به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، كتاب «يسنا و ويسپرد» كه به تازگي توسط پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي و همياري دكتر كتايون مزداپور منتشر شده به كوشش بنياد فرهنگي و هنري جمشيد جاماسيان و هفته نامه امرداد رونمايي شد. 

«يسنا» و «ويسپرد» دو بخش از كتاب اوستا است. يسنا مهم‌ترين جزو اوستاي موجود است. سرودهاي «گاتها» (سرودهاي اشوزرتشت) كه قديمي‌ترين قسمت اوستا است، در يسنا جاي دارد. يسنا مشتمل بر هفتاد و دو فصل است. اين كتاب را نخستين بار «اشپيگل» در سال 1858 ميلادي در وين چاپ كرد و در سال 1893 ميلادي متن اوستايي و ترجمه پهلوي آن در دانشگاه آكسفورد منتشر شد. ترجمه فارسي از يسنا توسط ابراهيم پورداوود در فاصله سال‌هاي 1320 تا 1340 چاپ و منتشر شده است. 

«ويسپرد» نيز مجموعه‌اي از ملحقات «يسنا» است كه در زمان‌هاي مذهبي (گهنبارها: جشن‌هاي فصلي) خوانده مي‌شود. ويسپرد شامل 3300 كلمه است. متن آن را اشپيگل در سال 1858 ميلادي منتشر كرده است. ترجمه فارسي آن نيز توسط پورداوود در سال 1343 انتشار يافته است. 

دكتر كتايون مزداپور، استاد پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي، در نشست رونمايي از كتاب «يسنا و ويسپرد» كه به كوشش وي چاپ شده است، اوستا را سرچشمه‌اي براي شناخت جامعه زرتشتي و ايراني دانست و گفت: اوستا نه تنها هويت ايران باستان است بلكه راهي براي فهم فرهنگ و تمدن ديرين ماست. 

مصحح كتاب دو جلدي «خرده اوستا» تلاش موبدان براي نگاهباني از گنجينه‌هاي باستاني را درخور ارج‌گذاري دانست و از تلاش آنها براي انتقال سينه به سينه ميراث كهن ايران و بازخواني آن ياد كرد. وي افزود: اروپاييان 250 سال پيش با كوشش‌هاي «انتيكل دوپرون» فرانسوي، اوستا را شناختند و با آشنايي درست با دين زرتشتي، موهوماتي را كه از شرق در ذهن داشتند، رها كردند. 

اين پژوهشگر و متخصص زبان‌هاي باستاني خاطرنشان كرد: دوپرون با تحمل سختي‌هاي بسيار به هند رفت، زبان اوستايي را آموخت و سپس اوستا را ترجمه كرد. «كارل فريدريش گلدنر»، اوستاشناس آلماني، نيز با بهره‌گيري از 50 اوستاي دست‌نويس، نخستين و مطمئن‌ترين چاپ اوستا را عرضه كرد. 

مزداپور سپس از كوشش‌هاي يكي از دانشگاه‌هاي اسپانيا براي تهيه نسخه‌اي تازه از اوستا با استفاده از نرم‌افزارهاي رايانه‌اي ياد كرد و آن را گام اثرگذاري در پژوهش‌هاي اوستاشناسي برشمرد. 

وي همچنين يادآور شد: در مناطق مختلف ايران 29 نسخه خطي اوستا نگهداري مي‌شود. اما شايد تعداد بيشتري نسخه‌هاي باارزش از اوستا در خانواده‌هاي زرتشتي موجود است كه چه بسا ارزش آنها را به درستي نشناخته‌اند. 

دكتر اسفنديار اختياري، نماينده زرتشتيان ايران در مجلس شوراي اسلامي، نيز ضمن سپاسگزاري از تلاش‌هاي ستايش برانگيز دكتر مزداپور براي چاپ و انتشار دو متن كهن «يسنا و ويسپرد»، به لزوم كوشش‌هاي بيشتر براي حفظ و نگاهباني از ميراث كهن ايران اشاره كرد. بايد اين گنجينه‌ها را به دست متخصصان سپرد و دانش محتوايي آنها را كه همان فرهنگ و آيين پيشينيان ماست، استخراج كرد. چنين كاري به استواري و پايداري فرهنگ كهن ايران كمك مي‌كند.

آيين رونمايي از كتاب «يسنا و ويسپرد» با سخنراني دكتر رستم خسروياني، رييس انجمن زرتشتيان تهران، ادامه يافت. وي گفت: آنچه به ما پايداري مي‌بخشد، تلاش‌هاي فرهنگي است. خسروياني توجه به كوشش پژوهشگران فرهنگي و لزوم مطالعه بيشتر را از ضروريات جامعه دانست و كوشش مزداپور براي انتشار نسخه‌اي كهن از ميراث فرهنگي ايران را ستود. 

بابك سلامتي، مدير مسوول هفته نامه امرداد، نيز با قدرداني از تلاش‌هاي مزداپور، گفت: يسنا و ويسپرد نمونه‌اي از گنجينه و ثروتي است كه از نياكانمان به ما رسيده است. مي‌بايد اين ميراث كهن را نگاهباني كنيم و ارزش‌هاي آن را در زندگي به كار ببريم. وي با اشاره به فرهنگ كتابخواني در ايران افزود: زمان كتابخواني در كشور ما بسيار پايين است. بسياري از ما وقت خود را با انتخاب‌هاي نادرست، هدر مي‌دهيم و زماني را كه بايد صرف مطالعه كردن و انديشيدن شود، بيهوده از دست مي‌دهيم. 

وي آيين رونمايي از كتاب «يسنا و ويسپرد» را براي رواج فرهنگ كتابخواني ارزشمند دانست و از نشست‌هاي ماهانه رونمايي كتاب ياد كرد كه از سوي هفته نامه امرداد و بنياد فرهنگي جمشيد جاماسيان برگزار مي‌شود. 

اردشير بهمردي، پژوهشگر تاريخ و فرهنگ ايران، نيز تاريخچه‌اي از خط دين دبيره (خط اوستايي) و چاپ اوستا را بازگو كرد و گفت: خط اوستايي كامل‌ترين خط جهان است؛ هرچند از زمان دقيق پيدايش اين خط اطلاع درستي در دست نيست. 

مهربد خاني‌زاده، پژوهشگر دين و تاريخ ايران باستان، از ديگر سخنرانان نشست رونمايي از كتاب «يسنا و ويسپرد» بود. وي ضرورت و اهميت جمع‌آوري نسخه‌هاي خطي اوستا را يادآور شد و آن را زمينه‌اي براي شناخت آيين‌هاي كهن دانست.