صاحب حقوق انتشار «پيرمرد و دريا» در فرانسه از توزيعكنندگان ترجمه جديد رمان به قلم فرانسوا بون درخواست كرده هر چه سريعتر به انتشار غيرمجاز اثر پايان دهند. فرانسوا بون نويسندهاي فرانسوي است كه دو هفته پيش ترجمه جديد «پيرمرد و دريا» را بر روي سايت Publie.net عرضه كرده است.
با اين حال استقبال فراوان خوانندگان فرانسوي از ترجمه خواندني فرانسوا بون موجي از حمايتهاي خوانندگان را از ترجمه تازه «پيرمرد و دريا» به راهانداخته و از سوي مقابل گاليمار توزيعكنندگان اثر را با اين پيام تهديد كرده است: انتشار و استفاده تجاري از اين ترجمه واكنش متقابل به دنبال دارد.
در ايالات متحده آمريكا همچون فرانسه حقوق آثار ادبي و هنري تا 70 سال پس از مرگ مؤلف همچنان در دست صاحبان حقوق آنهاست. از آنجا كه ارنست همينگوي 2 ژوئيه 1961 با تفنگ شكارياش به زندگي خود پايان داد دیگر ناشران بايد تا سال 2031 منتظر بمانند تا حقوق انتشار آثار همينگوي از گاليمار سلب شود و در اختيار همگان قرار گيرد.
رمان «پيرمرد و دريا» از آثار كوتاه ارنست همينگوي در دهه پاياني زندگياش بود كه پس از كسب جايزه پوليتزر 1953 تأثير شگرفي در بين ساير آثارش براي دريافت جايزه نوبل ادبي 1954 داشت. اين رمان كه سال 1951 در كوبا نوشته شده جدال پيرمردي كوبايي به نام سانتياگو با يك اره ماهي غولپيكر را روايت ميكند. ترجمه فرانسوي این رمان يك سال پس از نوشتن آن، توسط نويسنده نامداري چون ژان دوتور (عضو آكادمي فرانسه) از سوي نشر گاليمار در فرانسه عرضه شد.
آقاي آنتون گاليمار مدير و صاحب انتشارات صد ساله گاليمار ميگويد: لازم به تذكر است كه حقوق انتشار رمان همينگوي چه در آمريكا و چه در فرانسه محفوظ است و در حوزه زبان فرانسوي انتشارات گاليمار چه براي اثر چاپي و چه اثر ديجيتال صاحب منحصر به فرد حقوق كتاب است.
او ادامه ميدهد: ناشران بايد به حقوق مؤلف احترام بگذارند. اين تكليف امكان انتشار ترجمههاي تازه يك اثر را در گذر زمان نفي نميكند. تاكنون هم نشر گاليمار به طور مرتب دست به چنين اقداماتي زده است مانند آثار ريموند چندلر، جيمز جويس يا كارن بليكسن... اما چنين اقدامي بايد هميشه با توافق صاحبان اصلي حقوق انتشار اثر انجام شود.
همزمان با بالا گرفتن اختلاف بين موافقان و مخالفان چنين اقدامي در فرانسه، نشر گاليمار به طرفداران فرانسوا بون گوشزد كرده بود: ناشران بايد حقوق نويسندگان را رعايت كنند و حقوق «پيرمرد و دريا» بدون قصد مزاحمت براي فرانسوا بون همواره در فرانسه محفوظ است. اين ناشر مي افزاید: گاليمار هيچ اختلافي با مديران سايت Publie.net ندارد و خواستار پرداخت غرامت از سوي فرانسوا بون نيست.
صاحبان حقوق نسخه فرانسوي «پيرمرد و دريا» نيز گفته اند تاكنون هيچگونه پيگرد قضايي توسط گاليمار عليه فرانسوا بون به جريان نيافتاده است.
در پاسخ به چنين جنجالي درباره گوشزد كردن حقوق مؤلف، فرانسوا بون نيز به خواست گاليمار تن داده و در سايت شخصياش با عنوان «كتاب سوم» در اينترنت عنوان كرده انتشار ترجمه «پيرمرد و دريا» را كه روز 9 فوريه (20 بهمن) در اينترنت عرضه شده بود، متوقف كرده است.
ترجمه «پيرمرد و دريا» به قلم فرانسوا بون پروژهاي قديمي است كه ریشه در رؤياهاي دوران كودكي او دارد. البته چنين موضعي از سوي گاليمار او را بسيار نااميد كرده و حتي فكر بستن سايتش را در ذهن ميپروراند اما در پايان در سايتش تأكيد ميكند: من به ترجمه و انتشار ادامه خواهم داد.
نظر شما