بسياری از دوستداران فرهنگ در كشورهای عربی در اين ديدگاه مشتركند كه سال 2011 با رويدادهای پياپیاش، سال مطالعه و كسب معلومات و خلاقيت برای آنان نبود، بلكه نشستن در مقابل تلويزيون و رايانه يا حضور در خيابانها برای شركت در «بهار عربی» وجه غالب زندگی آنها را در سال گذشته ميلادی تشکیل می داد.-
در زير بخشی از اين نظرسنجی را درباره بهترين كتابها، بهترين رمانها، بهترين ديوانها و شخصيت سال میخوانيم.
مهمترين كتابها (عمومی)
«منذر مصري» شاعر اهل سوريه معتقد است سال 2011 سال مطالعه نبود. او میگويد «اوضاع سوريه در طول ده ماه بر حواس و توانايی من چيره شد» اما او بر اين باور است كه كتاب «جامعه و خشونت»
(1976) نوشته جمعی از كارشناسان فرانسوی و ترجمه الياس زحلاوي، با وجود قديمی بودنش، مهمترين كتابی بوده كه در سال 2011 مطالعه كرده است.
«نواة الحرش» شاعر الجزايری نيز وضعيت چندان متفاوتی را ترسيم نمیكند. او میگويد «برای خودم متأسفم كه سطح مطالعاتم در سال گذشته پايين و متغير بود». شاعر بحرينی «ضحی المسجن» هم از كتاب «چهره سياهی در تصور ميانجیگر عربی» نوشته نادر كاظم به عنوان بهترين كتابی نام میبرد كه سال پيش خوانده است.
«طارق الكرمي» شاعر فلسطينی به كتاب «در حقايق هستی» نوشته محمود يوسف خضر اشاره میكند و آن را بهترين كتابی میداند كه سال گذشته خوانده است. «هدی حسين» شاعر مصری هم از «كتاب التجليات» نوشته محيی الدين بن عربي به عنوان بهترين كتاب برای مطالعه در سال 2011 نام میبرد. برای شاعر سوری «مرام المصری» نيز كتاب «معمر قذافي؛ تركيبی مستبدانه» نوشته الكساندر نجار، بهترين كتاب سال گذشته است.
بهترين رمانها
در سطح رمان، عليرغم تنوع مطالعه رمان در بين نويسندگان و شاعران كشورهای عربی در سال 2011، «رمان عربی» از جايگاه بهتری برخوردار بود.
رمان نويس لبنانی «لينا كريديه» میگويد رمان «خانه ديب» نوشته عزت القمحاوي زيباترين رمانی بوده كه سال گذشته خوانده است. او اين رمان را دارای داستانی پيچيده با تداخل بين شخصيتها و رويدادها میداند. در عين حال از داستان «او آينههايی دارد» نوشته داستاننويس سوری «سمر يزبك» به عنوان بهترين داستان نام میبرد و معتقد است موضوعی مهيج را با روشی جذاب ارایه میكند.
«صفاء دياب» شاعر عراقی، «شهر تصاوير» را بهترين رمانی نام میبرد كه سال 2011 خوانده است. اين رمان نوشته نويسنده عراقی «لؤي حمزه عباس» است. صفاء دياب میگويد اين رمان دوره مهمی از تاريخ عراق معاصر را با روشی بسيار زيبا و روايتگرايانه «كه سالها بود مانند آن را نخوانده بودم» بازخوانی میكند.
«نواره لحرش» عليرغم متغير بودن سطح مطالعهاش در سال گذشته بر اين باور است كه رمان «ترانهای برای مارگارت» نوشته رماننويس لبنانی «لنا عبدالرحمن» زيباترين رمانی بوده كه سال پيش خوانده و اين رمان را «سرشار از احساسات تأثيرگذار و گيجكننده» می نامد.
بهترين ديوانها
«چالاكی غزال» اثر سوزان عليوان و «تشريح خرگوش سفيد» اثر دلال جازی، بهترين ديوانهای شعری است كه شاعر بحرينی «وضحی المسجن» در سال 2011 خوانده است.
«لينا كريديه» نويسنده لبنانی هم «آنچه در وصف نگنجد» اثر سوزان عليوان را بهترين مجموعه شعر 2011 نام میبرد. او اين ديوان را «سرشار از احساسات و پر از تصاوير شعری خيره كننده» میداند.
«آن كه در رؤيا به سر ميبرد بيدار میشود» اثر شاعر عراقی، علی محمود خضير، گزينه اول از نظر «صفاء دياب» است و آن را مهمترين مجموعه شعر در عراق در ده سال گذشته میداند.
شخصيت سال
در ميان «شخصيت سال 2011» هم، ضمن متفاوت بودن نظر اين شاعران و نويسندگان، بيشترشان بر روشنفكران و اهل فرهنگی كه در فعاليتهای سياسی مشاركت داشتند اتفاق نظر دارند. برخی ديگر، از صاحبان بهترين افكار و بهترين آثار نام میبرند و عدهای، آنانی را كه در قيامهای مردمی حضور داشتند و كسانی مثل «محمد بوعزیزی» كه نخستين حركتها را برای آزادی انجام دادند، به عنوان بهترين شخصيت سال 2011 ميدانند.
نظر شما