دكتر سيدحسين اعظمي‌دخت در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، با اشاره به اين كه بازگردان متن انگليسي به فارسي اين اثر را عهده‌دار بوده است، درباره اين كه چرا انتشار آن را به ناشري در عربستان واگذار كرده است، عنوان كرد: با آگاهي از تاليف چنين كتابي، تصميم به ترجمه آن به زبان فارسي گرفتم و به ناشر اطلاع دادم كه چنين قصدي دارم. ناشر كتاب نيز با پذيرش اين نكته كه اين بازگردان فارسي را خودش به چاپ رساند، با اين موضوع موافقت كرد.
وي مركز «المكتبة العالمية الاسلامي» را ناشر اين اثر عنوان كرد و گفت: «ابو آمنه فيليپس» و «جميله حَكم» مولفان اين كتابند كه از منظر اهل سنت به تبيين ديدگاه‌هاي ديني و ايماني اسلام درباره پديده چندهمسري پرداخته‌اند. من در ترجمه اين كتاب، انتقادهايي بر برخي از ديدگاه‌ها و دلايلي كه آنها عنوان كرده‌اند، داشتم كه با ارايه نسخه پيش از چاپ اين اثر براي تاييد محتوا، مطلع شدم كه اين بخش‌ها از سوي ناشر حذف شده‌اند و تنها متن كتاب را براي نشر برگزيده شده است.
استاد فلسفه و حكمت با بيان اين كه اكنون اين كتاب در مرحله حروف‌چيني قرار دارد، عنوان كرد: همچنان كه در مقدمه كتاب گفته‌ام، مولفان اين كتاب با نگاه ايمان‌گرايانه به تبيين اين موضوع پرداخته‌اند و در بيان دلايل خود چندان به عقل و براهين عقل‌گرايانه استناد نكرده‌اند، اما از آنجا كه هدفشان راضي نگه‌داشتن عموم مخاطبان بوده است، تا اندازه‌اي به بحث عقلي درباره پديده چندهمسري از نگاه اسلام توجه كرده‌اند و هر جا كه از تبيين عقلي بازمانده‌اند، بر اساس حكم ديني مطالب خود را عنوان كرده‌اند.
اعظمي‌دخت افزود: اين كتاب از نظر ايمان‌گرايانه و مبتني بر احاديث، از حكم چندهمسري دفاع مي‌كند و براي ارتباط با مخاطبان غيرمسلمان، به بيان تاريخچه‌اي از چندهمسري در اديان ديگر مي‌پردازد تا شايد بتواند تا اندازه‌اي اين حكم را در نگاه ديگران مشروعيت بخشد. البته به لحاظ فلسفي مي‌توان به چنين استدالي انتقاد كرد، چرا كه وجود يك رفتار چه‌بسا نادرست به دليل رواج يافتن در اديان يا فرقه‌هاي گوناگون، دليل بر صحت و درستي آن به شمار نمي‌آيد، اما اعتقاد مولفان اهل سنت اين كتاب اين است كه چندهمسري تنها مختص دين اسلام نيست.
مترجم كتاب ادامه داد: مولفان اين نوشتار كوشيده‌اند با بيان برخي از پيامدهاي مثبت چندهمسري، به مقابله با بي‌بند و باري اخلاقي در غرب بپردازند و از چندهمسري به عنوان پايبندي، تعهد و مسوليت براي مردان ياد مي‌كنند. اين موضوع در برابر بي‌بندباري اخلاقي مردان در جوامع غربي مطرح مي‌شود كه درباره اقدامات خود هيچ تعهد يا مسوليتي را نمي‌پذيرند. همچنين چندهمسري در اسلام با تاكيد بر اين تعهد، محدوده اين رابطه را مشخص و محكم مي‌سازد.
محقق حوزه دين و مسايل اجتماعي در توضيح آراي نويسندگان اين اثر كه در اين كتاب جاي دارند، گفت: آنها معتقدند در تك‌همسري، اين مردهايند كه تنها به خواسته خود مي‌انديشند، اما در عالم اسلام، چندهمسري عبارت از مسووليت يك زندگي است و مخالف روابط مبتني بر دوستي و آزادانه‌اي است كه غربيان اكنون به آن معتقدند. به اعتقاد مولفان اين كتاب، چندهمسري مردان، در نهايت به نفع زنان است!
عظيمي‌دخت با اشاره به اين كه اين كتاب را در دوره كارشناسي ارشد تدريس مي‌كند، درباره نقدهاي خود بر محتواي اين اثر اظهار كرد: نقد من در قالب دفاع از چندهمسري يا رد آن نبود، بلكه دلايل نويسندگان اين كتاب را بررسي كردم و به رويكرد عقل‌گرايانه آنها انتقاد داشتم، چرا كه بررسي اين موضوع كه آيا حكم چندهمسري از دل آيات قرآني استخراج مي‌شود يا خير، كار فقهاست و من در اين وادي وارد نشده‌ام.
وي با انتقاد از حذف تاملاتش درباره آراي نويسندگان اثر عنوان كرد: در مقدمه اين كتاب به صورت تحليلي و توصيفي اين اثر را بررسي و معرفي كرده‌ام، چرا كه جاي خالي چنين مكتوباتي در جامعه ما به چشم مي‌خورد. در ميان آثار و مكتوبات ما هيچ كتاب مستقلي كه احكام چندهمسري و احكام فقهي مربوط به همسران را به شكل مدون بيان كند، وجود ندارد. تصور مي‌كنم اين اثر مي‌تواند جاي خالي چنين پژوهش‌هايي را تاحدي پر كند، اما پژوهشگران بايد احكام شيعه را نيز درباره حكم فقهي همسران بررسي كنند و به چنين مضاميني بيفزايند.
مولف كتاب «معرفت‌شناسي، باور ديني» يادآور شد: با وجود آن كه اين كتاب با نگاه اهل سنت به پديد چندهمسري نگريسته است، مطالعه آن در جنوب كشور كه اغلب ساكنان آن سنّي مذهب‌اند، كاربرد فراواني دارد. با اين حال، توزيع آن در ساير نقاط ايران ممكن است جبهه‌اي در مقابله با اين تفكر پديد آورد.
پژوهشگر حوزه فلسفه و حكمت با تاكيد بر اين كه اساس بحث كردن درباره مسايل ديني بد نيست، گفت: اين كتاب يادآور مي‌شود كه در حوزه تشيع درباره احكام زن و شوهري كم كار كرده‌ايم. همچنين اگر در مطالعه اين كتاب به اين نكته برسيم كه دفاع‌هاي ناقصي از اين پديده انجام شده است، جامعه علمي ما بايد درصدد برآيد تا با نشر و توليد علم به تكميل اين آرا بپردازد و به شكل جديدتري اين مساله را بازكاود.
دوشنبه ۴ مهر ۱۳۹۰ - ۰۹:۰۰
نظر شما