به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، به نقل از ستاد خبری سرای اهل قلم بیست و پنجمین نمایشگاه کتاب تهران، این نشست صبح روز جمعه، ۱۵ اردیبهشت در غرفه دیدار نمایشگاه کتاب تهران برگزار شد. این اثر نوشته «مک‌اینتایر» و ترجمه حجت‌الاسلام حمید شهریاری است و در سال گذشته به عنوان برگزیده کتاب فصل شناخته شد.

علاوه بر نویسنده کتاب، محسن جوادی و انشاءالله رحمتی، از مدرسان و مترجمان حوزه فلسفه نیز حضور داشتند. مالک شجاعی‌جشوقانی نیز دبیری نشست را بر عهده داشت.

شهریاری گفت: مک‌اینتایر بحث خود در این کتاب را از یک فرضیه آغاز می‌کند که نامش را نظریه نابسامانی اخلاقی در غرب می‌گذارد. به اعتقاد او، اختلافات نظریات اخلاقی در غرب هیچ‌گاه رفع نمی‌شوند، زیرا نظریات اخلاقی غرب از اصولی گزینشی آغاز می‌شوند و به همین دلیل هیچ استدلال عقلانی برای آن‌ها وجود ندارد. این موضوع سبب می‌شود که فلاسفه مختلف به نتایج مختلف درباره یک موضوع برسند که بهترین نمونه برای آن، موضوع سقط جنین است.

وی افزود: به اعتقاد مک‌اینتایر، شکست پروژه روشنگری، این تعارض را به وجود آورده است. فلاسفه پس از قرون وسطی، اشکالاتی را به ارسطو وارد آوردند بدون این‌که هیچ یک از آن‌ها را تنقیح کنند. به همین دلیل نحله‌های متفاوتی شکل گرفتند که هر یک ساز خود را زدند. مک‌اینتایر نیچه را تنها فیلسوفی می‌داند که متوجه شکست پروژه روشنگری شد. نیچه قدرت را ارزش نخست اخلاق در دوره روشنگری می‌داند.

شهریاری ادامه داد: مک‌اینتایر تاکید می‌کند که اگر نتوانستیم ارسطو را اثبات کنیم باید نیچه را بپذیریم. او نشان می‌دهد که نظریه نیچه در دوره پیش از قرون وسطی وجهه عقلی ندارد، بنابراین بر پیرش ارسطو تاکید می‌کند.

سپس رحمتی گفت: به اعتقاد مک‌اینتایر، مفروض فلسفه اخلاق این است که ما یک زبان اخلاقی داریم که در مقام خودش ثابت است و  وظیفه‌ ما تحلیل آن‌هاست. وی بیان می‌کند که این تحلیل‌ها عایدی برای ما ندارند، زیرا نسبت به رفتار و سلوک بالفعل انسان‌ها بی‌‌طرفند.

وی افزود: مک‌اینتایر تزی را در قسمت عمومی اخلاق مطرح می‌کند مبنی بر این‌که فلسفه همه چیز را در جای خود حفظ می‌کند مگر مفاهیم را. تغییر در مفاهیم در یک مطالعه تاریخی ممکن است تغییر در رفتار را نیز به دنبال داشته باشد، بنابراین از این طریق می‌توان رفتار جامعه را نیز تغییر داد.

رحمتی ادامه داد: مک‌اینتایر بر بازخوانی اندیشه یونان باستان در حوزه اخلاق تاکید دارد، زیرا بر این باور است که نظریه‌های اخلاقی امروز از پشتوانه‌های خود جدا شده‌اند.

وی در پایان سخنانش گفت: مک‌اینتایر مخالفت‌هایی با سیر اندیشه غرب مدرن و به ویژه لیبرالیسم دارد، به همین دلیل باید دید آیا وی حرفی برای پروژه غرب‌ستیزی ما نیز دارد یا خیر. به اعتقاد من، مک‌اینتایر برای ما ایرانیان مانند تیغ دودم عمل می‌کند. آن‌چه باید در بررسی اندیشه او برای ما مهم باشد، این است که وی چه رهاودی برای تعمیق فکر ما دارد.
 
سپس جوادی گفت: به نظر می‌رسد مواجهه مک‌اینتایر با تاریخ، متفاوت با مواجهه ارسطو با تاریخ است. پیش از او نیز عده‌ای شیفته فصیلت اخلاقی ارسطو شدند، اما تحلیل‌ها و بررسی‌های هیچ يك از آن‌ها به عظمت کار مک‌اینتایر نیست. او به اشتباه عده‌ای از فلاسفه مدرن، مانند کانت در تفاسیرشان از ارسطو اشاره می‌کند مبنی بر این‌که آنان ارسطو را نتیجه‌گرا می‌دانستند. مک‌اینتایر بیان می‌کند که ارسطو اخلاق را ابزاری برای رسیدن به سعادت در نظر نمی‌گرفت، زیرا خود اخلاق نوعی غایت است.

وی ادامه داد: ارسطو دورترین فیلسوف به اخلاق دینی است، زیرا فضیلت دینی و شریعت جایی در فلسفه او ندارند، اما با وجود این، فلسفه اخلاق او بسیار مورد توجه متالهان است. غزالی نيز اشکالات محدودی را به فلسفه اخلاق او وارد می‌کند.

بیست و پنجمین نمایشگاه کتاب تهران از ۱۳ تا ۲۳ اردیبهشت در مصلای امام خمینی(ره) برپاست.