كاتينگهام از جمله دكارتشناسان سرشناس و معاصر است كه شرحهايش بر دكارت، تفسير جديدي بر اين فيلسوف در ايران قلمداد ميشوند. كتاب «دكارت» وي به ضميمه «روياهاي دكارت» به فارسي برگردانده شده است./
وي افزود: كاتينگهام در اين اثر با زباني روشن فلسفه دكارت، مباني، پيچيدگيها، دشواريها، ابهامات و نقاط ضعف و قوت را شرح داده، تاثيرپذيري او را از فلاسفه پيشين و تاثيرگذرايهايش بر فلاسفه پس از خود توضيح ميدهد.
شهرآييني اين كتاب كاتينگهام را شامل قرائتي از فلسفه دكارت دانست كه با قرائتهاي رايجي كه ما از دكارت در زبان فارسي ميشناسيم، متفاوت است. وي گفت: نگاه كاتينگهام به فلسفه دكارت، متفاوت با نگاه و رويكردي است كه «كاپلستون» در كتابش ارايه ميكند. در كتاب «گفتار در روش» دكارت كه با ترجمه محمدعلي فروغي منتشر شد نيز دكارت را به عنوان يك حكيم سنتي ميشناسيم، در حالي كه كاتينگهام، او را يك متفكر مدرن معرفي ميكند.
وي درباره نگاه تازه كاتينگهام به دكارت توضيح داد: او قايل به گذر دكارت از دوگانهانگاري به سهگانهانگاري است. در قرائت رايجي كه از دكارت در زبان فارسي داريم، او را يك دوگانهانگار ميدانيم كه قايل به تمايز نفس و بدن است، اما كاتينگهام غير از اين دو جوهر، جوهر سومي با نام «حاسه» يا حسكننده را نيز در انديشه او مشخص ميكند. دكارت با استفاده از اين جوهر، ميكوشد شكاف ميان نفس و بدن را كه در آغاز كتاب «تاملات» به آن اشاره كرده بود، جبران كند و اين دو عنصر را وحدت ببخشد. البته موفقيت دكارت در رسيدن به اين وحدت، موضوعي است كه جاي بررسي دارد.
شهرآييني ادامه داد: كاتينگهام مساله حيات در فلسفه دكارت را مورد توجه قرار ميدهد و بيان ميكند كه حيات، عنصر گمشده فلسفه اوست. گمان ميكنم آن چه به عنوان كتابهاي كاتينگهام به فارسي ترجمه شدهاند، تنها مربوط به ترجمههاي او از آثار دكارت بودهاند و هيچ يك از آنها در حوزه دكارتشناسي او جاي نميگيرند. «زندگي و دوران دكارت، روش دكارتي، از خود به سوي خدا و از خدا به سوي شناخت جهان، جهان مادي، انسان دكارتي و وضعيت آدمي» عنوان و موضوع فصلهاي اين كتابند.
وي به ضميمه اين اثر با عنوان «روياهاي دكارت» اشاره كرد و گفت: كاتينگهام روياهاي دكارت را به انگليسي برگرداند و به كتابش افزود. اين اثر براي نخستين بار به عنوان ضميمه اين كتاب به فارسي ترجمه ميشود. اين روياها دكارت را در مسير نگارش كتاب «تاملات» قرار دادند.
شهرآييني در پايان گفت: اكنون ويراستاري كتاب «دكارت» را انجام ميدهم. اين اثر با حجمي حدود دويست و پنجاه صفحه توسط نشر ني منتشر ميشود.
نظر شما