماند و در مقاطع بالاتر به صورت میان‌رشته‌ای در دانشکده‌های مختلف از جمله دانشکده صنایع و برق برقرار شود.
این دانشیار دانشگاه علم و صنعت ایران با اشاره به نوپا بودن رشته فناوري اطلاعات در دانشگاه‌های کشور، روند تغییر و تحولات این رشته را از زمان ورودش به عنوان رشته‌ای مجزا در دانشگاه‌ها، کند دانست و گفت: این رشته به مرور با تغییرات کمی مواجه شده است. با وجود این، اغلب در مقطع کارشناسی ارشد با تعریف رشته گرایش‌های جدیدی مواجهیم.
مدير گروه پژوهشی مديريت نهادهای الکترونيکی پژوهشکده فناوری اطلاعات دانشگاه تربيت مدرس، منابع علمی موجود را برای تحصیل دانشجویان رشته فناوری اطلاعات در کشور ناکافی دانست و گفت: شاید این منابع به زبان انگلیسی موجود و تا حدی به‌روز باشد اما منابع فارسی خوب، به ندرت یافت می‌شوند.
فتحیان در توضیح وضعیت کتابهای تالیفی و ترجمه شده در کشور گفت: در برخی از دروس حوزه فناوری اطلاعات توانسته‌ایم کتاب‌هایی تالیف و گردآوری كنیم اما باید در نظر داشته باشیم که فاصله ما تا نقطه مطلوب بسیار زیاد است. بيشتر کتابهای فارسی در اين حوزه از جنس ترجمه و گردآوری هستند و ما نیازمند فعالیت بیشتر در این حوزه‌ایم.
مبحث فناوری اطلاعات در دانشگاه‌های کشور با عناوین «مهندسی فناوری اطلاعات»، «مدیریت فناوری اطلاعات» و «فناوری اطلاعات و ارتباطات» تدریس می‌شود. فتحیان درباره میزان نیاز دانشجویان این رشته به آثار تخصصی و همچنین اتکا به منابع موجود در رشته‌های دیگر گفت: در برخی از دروس این رشته، دانشجویان و استادان کشور می‌توانند از منابع مشابه رشته‌های دیگر استفاده کنند. برای مثال در مقطع کارشناسی فناوری اطلاعات از منابع برخی از دروس رشته مهندسی رايانه یا مهندسی برق و یا مهندسی صنایع استفاده می‌شود ولی برای برخی از دروس این رشته لازم است کتاب تخصصی تهیه شود.
نویسنده کتاب «مبانی و مديريت فناوری اطلاعات» درباره مشکلات پیش روی استادان دانشگاه‌های کشور برای تالیف و ترجمه منابع درسی این رشته گفت: اكنون دانشگاهیان کشور اكثرا از منابع خارجی استفاده می‌کنند و وزن بیشتر دانش کشور بر منابع غیرفارسی است. گرچه برخی از استادان تاکنون تلاش‌هايي برای تالیف کتابهای مرجع فارسی كرده‌اند و در برخی موارد تا حدودی هم موفق بوده‌اند اما هنوز مشکلات زیادی برای رسیدن به وضعیت مطلوب وجود دارد.
این عضو گروه تجارت الکترونيک دانشکده مهندسی صنايع، نبود سرفصل‌های مشخص و استاندارد برای دروس و همچنین زیاد بودن تغییرات محتوایی در مفاهیم و دروس فناوری اطلاعات را از مهمترین مشکلاتی دانست که مانعی برای فعالیت مناسب و تالیف کتابهای مفید برای این رشته می‌شوند.
مشکلات موجود در کتابخانه‌های دانشگاه‌های مختلف کشور مبحث دیگری بود که فتحیان به آن پرداخت و تجهیز نبودن آن‌ها را ضعفی در نظام آموزشی کشور دانست. وی در این‌باره چنین توضیح داد: وضعیت منابع لاتین در کشور مناسب است و از سویی دانشجویان و استادان به‌راحتی می‌توانند از منابع الکترونیکی و مقالات علمی مختلف بهره‌مند شوند اما در حوزه منابع فارسی خوب، همچنان با کمبود کتاب و مقاله روبه‌رو هستیم.
این استاد دانشگاه، رشته فناوری اطلاعات را نیازمند اصلاحات و توجه مسوولان دانست و گفت: ابتدا لازم است رشته‌ها و دروس و محتوای آن‌ها بازنگری و به شیوه درست تعریف شوند. از سویی برای ارایه این دروس در کشور، نیازمند منابع بومی مناسب هستیم، هرچند این تغییر و تحولات نیازمند حمایت مادی و معنوی دانشگاه‌ها و وزارت علوم است.
محمد فتحیان، مدرک دکترای خود را در رشته مهندسی صنایع و در گرایش مديريت سيستم و بهرهوری دریافت کرده است. مدیریت و مهندسی فناوری اطلاعات، یکی از زمینه‌های تخصصی و تحقیقاتی است که فتحیان در آن فعالیت‌های زیادی انجام داده و مدتی با دانشگاه‌های الزهرا و تربیت مدرس هم به عنوان پژوهشگر و عضو آموزشی بخش فناوری اطلاعات همکاری کرده است.
«مديريت بازاريابی الکترونيکی»، «انتخابات الکترونيکی، مرکز پژوهش‌های مجلس» و «تجارت الکترونيکی» برخی از آثاري هستند که به قلم فتحیان منتشر شده‌اند.
پنجشنبه ۸ تیر ۱۳۹۱ - ۱۶:۰۰
نظر شما