شنبه ۱۳ اسفند ۱۳۹۰ - ۰۸:۰۰
نمایشگاهی متفاوت

حسينعلي متين‌رضا، صحاف پيشكسوت: قطعه کارتی به دستم رسید مبنی بر بازدید از یک نمایشگاه آثار چاپی، فکر کردم که در این نمایشگاه هم مثل همه نمایشگاه‌ها به علت نقص در درک، چیزی عایدم نمی شود، چرا بروم ؟ اما تصمیم به حضور گرفتم و آن نمایشگاه ( گرافیک تا چاپ ) بود، عنواني معمولی بود. ولی توضیح داده شده بود که بر پایی آن به مناسبت ارايه مجموعه آثار علمی و تحقیقاتی استاد دکتر مرتضا یمانی است، آن هم به همت انجمن علمی علوم و فناوری چاپ ایران. متوجه شدم که این نمایشگاه از نمایشگاه‌های معمول و مرسوم نیست مخصوصا در دانشگاه تهران که خود مقوله مهمی است._

 نام انجمن علمی خود ظاهرا پدیده‌ای است که متولیان آن هدف و هدف‌هایی دارند که بازدیدکننده بعد از خروج، با کوله باری از آگاهی از آن خارج می‌شود و اگر نمایشگاهی چنین نباشد بعضا فروش آثار مطرح است، نه رسیدن به تکامل، به این دلایل بود که به رغم ناتوانی از بیماری‌هایی متعدد، در این نمایشگاه حضور پیدا کردم و چه خوب شد.

در بدو ورود چند تابلو به دیوارها آویخته بودند که ظاهرا بازدید از آنها، چون بدون آگاهی بودم برایم مفهوم خاصی نداشت ولی گفتم ( بنشینم و صبر پیش گیرم ) و ببینم پایان کار چه خواهد بود، ضمنا فضا کاملا ساده و بی پیرایه و بدون زرق و برق و صمیمانه بود .

حضور اصحاب پیشکسوت و محترم صنعت چاپ و اقمار آن هم جالب توجه بود چون چشم‌های جستجوگر آن‌ها هم، تابلوها را رصد می‌کردند و در چشم‌هایشان سوال موج می‌زد که وجه امتیاز این تابلوهایی که به ظاهر کار چاپی است چیست ؟

بالاخره نمایشگاه با تلاوت آیات قرآن کریم شروع شد، سپس اعلام شد آقای دکتر مرتضی یمانی خالق این آثار توضیحاتی ارايه می فرمایند، ایشان با بیانی ساده و روان شروع به شرح آثارشان کردند و توضیح دادند که این کارها که در معرض دید شما قرار دارد با دست و با تکنیکی که کشف کرده‌اند، چاپ شده نه با ماشین .

این معرفی باعث شد تا توجه بیشتری به آن‌ها بکنم، عجیب است ، اما وقتی روشن شد که هر يك از آن‌ها با چندین رنگ به روی هم ثبت شده آن هم با دست اینگونه جلوه پیدا کرده، بیشتر و بیشتر تعجب کردم و پیش خود گفتم پس اسرار دیگری مطرح است که آگاهی از آن‌ها، مصداق هنر نزد ایرانیان است و بس، بیشتر جلوه نمایی می‌کند. مخصوصا دو تصویر از مجاهد سترک امام موسی صدر در دو تابلوی مختلف که کاملا ابداعی و عجیب بود و برای آگاهی از تکنیک‌های آنها بایستی منتظر توضیحات استاد بود که شاید این مقوله احتیاج به ساعت‌ها صرف وقت و بحث پیچیده علمی داشته باشد که از حوصله این مقال و این زمان خارج است.

علاوه براین، توضیحات را کسی می‌تواند بهتر بفهمد که خود هم هنرمند و هم از نقش اصلی هنر برخوردار باشد ، یاد توضیحات یکی از برجسته‌ترین عالمان کلامی و فلسفی و عرفانی افتادم که در یک جلسه کاملا خصوصی توضیح دادند که نه هنر وجود دارد نه هنرمند – اما هم هنر وجود دارد و هم هنرمند. توضیح این ضد و نقیض را طلب می کنند،می‌فرمایند: آیا قبول دارید که به اعتبار آیه کریمه (الَّذِي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَهُ – سجده آیه 7 ) او هر چیز را به نیکوترین و زیباترین وجه خلق کرد؟ شاگردان تصدیق کردند، می‌فرماید آیا کسی در مقابل این همه ابراز هنر می‌تواند ادعای هنر و هنرمندی داشته باشد ؟جواب " نه " است .

