به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) اين كتاب با هدف بيان ديدگاه اسلام درباره ابعاد گوناگون زندگي خانوادگي و با نيمنگاهي به مسائل جديد در حوزه مطالعات خانواده و در قالب يك منبع درسي براي دانشجويان و طلاب علوم ديني تدوين شده است.
اثر حاضر ميتواند به عنوان متن «درس خانواده در اسلام» براي دانشجويان مقطع كارشناسي ارشد و طلاب سطح سه حوزههاي علميه به ويژه در رشته مطالعات زنان و خانواده مورد استفاده قرار گيرد.
مباحث كتاب در قالب 14 فصل تنظيم شده است. در فصل نخست، نظريهاي در باب خانواده با تكيه بر آموزههاي اسلامي و با الهام از ديدگاه متفكران مسلمان ارايه ميشود. بر اساس اين نظريه، تفاوتهاي طبيعي جسمي و رواني زن و مرد، نقش اصلي را در پيدايش و استحكام نهاد خانواده ايفا كردهاند، ضمن آنكه مبناي تفاوت، نقشها و حقوق دو جنس است. اين نظريه براي ازدواج و تشكيل خانواده، خاستگاهي فطري قائل است و اين خاستگاه را در انگيزههاي جنسي يا تفاوت جسماني زن و مرد خلاصه نميكند.
فصل دوم، به معرفي اهداف و كاركردهاي خانواده از ديدگاه اسلام ميپردازد و محور فصل سوم، معرفي قواعد و هنجارهاي دين اسلام درباره سن ازدواج، فاصله سني همسران، محارم، ازدواج با پيروان ديگر اديان، چند همسري، همسانهمسري يا «كفويت» در ازدواج، نقش خويشاوندان در انتخاب همسر براي جوانان، جايگاه عشق در انتخاب همسر و ويژگيهاي همسر مطلوب است.
در فصل چهارم، مهمترين آداب و رسوم و سنتهاي اسلامي مربوط به ازدواج و به طور خاص، سنت خواستگاري، آداب و رسوم عقد، آداب و رسوم عروسي و سنتهاي مهريه و جهيزيه بررسي ميشوند. محور فصل پنجم نيز معرفي ديدگاه اسلام درباره وظايف و حقوق متقابل همسران در زمينه ارضاي نيازهاي عاطفي و جنسي يكديگر است. در همين راستا به برخي شبهات درباره تبعيضآميز بودن ديدگاه اسلام، اشاره و پاسخ داده ميشود.
در فصل ششم درباره ديدگاه اسلام در زمينه الگوي مطلوب مديريت خانواده و حدود اختيارات و وظايف مدير خانواده و كيفيت دفاع عقلاني از الگوي مذكور بحث ميشود و در ضمن آن، اتهام پدرسالاري به الگوي اسلامي مديريت خانواده بررسي و نقد ميشود.
در فصل هفتم، ديدگاه اسلام درباره تقسيم كار جنسيتي در خانواده شامل سه محور «نگاه هنجاري اسلام به تقسيم كار جنسيتي، توجيه عقلاني الگوي تقسيم كار جنسيتي و مهمترين انتقادات مخالفان اين الگو» بررسي ميشود.
محور فصل هشتم، معرفي مهمترين حقوق واجب و مستحب والدين بر فرزندان شامل احسان، مراقبت، حمايت، اطاعت، احترام و محبت و همچنين مهمترين حقوق واجب و مستحب فرزندان بر والدين دربرگيرنده احسان، مراقبت، حمايت، محبت، تعليم و تربيت، نظارت و رعايت عدالت و مساوات است.
فصل نهم به معرفي ديدگاه اسلام درباره نظام خويشاوندي از طريق تبيين اهميت و جايگاه روابط خويشاوندي، آثار روابط خويشاوندي و حقوق و احكام خويشاوندي ميپردازد. محور فصل دهم نيز معرفي مهمترين راهكارهايي است كه اسلام براي تحكيم خانواده ارايه داده و مسوول اجراي آنها، خود اعضاي خانوادههايند. اين راهكارها عبارتند از: احراز بلوغ و رشد زوجين، انتخاب آگاهان، اعطاي حق انتخاب، همسانهمسري، تامين هزينههاي مالي، معقول ساختن انتظارها و توقعات، آراستگي، ارضاي منظم نياز جنسي، اظهار محبت، تقسيم كار جنسيتي، زادآوري، تربيت اخلاقي و تقويت ايمان.
محور فصل يازدهم نيز معرفي مهمترين راهكارهايي است كه اسلام براي تحكيم خانواده ارايه داده اما مسوول اجراي آنها عواملي در خارج از خانوادهاند. اين راهكارها عبارتند از: تقويت ايمان و اخلاق، دينيسازي جامعه، افزايش سطح آگاهيها، تامين اقتصادي خانواده، حصر روابط جنسي در چارچوب زناشويي، محدوديت روابط اجتماعي زنان و مردان، حمايت خويشاوندان، دوستان و همسايگان، وضع قوانين و مقررات مناسب و تقويت كنترل اجتماعي.
فصل دوازدهم به معرفي ديدگاه اخلاقي و حقوقي اسلام درباره خشونت زناشويي ميپردازد. نويسنده در اين فصل پس از ارايه گزارشي اجمالي از سير تاريخي اين پديده، احكام اسلامي در مورد انقسام مشروع و نامشروع آن و سپس راهبردهاي اسلام براي كاهش آن را بررسي ميكند.
محور فصل سيزدهم، معرفي ديدگاه اسلام در موضوع طلاق است. بدين منظور، سه محور اصلي يعني طلاق در نظام ارزشي اسلام، طلاق در نظام حقوقي اسلام و راهكارهاي اسلام براي كاهش عوارض منفي طلاق بررسي ميشوند.
سرانجام، فصل چهاردهم به معرفي ويژگيهاي خانواده علي(ع) و فاطمه(س) به عنوان خانواده الگو در اسلام ميپردازد. مباحث اين فصل در سه محور ارايه شدهاند.
لازم به ذكر است كه در پايان هر فصل، بخشي با عنوان خودآزمايي مطرح شده و منابع و موضوعاتي براي مطالعه بيشتر و تحقيق به خوانندگان و علم آموزان پيشنهاد شدهاند كه بهرهگيري از آنها با راهنمايي استادان ميتواند در ارتقاي سطح علمي مخاطبان موثر باشد.
چاپ نخست كتاب «خانواده در اسلام» با شمارگان 1500 نسخه، 267 صفحه و بهاي 42000 ريال راهي بازار نشر شده است.
پنجشنبه ۱۰ فروردین ۱۳۹۱ - ۰۹:۰۰
نظرات