به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، «اريش كستنر» 23 فوريه (4 اسفند) سال 1899 در شهر درسدن آلمان به دنيا آمد. او نویسنده، شاعر، فیلم‌نامه‌نویس و طنزپرداز بود و به خاطر شوخ‌طبعی، اشعار تیزبینانه اجتماعی و پرداختن به ادبیات کودکان، شناخته شده است.
به بهانه سال‌روز تولد اين نويسنده با سپيده خليلي، مترجم تعدادي از آثار او گفت‌وگو كرديم. خليلي دليل تمايلش به ترجمه آثار كستنر را چنين شرح داد: مدتي كه در آلمان بودم متوجه شدم درباره «اريش كستنر» بسيار صحبت مي‌شود. هم‌نسلان من و جوان‌ترها نيز از او ياد مي‌كردند، به همين خاطر علاقه‌مند شدم آثار اين نويسنده را بخوانم و پس از مطالعه اين آثار متوجه شدم كتاب‌هاي او بار عاطفي قابل توجهي دارند.
كستنر تلاش كرده است خشونت را از طريق كتاب‌هايش به كودكان و نوجوانان منتقل نكند.
وي ادامه داد: در زندگي‌نامه اين نويسنده آمده است كه او تك فرزند بوده است و پدر و مادرش با وجود زندگي در كنار يكديگر، دچار طلاق عاطفي بوده‌اند. به همين خاطر او روحيه‌اي لطيف و حساس و حواسي جمع نسبت به اطراف داشته است.
مترجم كتاب «اميل و كارآگاهان» درباره ويژگي‌هاي آثار اين نويسنده اظهار كرد: كستنر در آثارش تلاش كرده به كودكان آموزش دهد تا به مرزها توجه نكنند و همه انسان‌ها را دوست داشته باشند. او در اوج حكومت انديشه‌هاي نژادپرستانه نازي‌ها بر كشور آلمان به كودكان آلماني ياد مي‌دهد كه همه آدم‌ها قابل احترام و دوست‌داشتني‌اند. حتي در دوره‌اي كتاب‌هاي او را به خاطر وجود چنين انديشه‌هايي سوزاندند.
خليلي دليل ماندگاري آثار اريش كستنر را طرح موضوعات جهاني دانست و اضافه كرد: كستنر از موضوعاتي حرف زده است كه نياز همه مردم در هر نسلي به شمار مي‌روند.
مترجم «سي‌وپنجم ماه مه» درباره ديگر ترجمه‌هاي موجود از آثار كستنر اظهار كرد: بسياري از مترجمان به ترجمه آثار كستنر روي آورده‌اند و ناشران مختلفي اين كتاب‌ها را منتشر كرده‌اند اما متاسفانه برخي از مترجمان ما خودشان را نويسنده مي‌دانند و هر جا دلشان خواسته مطلبي را از متن اصلي حذف يا به آن اضافه كرده‌اند؛ به همين خاطر ترجمه‌هاي موجود از آثار كستنر به شير بي‌يال و كوپال شبيه است.
او ادامه داد: با ديدن اوضاع آشفته ترجمه‌هاي موجود از كتاب‌هاي كستنر، تصميم گرفتم كتاب‌هاي اين نويسنده را ترجمه كنم و كار را با ترجمه «وقتي كه من بچه بودم» و «دون كيشوت» آغاز كردم. متاسفانه بين سه تا پنج سال طول كشيد تا انتشارات «زلال» اين آثار را با شمارگان بسيار كم روانه بازار كند و در نهايت اين آثار اصلاً ديده نشد.
خليلي كتاب «سي‌وپنجم ماه مه» را آخرين كتابي معرفي كرد كه از كستنر ترجمه كرده است و در اين‌باره توضيح داد: اين كتاب در سال 1388 به بازار كتاب آمد اما بعد از آن كار ديگري از اين نويسنده را ترجمه نكرده‌ام و اين‌روزها بيشتر وقتم را به تاليف اختصاص مي‌دهم. كار تاليف و ترجمه را هم به صورت همزمان انجام نمي‌دهم چون معتقدم ترجمه بر روي نثر ادبي نويسنده تاثير مي‌گذارد و آن‌را تغيير مي‌دهد. البته اميدوارم پس از پايان كار تاليفم ترجمه ادبي كتاب ديگري از اين نويسنده را آغاز كنم.
مترجم «اميل و سه پسر دو قلو» درباره خاطرات خود از حضور در كشور آلمان و ملاقات با متوليان انتشار آثار كستنر گفت: كستنر پسري دارد كه چندان علاقه‌مند و پيگير كارهاي پدرش نيست، به همين خاطر متولي انتشار آثار او بر عهده فردي به نام دكتر «بوده» است. من وقتي براي يك كار تحقيقي در كتابخانه مونيخ بودم از «بوده» درخواست ملاقات كردم؛ در ابتدا او حاضر نشد به من بيش از 5 دقيقه وقت بدهد و شايد فكر كرد من آدمي هستم كه تازه مي‌خواهم با كستنر و آثارش آشنا شوم اما وقتي فهميد من تعداد زيادي از آثار كستنر را ترجمه كرده‌ام و قصد نگارش كتابي درباره زندگي او را دارم همكاري بسيار خوبي با من داشت.
وي افزود: دكتر «بوده» من را به اتاق كستنر در كتابخانه مونيخ برد، منابع مختلف درباره كستنر را در اختيار من قرار داد و از من خواست بر روي صندلي‌اي بنشينم كه زماني كستنر روي آن مي‌نشست.
متولي انتشار آثار كستنر معتقد بود كه من مفاهيم نهفته در آثار اين نويسنده را به خوبي درك كرده‌ام و در ترجمه‌هايم دقيقاً بر مسايلي تاكيد مي‌كنم كه آلماني‌ها با خواندن آثار كستنر به آن مي‌رسند. مسايل انساني و پرهيز از جنگ و خشونت، از جمله اين مفاهيم است.
اریش کستنر فیلم‌نامه‌ها و داستان‌های کودکان را به شیوه‌ای مهیج براي آنان می‌نوشت. «امیل و کارآگاهان» از جمله مشهورترين آثار کستنر است که به صورت فیلم و تئاتر نیز نمایش داده شده است. اين كتاب به سی زبان مختلف ترجمه شده است و جزء آثار جاودانه ادبیات کودکان محسوب می‌شود.
سپيده خليلي كتاب‌هاي «وقتي من بچه بودم»، «دون كيشوت»، «افسانه گربه چكمه‌پوش»، «اميل و كارآگاهان»، «اميل و سه پسر دوقلو» و «سي‌وپنجم ماه مه» از آثار كستنر را به فارسي برگردانده است.
پنجشنبه ۴ اسفند ۱۳۹۰ - ۱۴:۱۲
نظر شما