می‌فرمایند اما کسانی هم هستند که این زیبایی‌ها را منعکس ‌کنند ؟ جواب "آری "است ، خب، این‌ها از پیش خود منعکس‌کننده هستند یا عاملی آن‌ها را هدایت می کند ؟ البته عاملی دارد ، استاد می‌فرماید جان کلام اینجاست ، آیا هر کس می‌تواند منعکس کننده باشد ؟ جواب "نه "پس منعکس کنندگان کسانی هستند که شرایط لازم را داشته باشند و بتوانند رسالتی را که به عهده آنها قرار داده می‌شود که (اللّهُ أَعْلَمُ حَيْثُ يَجْعَلُ رِسَالَتَهُ – خدا می داند رسالتش را کجا قرار دهد – انعام آیه 124 ) امینانه تحویل بدهند.

مثلا همانگونه که پزشک مظهر ( هو الشافی ) است اینها هم مظهر هو الجمیل هستند ، حال روشن شد که هنرمند وقتی مظهر هو الجمیل است که در خلق آثار هنری امین باشد و در این رهگذر آن کس موفق تر است که استقامت بیشتر بورزد که ( فَاسْتَقِمْ كَما أُمِرْتَ – حال که مامور شدی استقامت بورز هود -112 ) اینگونه است که می‌توان پی برد موفقیت استاد یمانی چگونه به نتیجه مطلوب رسیده است.

آقای دکتر یمانی فرمودند این تابلوها که در معرض دید شما گرامیان قرار دارد مراحل مختلفی تا نود مرحله بلکه بیشتر پشت سر گذارده تا به وجود آمده است. در این رابطه توضیح جالبی را دارند که در وقت خلق اثر مثلا در مرحله پنجاهم ، اثر مواجه با نقص کوچکی می شد که کاملا اوضاع را به هم می ریخت و حاصل چند ماه کار و تفکر و تحقیق را تباه می کرد اما با استقامت رنج این سفر را به خود هموار می کردم و موفق می شدم و با رسیدن به قله موفقیت، شکرگزار آن که این همت را به من ارزانی داشته و مسائلی از این قبیل و مهم تر از اینها.

من یاد داستانی که در کتاب‌های درسی شصت ، هفتاد سال پیش خوانده بودم افتادم، تیمور آن جهان‌گشای نابغه در جنگی شکست می‌خورد و ناامیدانه به کنج خرابه‌ای رو می‌آورد و در آن جا می‌بیند موری دانه‌ای را می‌خواهد بالای دیوار ببرد. در مرحله اول، دانه از دهانش وسط راه می‌افتد ، مرحله دوم و سوم و چهارم و ... تیمور نقل می‌کند شمردم تا چهل بار این عمل انجام شد و بالاخره با استقامت و حوصله ، مور نتیجه‌اش را برد، برخاستم و استقامت پیشه کردم تا به بزرگترین حکمروایی رسیدم ، مسلما استاد دکتر یمانی از این همه موهبت برخوردار نشده ، مگر با استقامت و پایمردی و مطمئنا ان شاء الله در آینده شاهد آثار بی نظیرتری را از ایشان خواهیم بود .آن وقت متوجه شدم که چه بهره ای از این نمایشگاه بردم و چه آثار ارزشمندی را شاهد بودم .

و این همه را مدیون انجمن علمی علوم و فن آوری چاپ ایران که محصول همت و ایده جناب آقای مهندس بیطرفان و دوستان هم دلشان است می بینم که سزاوار ستایش فراوان است و امید آنکه برپایی چنین نمایشگاه‌هایی با ارزش‌های متعالی برآگاهی مردم جستجوگر هنر بیفزاید،ان شاء الله.

نمايشگاه گرافيك تا چاپ از اول تا نهم اسفند ماه در نگارخانه دانشگاه تهران برپا بود.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها