خبرگزاری کتاب ایران ـ به گزارش ستاد خبری سراهای اهل قلم نمایشگاه کتاب تهران، نشست «هنرهای نمایشی» ظهر امروز(21 اردیبهشت) از ساعت 12 تا 13 و 15 دقیقه با حضور رحمت امینی، دبیر نشست، قطب‌الدین صادقی و یدالله آقا عباسی در سرای اصلی اهل قلم برگزار شد.

صادقی: تجدید چاپ آثار، افزایش مخاطبان را نشان می‌دهد
صادقی، در این نشست با تأکید بر رابطه کتاب و هنر نمایش گفت: یکی از شاخصه‌های اساسی رابطه کتاب و هنر نمایش با توجه به توسعه هنرهای نمایشی، در سبک و تکنیک و تفاوت‌های فرهنگی تئاتر ما با جهان است.

وی ادامه داد: برای پرکردن این فاصله به چاپ کتاب‌هایی در حوزه شیوه‌های فنی تئاتر، بازیگری، طراحی صحنه، کارگردانی و غیره و آشنایی با روش‌ها و شیوه‌های نوین هنر نمایشی در سایر کشورها نیاز داریم. بنابراین برای پرکردن این فاصله و درک و دریافت بهتر هنر تئاتر جهانی و افزودن این دانسته‌ها به هنر نمایش ایرانی هیچ راهی  جزء انتشار کتاب نداریم.

صادقی به دانشجویان این رشته اشاره و تصریح کرد: کتاب فرصت تعمق و تجربه را به علاقه‌مندان این حوزه و دانشجویان رشته هنرهای نمایشی می‌دهد. در حال حاضر شاهد توسعه در سطح دانشکده‌های هنری هستیم و حدود 17 دانشکده رشته هنرهای نمایشی را ارائه می‌کنند.

وی در ادامه توضیح داد: علاوه بر تعداد دانشکده‌ها باید تعداد دانشجویان کلاس‌های آزاد و دوره‌های تخصصی کوتاه‌مدت در تهران و شهرستان‌ها را نیز در نظر داشته باشیم. با توجه به این مساله حدود 800 تا هزار فارغ‌التحصیل در رشته تئاتر داریم.

این کارگردان با تاکید بر اهمیت آموزش این دانشجویان اظهار داشت: تمام تکنیک‌های مربوط به نقد تئاتر، طراحی صحنه، بازیگری و کارگردانی روز به روز توسعه می‌یابند و توجه داشته باشیم که در گذشته در این زمینه‌ها کتاب درسی و منابع آموزشی نداشته‌ایم و اغلب رساله‌های دانشجویی کپی‌برداری از دیگر رساله‌ها بوده‌اند.

وی تاکید کرد: معتقدم مخاطب آثار منتشر شده در حوزه تئاتر تعدادشان اندک نیست؛ چرا که تجدید چاپ این آثار طی سال‌های اخیر نشان‌دهنده استقبال مخاطبان از این آثار است. اما همچنان با توجه به تعداد دانشکده‌ها و دانشجویان این رشته باز هم به تعداد آثار بیشتری در این زمینه نیاز داریم.

صادقی آثار تألیفی و ترجمه در این حوزه را ارزشمند برشمرد و گفت: در این حوزه علاوه بر استادان که نقش سازنده‌ای در تألیف و ترجمه آثار مورد نیاز این حوزه دارند، مطبوعات و روزنامه‌ها نیز نقش بسزایی را ایفا می‌کنند. اما در حال حاضر مطبوعات خاموش اند و در سطح ملی کتاب‌های این حوزه را معرفی نمی‌کنند و در توسعه این امر اقدام موثری انجام نمی‌دهند.

