به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، شهر تاریخی کاشان كه به «دارالمؤمنین» معروف بوده است، همواره بستر پرورش عالماني بزرگ و نامی را فراهم كرده، فرزانگاني كه جهان اسلام از وجود آنان بهره‌های چشمگیری برده است، دانشمندانی که هريك با تالیفات خود در رشته‌های گوناگون چراغ هدایت شدند و یکی پس از دیگری در عرصه‌های علم و حکمت درخشیدند.
در این شهر با افول هر ستاره، ستاره دیگري طلوع می‌کند. سال 1091 هجري قمري «ملامحسن فیض‌کاشانی» چشم از دنیا فرو بست و حدود چهل سال بعد يعني سال 1128 هجري قمري در نراق «آيت‌الله ملامحمدمهدی نراقي» متولد شد.
«ملا محمدمهدی بن ابوذر بن حاج محمد نراقی» فقیه، اصولی، حکیم، فیلسوف، منجم و از علمای اخلاق در خانواده‌اي مذهبی و متوسط که پدرش از کارگزاران ساده دولتی بود، به دنیا آمد.
دوران كودكي و نوجواني
ملا مهدی دوران کودکی و نوجوانی خود را در نراق سپری کرد اما به علت علاقه شدیدی که به تحصیل علم و آگاهی از هستیشناسی داشت، آماده یادگیری علوم و معارف اسلامی شد و برای ثبت نام در مدرسه علوم دینی کاشان به آن شهر رفت و دوره مقدمات، سطح و برخي از دروس خارج فقه و اصول را در کاشان به پایان رساند.
وي حدود سال 1143 هجري قمری برای تکمیل مراتب علمى و تخصصى در علوم و فنون اسلامى به اصفهان رفت و از استادان بارز آن زمان استفادههای زیادی کرد. ملا مهدی در اصفهان علاوه بر تحصیل، تدریس و تحقیق به تبلیغ و ارشاد مردم مي‌پرداخت و حتی با یادگیرى خط و زبان عبرى و لاتین نزد عالمان یهودى، با رهبران مذهبى اقلیت‌ها وارد بحث و مناظره میشد.
سرانجام وي پس از سال‌ها تلاش و تحقیق در نجف و کربلا به کاشان بازگشت و زعامت حوزه علمیه و مرجعیت تقلید آن منطقه را به عهده گرفت.
خدمات اجتماعي ملامهدي نراقي
نراقی در حل مشکلات مردم سرزمين خود لحظه درنگ نمی‌كرد و منزل ساده‌اش پناهگاه دردمندان و مظلومان بود، گره کور و نزاع‌های ریشه‌دار در خانه وی به صلح و محبت تبدیل می‌شدند و اين انديشمند ديني همواره در تلخی‌ها و خوشی‌های زندگی در کنار مردم بود.
آثار ماندگار
از این عالم توانمند تالیفات گرانبهایی در رشته‌های گوناگون به یادگار مانده‌اند که هريك از آن‌ها اهمیت ویژه‌ای دارند. فهرست اجمالی اين آثار عبارت است:
فقه: لوامع الاحکام، معتمد الشیعه، انیس التجار، انیس الحجاج، المناسک المکیه، صلاة الجمعة و تحفة رضویه.
اصول فقه: تجرید الاصول، جامعة الاصول، رسالة الاجماع و انیس المجتهدین.
فلسفه و حکمت: جامع الافکار و فاقد الانظار، اللمعة الالهیه فی الحکمة المتعالیه، شرح الالهیات من کتاب الشفاء، قرة العیون فی الوجود و الماهیه، لمعات العرشیه، الکلمات الوجیزه، انیس الحکماء و انیس الموحدین.
ریاضیات و هیات: توضیح الاشکال (هندسه اقلیدسی)، رسالة تحریر اکرثاذر سینوس، رسالة عقود انامل، المستقصی (هیئت)، المحصل (هیئت) و معراج السماء (هیئت).
اخلاق: جامع السعادات و جامع المواعظ.
متفرقات: محرق القلوب (مقتل)، مشکلات العلوم (کشکول)، نخبة البیان (تشبیه، استعاره و محسنات بدیعه)، طائر قدسی (دیوان اشعار) و حواشی و تعلیقات بر آثار علمای پیشین.
بیشتر این کتاب‌ها به صورت نسخه‌های خطی در کتابخانه‌های مختلف نگهداری می‌شوند و حدود 10 مورد از آن‌ها به مرحله چاپ و نشر رسیده‌اند و برخي نیز مانند «انیس التجار» چندین بار چاپ شده و از سوی مراجع بزرگي نظير آیات عظام سید محمدکاظم طباطبائی‌یزدی، سید اسماعیل صدر و شیخ عبدالکریم حائری‌یزدی حاشیه هایی بر آن‌ها زده شده است.
در بخشي از زندگينامه ملامهدی نراقی به قلم «آيت‌الله حسنزاده آملی» آمده است؛ «بیشك آن جناب در تبحر و تمهر به جميع علوم عقلی و نقلی حتی در ادبيات و رياضيات عاليه، در عداد طراز اول از اكابر علمای اسلام و در اتصاف به فضايل اخلاقی و ملكات ملكوتی از نوادر روزگار است. او يكی از نوابغ دهر و جامع كليه فنون علوم و دايرةالمعارفی ناطق و كتابخانه بزرگی زنده و متحرك بود.»
دو انديشمند بزرگ و ناشناخته(نراقيان)
«علامه محقق ملامهدی نراقی» را «نراقی اول» و فرزند صالحش «ملا احمد فاضل نراقی» را «نراقی ثانی» گويند و از هر دو به «نراقيان» تعبير می‌شود.
وفات
این عالم خدمت‌گزار روز شنبه(18 شعبان) سال 1209 هجري قمري در هشتاد و یک سالگی در شهر کاشان به دیار باقي شتافت، پيكرش به نجف اشراف منتقل شد و در کنار حرم امیرالمومنین امام علی (علیه‌السلام) سر بر آستان علوی گذارد.
درباره آثار و انديشه‌هاي اين انديشمند اصولي نيز تاليفات متعددي در سال‌هاي اخير منتشر شده‌اند كه از آن ميان مي‌توان به آثار زير اشاره كرد:
ـ اندیشه سیاسی ملا احمد نراقی/ محمداکرم عارفی، پژوهشگاه علوم وفرهنگ اسلامی /بوستان کتاب قم/ 1388
ـ رساله حقوق امام سجاد(ع): شرح نراقی / علی‌محمد حیدری‌نراقی/ مهدی نراقی/ 1389
ـ گفتار نراقی/ علی‌محمد حیدری‌نراقی/ مهدی نراقی / 1381
ـ کشکول نراقی لطیفه‌های آموزنده/ علی‌محمد حیدری‌نراقی /مهدی نراقی / 1387
ـ دانستنی‌های نراقی، مجموعه فواید علمی و عملی از خزائن عالم محقق ملا احمد نراقی/ احمدبن محمدمهدی نراقی، حسن حسن زاده آملی (مترجم)/ قیام/ 1381
ـ گلچین نراقی: داستان‌های شیرین و آموزنده / علی‌محمد حیدری‌نراقی / مهدی نراقی/ 1388
ـ گنج های بهشتی: چهل حدیث اخلاقی ـ اجتماعی: شرح نراقی /علی‌محمد حیدری‌نراقی/ مهدی نراقی/ 1388
یکشنبه ۲۷ آذر ۱۳۹۰ - ۰۹:۰۰
نظر شما