خبرگزاری کتاب ایران ( ایبنا )، به نقل از تریبون نیوز،با پیشرفت علم و تکنولوژی ، عصر جدیدی از تاریخ آغاز می شود . این پیشرفت ها زندگی روزمره ما را تحت تاثیر قرار داده و به مرور آنها را تغییر می دهد. اختراع صنعت چاپ،اتومبیل یا کامپیوتر می تواند بیان کننده این امر باشد.
پس از کشف روش های جدید دستیابی به اطلاعات تعدادی آن را مورد تمجید و ستایش قرار داده و عده ای نیز به مخالفت با آن پرداخته و محکوم اش می کنند، چرا که معتقدند برخی روش ها باعث کاهش هوش بالقوه انسان می شود.
سقراط همیشه نگران بود و اعتقاد داشت که نوشتن باعث کاهش کاربرد حافظه می شود. "بارنابی ریچ " نویسنده قرن هفدهم نیز به تعداد زیادی از کتاب هایی که در آن زمان موجود بود عنوان " یکی از بزرگترین بیماری های سال " را داد.
امروزه اینترنت به عنوان رسانه ای در برگیرنده آخرین اطلاعات ،توجه بسیاری را به خود جلب کرده است.
در کتاب تامل برانگیز "نیکولاس کار" با عنوان "سطحی نگرها، اینترنت چه بر سر مغز ما می آورد؟" نویسنده این کتاب اگرچه پدیده جدید اینترنت را به‌ طور کلی بررسی می‌کند، اما تمرکز خود را بر آثار منفی اینترنت قرار داده است و نشان می دهد که چگونه اینترنت حتی طرز فکر و شیوه نوشتن ما را نیز تغییر می دهد.

"نیکولاس کار" به یافته های بسیار زیادی که در تحقیقاتش به دست آورده اشاره می کند و می گوید: اینترنت مغز ما را نیز تغییر می دهد . تحقیقات جدید نشان می دهد که خلاف استنباط های پیشین ، مغز های به حد رشد رسیده نیز قابل تغییر هستند و می تواند حتی فعالیت های بالفعل را نیز تغییر دهند.

این واضح و روشن است که چه طور اینترنت زندگی روزمره ما را تغییر می دهد.افراد می توانند تقریبا با هر کسی در هر جایی از جهان ارتباط برقرار کنند و اطلاعات را در هر لحظه تنها با چند کلیک روی موس به دست آوردند. این ها همه راههای مثبتی هستند که به پیشرفت زندگی ما کمک می کنند.

اما سوال اینجاست آیا این تغییرات که با کاربرد اینترنت در ذهن ما به وجود می آید مفيداست یا زيان آور؟
تحقیقات نشان می دهد خواندن آنلاین ، برخی مهارت ها از جمله هماهنگی دست و چشم، بازتاب سریع پاسخ، پیشرفت تدریجی و مداوم علائم دیداری و مشکلات حل مسائل را گسترش می دهد.
اما تغییرات مغز در حین خواندن در اینترنت نکات ضعفی نیز دارد. از جمله وجود ضعف هایی در فکر کردن ،عدم توانایی در خلاصه کردن واژگان، مشکلاتی در زمینه دسته بندی کردن مطالب ، مشکلات تفکر ، حل مشکلات استنتاجی ،ناتوانایی در تفکر منتقدانه و مشکلاتی در زمینه کاهش سطح تخیل.

اینترنت همچنین شیوه های خواندن ما را نیز تغییر می دهد . مطالعه آنلاین سبب بی دقتی در خواندن و سطحی خوانی می شود،این در حالی است که تحقیقات وب نشان می دهد ذهن ما با وجود لینک ها ، ویدئو کلیپ ها ، عکس ها ، آگهی ها ، تصاویر برجسته ، ایمیل ها ، متن ها یا پیغام هایی برای چت پریشان می شود و سبب قطع تمرکز و قوه ادراک شده و حافظه را پس از مدتی ضعيف مي كند.

خواندن از روی صفحات وب باعث تبدیل اطلاعات به ذره ها و تکه های کوچکی می شود که سبب می شود تا خواننده به سادگی از روی اطلاعات بدون به خاطر سپردن آنها بگذرد. در این صورت مغز محل مناسبی برای ذخیره اضافه بار اطلاعات می شود و اين يعني تنها آموختن از راه کد دار کردن اطلاعات و نه خواندن عمیق برای دریافت معنی.

با پیشرفت اینترنت در زندگی روزمره افراد،دیگر آنها به مرور نمی توانند نوشته های طولانی را بخوانند و آنها را در ذهن خود تجزیه و تحلیل کنند ، آنها نمی توانند در حین خواندن متمرکز شوند و توانایی تمرکز خود را از دست می دهند و ترجیح می دهند نوشته های خلاصه و مختصر را روی اینترنت بخوانند و وقت بیشتری را در اینترنت بگذرانند تا خواندن یک کتاب چاپی .

طی یافته های اخیر، افراد جوان که با اینترنت بزرگ شده اند نمی توانند از چپ به راست بخوانند ، آنها توانایی خواندن نوشته های طولانی را ندارند و بیشتر اجمالی می خوانند.
مطالعات دیگر بیانگر این است که با پیشرفت اینترنت ، دانشگاهیان کمتر تمایل به خواندن کتاب دارند.
تحقیقات نشان می دهدزمانیکه ما متن چاپی را می خوانیم، بخش های مختلف مغز فعال می شوند، درست برخلاف زمانیکه در اینترنت هستیم.
زمانیکه ما متن های خطی می خوانیم فعالیت های زیادی در زبان ، حافظه و مراحل دیداری در مغز ما انجام می شود . اما در قسمت های تصمیم گیری مغز و محل های حل مشکلات هیچگونه فعالیتی وجود ندارد ،اما هنگام استفاده از متون اینترنتی تمام این مناطق مغز ما فعال می شود.
اگرچه "سقراط" ،" ریچ" و دیگران از تاثیر حروف نوشتنی و کتاب بسیار نگران هستند، اما در نهایت متون خطی به بهبودی حافظه و یادگیری کمک می کند.
خواندن روی صفحات وب، لزوما همیشه بد نیست و نكات مثبتی نیز دارد اما شاید هر دونوع خواندن مفید باشد. تمام تحقیقات نشانگر این است که با وجود سودمند بودن اینترنت اما هنوز خواندن متون چاپی پیشنهاد می شود چرا که توانا یی های مغز را بهبود می بخشد.
شاید دلواپسی های اخیر درباره اینترنت ، راهکار بسیار خوبی برای استفاده از مغز و یادگیری در آینده باشد.

نویسنده : پام کرایگر، منبع: تریبون نیوز، مترجم : مرجان آقبلاغی