به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، كتاب «سياست و حكومت در خاورميانه» در 6 فصل تدوين شده است. فصل نخست به ويژگي‌هاي كلي منطقه خاورميانه مي‌پردازد. فصل دوم به تشريح فرايند مراحل و بنيادهاي ملت‌سازي در خاورميانه و چالش‌هاي آن اختصاص دارد.

فصل سوم، نظام منطقه‌اي خاورميانه را در دو بخش جهان عرب و غير عرب تجزيه و تحليل مي‌كند. فصل چهارم، اصول و الگوهاي سياست خارجي در خاورميانه را مورد بحث قرار مي‌دهد.

فصل پنجم كتاب نيز درباره ماهيت بحران در كشورهاي خاورميانه به طور مبسوط مطالبي را ارايه مي‌دهد. در آخرين فصل، به خاورميانه در هزاره سوم، چشم‌اندازها و راهكارهاي پيشنهادي اشاره شده است.

در بخش نخست كتاب مي‌خوانيم كه در آغاز هزاره سوم، خاورميانه همچنان يكي از مناطق مهم، استراتژيك و در عين حال بحران‌ساز در جهان است كه در مقايسه با ساير مناطق ديگر اين كره خاكي از اهميت فراواني برخوردار است. جنگ‌هاي طولاني در چندين دهه قبل و درگيري‌هاي قوميتي و رقابت‌هاي واحدهاي سياسي منطقه براي كنترل منطقه ناشي از اين اهميت است.

در ادامه مطالب اين بخش از كتاب آمده است، مسايل اين منطقه، محل تداخل منافع بازيگران خارجي بوده و اين تداخل با ساخت قدرت در درون كشورهاي منطقه ارتباط زيادي دارد. امروزه عواملي مانند منطق و شيوه توزيع قدرت در منظومه بين‌المللي، مشروعيت رژيم‌هاي حاكم و چالش سنت ـ مدرنيته، دوام يا زوال حكومت‌هاي منطقه را تعيين مي‌كنند.

خاورميانه كه زماني از مناطق مستقل جهان محسوب مي‌شد، در حال حاضر به منطقه نفوذ غرب تبديل شده است. اين منطقه به ظاهر نفوذ‌پذير، به واسطه برخورداري از ويژگي‌هاي فرهنگي خاص در برابر اعمال نفوذ، سرسختانه مقاومت مي‌كند. ژئواستراتژيك بودن منطقه خاورميانه و حضور تحميلي رژيم اشغالگر در آن و از همه مهم‌تر ادعاي قدرت‌هاي بزرگ مبني بر داشتن منافع حياتي در اين منطقه، باعث اهميت بيشتر آن در دوران پسااستعماري شده است.

حادثه يازده سپتامبر و موضوعيت يافتن تروريسم و القاعده از جمله بخش‌هاي مهم كتاب است. نويسنده كتاب معتقد است كه اين حادثه فرصت بسيار مغتنمي را براي آمريکا فراهم آورد تا طرح خاورميانه بزرگ را عملياتي كند. سردمداران کاخ سفيد درصدد بودند در اين مرحله با ساقط کردن دولت‌هاي شرور، دولت‌هاي همراه با خود را جايگزين آنها كنند. اما ديري نپاييد که متوجه شدند پروژه دولت‌سازي نه تنها به شکل‌گيري و به روي کار آمدن دولت‌هاي همسود نمي‌انجامد، بلکه فرصتي را براي اسلام‌گرايان فراهم مي‌سازد تا با استفاده از آن، به صورت دموکراتيک، از نردبان قدرت بالا روند.

پيروزي مجاهدين افغان و تشکيل مجلس قانون‌گذاري اسلامي در افغانستان نيز بخش ديگر كتاب به‌شمار مي‌آيد و نشان مي‌دهد كه پيروزي ائتلاف يکپارچه در عراق و روي کار آمدن دولت اسلامي، پيروزي حزب‌الله در انتخابات پارلماني لبنان و مشارکت در دولت اين کشور، پيروزي حماس در فلسطين و پيروزي اسلام‌گرايان شيعه در انتخابات شهرداري استان‌هاي شرقي عربستان، از يک سو طرح خاورميانه بزرگ آمريکا را در اولين گام با مانع بسيار بلندي مواجه ساخت و از سوي ديگر معادلاتي را در منطقه رقم زد که امروزه از آن به عنوان ساخت خاورميانه اسلامي ياد مي‌کنند و اين مهم نه تنها با اهداف و راهبردهاي خاورميانه‌اي نظام سلطه مغايرت داشت، بلکه منافع آنها را نيز به خطر مي‌انداخت.

«سياست و حكومت در خاورميانه» براي دانشجويان رشته تاريخ و علوم سياسي در مقطع كارشناسي به عنوان منبع اصلي درس «سياست و حكومت در خاورميانه» به ارزش 2 واحد به كوشش سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انساني دانشگاه‌ها (سمت) با همكاري دانشگاه تربيت معلم در 267 صفحه و بهاي 36000 ريال در اختيار دانشجويان و علاقه‌مندان قرار گرفته است.