وی در بخش دیگر از سخنانش تشریح کرد: در حال حاضر آثار ژان پل سارتر ، برتولت برشت یا آلبر کامو تنها در میان اهالی تئاتر مخاطب ندارند. افراد بسیاری آثار این نویسندگان شاخص را مطالعه می‌کنند و این روزها تعداد عنوان‌های نمایشنامه‌های یک انتشارات از 300 بیشتر شده است این امر نشان می‌دهد که مخاطبان آن‌ها طیف وسیعی اند.

وی ادامه داد: تحت تأثیر این مساله ناشران بسیاری تشویق شده‌اند که بخشی از فعالیت‌های خود را به چاپ نمایش‌نامه اختصاص دهند. در حال حاضر در برخی از شهرستان‌ها نیز آثاری درباره هنرهای نمایشی منتشر می‌شوند که بسیار شاخص اند و این آثار با استقبال خوبی روبرو شده‌اند.

صادقی با تاکید بر این موضوع که در حال حاضر در همه شهرها کتاب‌های حوزه تئاتر ارائه می‌شوند، اظهار داشت: در زمانی که به تحصیل در دبیرستان مشغول بودم برای تهیه کتاب‌هایم از سنندج به تهران می‌رفتم. اما در حال حاضر در تمام شهرهای ما کتاب‌های تئاتری ارائه می‌شوند؛ چراکه دامنه اطلاعات و زمینه فرهنگ عمومی توسعه یافته است. این نفوذ و تکثیر به دل روستاهای ما نیز رسیده است.

امینی: لذت خواندن نمایش‌نامه را فراموش نکنیم
در بخش دیگر از این نشست، رحمت امینی اظهار داشت: ناشرانی چون نشر نمایش، افراز، مرکز، قطره و امیرکبیر به چاپ نمایشنامه اقدام می‌کنند. اگر اهالی کتاب در کنار دیگر کتاب‌هایی که تهیه می‌کنند یک نمایش‌نامه نیز خریداری و مطالعه کنند، تفاوت‌های دنیای درام را هنگامی که آن‌را در قالب کتاب می‌خوانند یا روی صحنه می‌بینند درک می‌کنند.

وی ادامه داد: به هنرهای نمایشی و کتاب‌های نمایش‌نامه نباید الزاما برای اجرا نگاه کرد. بخشی از درام و لذت آن در مطالعه کتاب‌هایی از این دست گنجانده شده است.

دبیر این نشست به تیراژ کم تمام کتاب‌ها اشاره و تشریح کرد: با توجه به اینکه سطح مطالعه در کشور ما بالا نيست، اما در حوزه آثار نمایشی، شور و اشتیاق گسترده‌ای ایجاد شده است. برای دانستن آمار صحیحی از مخاطبان تئاتر باید تحقیق آماری یا مخاطب‌سنجی انجام دهیم.

وی افزود: اما توجه داشته باشیم که این آثار تنها برای مخاطب تخصصی منتشر نمی‌شود بلکه برای جذب مخاطب عمومی نیز باید تلاش کرد. کارشناسان در سایر حوزه‌ها و مخاطبان دیگر کتاب‌ها نیز می‌توانند نیازهای خود را در آثار نمایشی جستجو کنند. از جمله اندیشه‌های فلسفی، روان‌شناسی و اجتماعی را می‌توان در میان نمایشنامه‌ها دنبال کرد.

امینی با تاکید بر این موضوع که نمایش‌نامه‌ها، اشخاص را در عمل نشان می‌دهند، توضیح داد: علاوه بر لذت ادبی به واسطه کشف و تصور نمایش‌نامه توسط خواننده هر نمایش‌نامه، این امکان را فراهم می‌کند تا مخاطب با جامعه و محیط پیرامون آن نمایش‌نامه‌نویس نیز آشنا شود.

وی در بخش دیگر از سخنانش اظهار داشت: باید فرزندان خود را نیز با نمایش‌نامه و هنرهای نمایشی بیشتر آشنا کنیم. از سوی دیگر بحث نمایش کودک تنها در حوزه تئاتر به جامعه کمک نمی‌کند بلکه در حوزه هاي تربیت و آموزش نیز مؤثر است.

این پژوهش‌گر افزود: شاید برخی حوزه تئاتر را برای کودکان تنها از جنبه بازی و سرگرمی آن مؤثر بدانند اما در مدارس مطرح دنیا برای آموزش مسائل رفتاری، اخلاقی و علوم مختلف از تئاتر و شیوه‌های نمایشی استفاده می‌شود؛ چرا که سیستم آموزشی با نمایش اثرگذاری بیشتری دارد.

آقاعباسی: نمایش‌نامه خلاقیت خواننده را برای مطالعه می‌طلبد
آقاعباسی دیگر سخنران این نشست در سخنان خود گفت: خواندن نمایشنامه از این منظر دشوارتر به نظر می‌رسد که خلاقیت خواننده را به دنبال دارد. خواننده با مطالعه نمایش‌نامه در دنیای نمایش شرکت می‌کند اما این امر خالی از لذت نیست.

وی با تاکید بر افزایش تعداد مخاطبان کتاب‌های حوزه تئاتر گفت: شاید به‌طور کلی به نظر می‌رسد دانشجویان این رشته کمتر کتاب می‌خوانند. اما فراموش نکنیم که امروزه مطالعه تنها به مطالعه آثار کاغذی محدود نمی‌شود بلکه مطالعه سایت‌ها و نشر الکترونیکی نیز بخشی از مطالعه و آمار مطالعه ما را تشکیل می‌دهد. همچنین تعداد ناشران نشر الکترونیکی افزایش بیشتری یافته است.

این پژوهش‌گر ادامه داد: به طور کلی در حوزه کتاب با وجود رشد تعداد عنوان‌ها، مخاطبان به اندازه‌ای که انتظار داریم رشد نکرده‌اند. از سوی دیگر ایجاد احساس نیاز در مخاطبان دانشگاهی وظیفه بخش آموزشی ماست.

وی در بخش دیگر از سخنانش با تاکید بر مطالعه بیشتر در شهرستان‌ها اظهار داشت: علت این امر احساس نیاز بیشتر است. شاید در فضای فشرده ماشینی فرصت مطالعه کمتر باشد. اما اهالی تئاتر در شهرستان‌ها بیشتر به مطالعه و بررسی آثار حوزه نمایشی می‌پردازند.

آقاعباسی در بخش دیگر از سخنانش به بحث ترجمه آثار این حوزه اشاره و تصریح کرد: معتقدم مترجم باید با متن درگیر شود و متن را از صافی ذهنش بگذراند. اگر در این کار موفق باشد ترجمه او اثرگذار خواهد بود و مخاطب نیز با اثر او ارتباط برقرار می‌کند.

وی در ادامه به ارائه توضیحاتی درباره نمایش خلاق پرداخت و گفت:‌ نمایش خلاق یک مبحث پرورشی است. از سوی دیگر برای همگانی کردن نمایش و پیداکردن مخاطب باید از نمایش خلاق استفاده کرد. به کارگیری نمایش خلاق برای کودکان امری ضروری است و می‌توان این نوع نمایش را در سالن‌های کانون‌های اصلاح و تربیت برای کودکان این مراکز اجرا کرد.

آقاعباسی در پایان یادآور شد: نمایش خلاق برای پرورش روحیه خلاق مناسب است و تمام مباحث تربیتی و پرورشی را می‌تواند در بر بگیرد.
نشست «هنرهای نمایشی» ظهر امروز(21 اردیبهشت) از ساعت 12 تا 13 و 15 دقیقه با حضور رحمت امینی، دبیر نشست، قطب‌الدین صادقی و یدالله آقا عباسی در سرای اصلی اهل قلم برگزار شد.

بیست و چهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران تا 24 اردیبهشت‌ماه سال جاری در مصلای امام‌خمینی (ره) تهران برپاست.