ريچارد شيكل نويسنده و منتقد كهنه كار كه سالهاست مارتين اسكورسيزي كارگردان نامدار آمريكايي را ميشناسد اخيرا كتابي درباره او منتشر كرده است.\
اين كتاب كه با عنوان «گفتگو با اسكورسيزي» منتشر شده اسكورسيزي را چنين بررسي ميكند: درخشان، بي باك، جذاب، معنوي، محترم، پرده در، جالب و ... همه اينها ويژگيهايي است كه به كارگردان 68 ساله اطلاق ميشود تا او را يك استاد بي حد و حصر بنامد.
اسكورسيزي به عنوان چهرهاي كه شماري از مهم ترين آثار سينماي مدرن را آفريده عمري را به ساخت فيلم هاي گانگستري اختصاص داده است. «مردان خيابان»، «رفقاي خوب»، «كازينو» و «جدا افناده» دركنار اثري فمينيستي مثل «آليس ديگر اينجا زندگي نمي كند» و فيلمي خشن مثل «راننده تاكسي» و «گاو خشمگين» از ديگر آثار درخشان اوست. در زمينه شهرت نيز او آثاري چون «سلطان كمدي»را در كارنامه دارد و در زمينه مذهبي نيز با ساختن «آخرين وسوسه مسيح» با وجود احترام بسيار براي عقايد متفاوت مذهبي دست به كاري تحريك آميز زده است. طول و عرض اين كارها نقطه شروع ريچارد شيكل به عنوان يك نويسنده، منتقد فيلم و مستند ساز است تا در كتابش با عنوان «گفتگو با اسكورسيزي» كتاب جديد جذاب، گاه ديوانه كننده و در نهايت رضايت بخشش را براي دوستداران اين چهره مطرح سينمايي روانه بازار كند.
گرچه او از واژه گفتگو استفاده كرده اما اغلب بيش از يك مجموعه سخنراني درسي به بررسي و بحث درباره فيم هاي اسكورسيزي پرداخته و با دانش خود در زمينه مستند، آثار اين كارگردان نام دار را بررسي كرده و نظرات خود را درباره تدوين، موسيقي، رنگ ، استوري بورد و هر چيز ديگري كه در پروسه فيلمسازي بايد مد نظر باشد، مطرح ساخته است.
طنز اسكورسيزي، شور او، خلق گروههاي گانگستري و ...از جنبههايي است كه به بررسي آثار او پرداخته است.
نويسنده كه نخستين بار در سال 1973 با فيلمساز ديدار كرده در مقدمه كتابش مي نويسد سال ها در حال ترسيم خطوط اين كتاب بوده و همه را يكجا گرد آورده است. در اين كتاب از كودكي اسكورسيزي و ميراث ايتاليايي امريكايي اش، تا اولين بارقه هاي عشق او به فيلم مورد توجه قرار گرفته است. هر چند اين مطالب اندك است، اما محكم و جا افتاده است و بر زندگي خصوصي اسكورسيزي در سالهاي نخست زندگي اش تمركز دارد.
اسکورسیزی در یک خانواده ایتالیايی آمریکایی درخیابان «باوری» دریکی از محلات فقیرنشین منهتن بزرگ شده و خودش در توصیف آن می گوید:«فیلم گنگ های نیویورک و خشونت های گنجانده در آن حتی یک صدم آن چیزهایی که من دربچگی در محله باوری نیویورک دیده ام را هم بازگو نمی کند.»
در اين كتاب درباره ازدواج هاي او كه شامل 5 ازدواج است چيزي نيامده است. اما اشاره اي صريح بر دختران او، چشم اندازي سريع و زودگذر از شناخت او از مواد مخدر و چگونگي مطرح كردن آن در فيلمهايش، و اينكه چگونه اين تجربيات در آثارش راه مييابند از مسايلي است كه اين كتاب را متفاوت مي كند. حتي احساس او از سرانجام بردن جايزه اسكار در سال 2006 براي كارگرداني «جدا افتاده» پس از بارها وبارها نامزدي كه از 26 سالگي اش با كارگرداني «گاو خشمگين» شروع شد.
اما وقتي اين دو درباره فيلم ها گفتگو ميكنند، اين كتاب بيش از هميشه روشنگر و جذاب چهره مي كند. اسكورسيزي همچنان خاص و ويژه چهره مي كند كه ما از او انتظار داريم. او اشتباههايش را تاييد ميكند، و درباره فيلمي كه تهيه كنندهاش برادران وارنر بودند و با فشار بر او موجب ساخته شدن «آليس نميخواهد ديگر اينجا زندگي كند» شدند، سخن ميگويد.
در جایی دیگر از کتاب، اسکورسیزی درباره همکاری های سرنوشت ساز خود با بازیگرانی چون «هاروی کایتل» و «رابرت دونیرو» و «لئوناردو دی کاپریو» صحبت می کند و از کارگردان هایی که او از آن ها تاثیرگرفته است و یا آن هایی که درآغاز کاربه او کمک کرده اند از جمله «جان کاساویتس» و «راجرکورمن» می گوید. اسکورسیزی هم چنین درباره رضایت خاطری که هنگام ساختن فیلم های مستند درخود احساس می کند حرف می زند. ازجمله حالت مدیتیشنی که در فیلم مستند «آخرین والس» که بخشی از تاریخ موسیقی «راک اندرول» را به نمایش درمی آورد برای او وجود داشته است، سخن مي گويد.
آنچه درباره «راننده تاكسي» مي گويد نيز شامل چيزي است كه اسكورسيزي آن را «واكنش من در برابر دنيايي كه من از آن آمدم » مي نامد و از رنج خود در «شاتر آيلند» مي گويد كه با پذيرش در هم مي آميزد. او ميگويد «حتي نمي خواهم درباره آن حرف بزنم چون به اين معني است كه نمي توانم انتقادي را بپذيرم. متاسفم».
اين كتاب در 448 صفحه به قيمت 30 دلار منتشر شده است.
مترجم: مازيار معتمدي
نظر شما