سه‌شنبه ۲۱ تیر ۱۳۹۰ - ۱۱:۳۰
رويكردي قرآني به مساله معاد

چاپ نخست كتاب «قرآن و مسئله معاد» نوشته عليرضا اسعدي از سوي موسسه بوستان كتاب منتشر و روانه بازار نشر شد./

به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، نوشتار حاضر كوشيده است با استمداد از آيات الهي به پرسش‌هاي مهمي درباره چگونگي اثبات معاد، مرگ، حيات برزخي، برپايي رستاخيز، حشر موجودات، حسابرسي اعمال و رابطه دنيا و آخرت پاسخ دهد و ديدگاه قرآن را در اين مباحث بررسي كند.

يكي از مسائل مهم اعتقادي در اديان آسماني و بلكه ساير اديان و مكاتب، مساله معاد و حيات پس از مرگ است. حيات اخروي، دغدغه‌اي انساني است. هر انساني از آن هنگام كه به رشد عقلي مي‌رسد، با چند پرسش اساسي روبه‌رو مي‌شود. از كجا آمده‌ام، براي چه آمده‌ام و به كجا خواهم رفت؟ اين‌ها سوال‌‌هايي‌اند كه اگر انسان پاسخ صحيح آنها را بيابد سرنوشت او را دچار تحول و تغيير مي‌كنند. در اين ميان، مساله معاد و حيات اخروي نسبت به بسياري از مسائل مهم ديگر از دشواري و پيچيدگي خاص برخوردار است كه گواه آن وجود اختلافات فراوان بين پيروان اديان و نيز فلاسفه و متكلمان اسلامي در اين باره است.

ملاصدراي شيرازي كه از برجسته‌ترين شخصيت‌هاي علمي شيعه است، در اين باره مي‌نويسد: «علم معاد از پيچيده‌ترين، شريف‌ترين و دقيق‌ترين علوم است كه تنها برخي حكيمان گذشته به حقايق آن راه يافته‌اند. هر چند بيشتر فلاسفه تمام تلاش خود را در تبيين توحيد و تنزيه حق و آثار او از كاستي‌ها به كار بستند، افكار آنان از نيل به درك مواقف و منازل معاد قاصر بوده است، چرا كه انوار حكمت را از مشكات نبي ‌خاتم(ص) اقتباس نكردند. از اين‌رو ابن‌سينا با آن عظمت علمي به ناتواني خود از اثبات عقلي معاد جسماني اقرار دارد و در معاد نفوس متوسط، متحير ماند و در اين مسايل تنها به تعبد در نصوص ديني بسنده كرد.»

صدرالمتالهين در جاي ديگر مي‌نويسد: «بدان كه اختلافات صاحبان ملل و اديان در اين مساله و كيفيت معاد، همانا از پيچيدگي اين مساله دشوار سرچشمه مي‌گيرد و بسياري از حكما، مانند شيخ‌الرئيس و معاصران وي، كه در مباحث مبداشناسي توفيق يافته‌اند در بحث از كيفيت معاد راه به جايي نبرده، به سبب پيچيدگي اين مساله، خويش را به تقليد راضي ساخته‌اند و برخي آيات كتب آسماني نيز در بيان اين مساله، متشابه‌اند، و در ظاهر با يكديگر اختلاف دارند. هر چند در نگاه دقيق با هم سازگارند.»

نكته قابل توجه در معادشناسي اين است كه هر چند امكان بررسي برخي مسائل آن نظير اثبات اصل جاودانگي انسان يا امكان و ضرورت معاد با روش عقلي وجود دارد، عمده مسائل مربوط به آن تنها با روش نقلي؛ يعني با بهره‌گيري از تعاليم قرآن و كلام معصومان، قابل پژوهش است و چنان‌كه ملاصدرا نيز اشاره كرده، ناسازگاري ظاهري برخي آيات و روايات با يكديگر بر دشواري مباحث معاد افزوده است. بنابراين، با دو رويكرد مي‌توان به مباحث معاد پرداخت؛ عقلي و نقلي (قرآني ـ روايي). 

نوشتار حاضر كه حاصل چند دوره تدريس تفسير موضوعي با عنوان معادشناسي است و در حد دو واحد درسي تدوين شده، بيشتر رويكردي قرآني دارد.

فصل نخست اين نوشتار به نقش اعتقاد به معاد و اهتمام قرآن به مساله معاد و فصل دوم به واژه‌شناسي معاد مي‌پردازد. فصل سوم شيوه‌هاي قرآن در بررسي معاد را مورد توجه قرار مي‌دهد و آن‌گاه در چند فصل به ترتيب مساله مرگ، حيات برزخي، برپايي رستاخيز، حشر همگاني موجودات، دادگاه عدل الهي و در پايان رابطه دنيا و آخرت بررسي مي‌شود.

چاپ نخست كتاب «قرآن و مسئله معاد» در شمارگان 1200 نسخه، 208 صفحه و بهاي 34000 ريال راهي بازار نشر شد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط