خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا) – به گزارش ستاد خبري سراهاي اهل قلم نمايشگاه كتاب تهران، سيد مهدي طاهري، عضو هيات علمي مركز اطلاعات و مدارك اسلامي در اين نشست كه عصر امروز (21 ارديبهشت) در كارنامه نشر سراي اهل قلم برگزار شد، گفت: فراداده ظرفي است كه عناصر آن كاركردهاي مديريت اطلاعات است؛ بيشتر فراداده‌ها چندين كاركردي دارند.

وي افزود: متاديتا اطلاعات كتابشناختي را مي‌گيرد و پردازش مي‌كند و سپس پيشينه فراداده‌اي را به دست مي‌دهد.

طاهري خاطرنشان كرد: از سال 2000 به بعد همگرايي در مديريت اطلاعات مطرح شد كه حركت از كثرت به وحدت است.

وي در ادامه به خاصيت ميان‌كنش پذيري فراداده‌ها پرداخت و افزود: مفهوم ميان‌كنش پذيري فراداده‌ها قابليت كار متقابل بين استانداردهاي فراداده‌اي به طور موثر و كارآمد و به منظور پشتيباني از مراحل مختلف، فرايند مديريت اطلاعات است.

طاهري خاطرنشان كرد: در ميان‌كنش‌پذيري استانداردها، پروفايل‌هاي كاربردي، عناصر ارتباطي، بستر نحوي، گذرگاه‌ها و جداول تطبيقي تاثيرگذارند.

وي با بيان اينكه در پياده‌سازي استانداردهاي فراداده‌اي كتابخانه‌اي با زبان نشانه‌گذاري گسترش‌پذير سروكار داريم، گفت: زبان نشانه‌گذاري گسترش‌پذير به عنوان استانداردي براي نمود و تبادل داده‌‌ها ست.

طاهري خاطرنشان كرد: در يكپارچه‌سازي فرايندهاي پياده‌سازي استاندارد با تغيير رويكردها روبه‌رو ييم. رويكرد شيءگرا (ماهيت مستقل يك شيء+ارتباط با ديگر اشيا) به توصيف شيء بدون توجه به بافت آن مي‌پردازد.

همچنين در اين نشست، عباس رجبي، كارشناس كتابخانه ديجيتال در سخناني گفت: واژه فراداده نخستين بار در سال 1969 توسط يك شركت آمريكايي به كار رفت. انتظار از فراده‌ها،‌جست‌وجوي متمركز ، وب معنايي و كاربرد به عنوان مبدل استانداردها ست.

همچنين در اين نشست، مليحه درخوش، كارشناس ارشد كتابداري و اطلاع‌رساني در سخناني گفت: فراداده انواع مختلف را شامل مي‌‌‌شود. فراداده توصيفي، منبعي را براي اهداف خاص چون كشف و شناسايي توصيف مي‌كند. اين فراداده‌ها در سطح محلي توانايي جست‌وجو و بازيابي را ايجاد مي‌كنند.

وي افزود: فراداده ساختاري بر اين مساله دلالت مي‌كند كه اشياي مركب چگونه با يكديگر قرار داده مي‌شوند. همچنين فراداده‌هاي مديريتي اطلاعاتي را براي كمك به مديريت يك منبع فراهم مي‌آورند مانند اين كه چه‌وقت و چگونه به وجود آمده است؟ در اين راستا با فراداده‌هاي فرعي ديگر چون مديريت، حقوق، حفاظتي و فني نيز مواجهيم.

درخوش گفت: استانداردهاي مجموعه‌سازي، حوزه سازماندهي اطلاعات اشياي ديجيتالي و استانداردهاي حوزه مديريت در پياده‌سازي فراداده‌هاي كتابخانه‌اي به كار مي‌روند. اشياي ديجيتال در سطح‌هاي مختلف set، مجموع، شيء اوليه و، شيء متوسط و شيء نهايي مطرح مي‌‌شوند.

وي همچنين به فرمت‌هاي توصيف منابع پرداخت و افزود: مارك 21، مارك ايكس ام. ال، مودس، مدس، اي. اي. دي و هسته وي. آر. اي در توصيف منابع فراداده‌اي به كار مي‌روند. هسته مارك ايكس ام ال در بستر نحوي ايكس ام ال و با استفاده از داده‌هاي مارك 21 است. طرح فراداده‌اي توصيف شيء (مودس) در سال 2002 براي نخستين بار به طور آزمايشي منتشر شد تا نظرهاي مختلف را جمع‌آوري كند. مودس يك طرح مبتني بر ايكس ام. ال است كه از مجموعه‌اي از اجزاي كتابشناختي تشكيل شده و 20 جزء اصلي دارد.

نشست چالش‌هاي پياده‌سازي استانداردهاي فراداده‌اي كتابخانه‌اي در ايران، عصر امروز چهارشنبه 21 ارديبهشت از ساعت 14 تا 15:30 در كارنامه نشر سراي اهل قلم برگزار شد.

بيست و چهارمين نمايشگاه كتاب تهران تا 24 ارديبهشت در مصلاي امام خميني (ره) داير است.