به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، نشست نقد و بررسي كتاب «فرزندپروري؛ چگونه كودكم را تربيت كنم» اثر دكتر فريبا عربگل عصر ديروز، 20 فروردين ماه با حضور سعيده زنوزيان و سپيده باطبي برگزار شد.

باطبي در ابتداي اين نشست گفت: كتاب «فرزندپروري» مختصر و مفيد ويژه خانواده‌ها براي تربيت فرزندانشان از سوي نشر قطره منتشر شده است. مطالب اصلي كتاب براي همه خانواده‌ها و والدين نيازمند آموزش تربيت صحيح مناسب است.

سعيده زنوزيان، كارشناس حوزه روانشناسي درباره محورهاي اصلي اين كتاب توضيح داد: چرا بچه‌ها داراي رفتارهاي متفاوتي‌اند، ويژگي‌هاي صحيح رفتاري چيست، علل مشكلات رفتاري بچه‌ها، آيا محيط خانواده در ايجاد اختلالات رفتاري نقش دارد، چه عواملي رفتار را شكل مي‌دهد، رابطه موثر چه نوع رابطه‌اي است، چه زماني بايد از پاداش و تنبيه استفاده كرد، مباحث اصلي اين كتاب را تشكيل داده است.

وي درباره نكات مثبت كتاب افزود: مباحث اين كتاب با زبان ساده براي والدين بدون تحصيلات دانشگاهي تا بيشترين سطح تحصيلات آكادميك قابل استفاده است. جملات با ارايه راهكارهاي كاربردي تشريح و از نظريه‌پردازي صرف پرهيز شده است. 

زنوزيان، يكي از نكات قابل توجه كتاب را استفاده از استعاره‌هاي مختلف دانست و گفت: يكي از اين نوع استعاره‌ها، منابع طلا و سنگ‌هاي قيمتي است. نويسنده بيان كرده، زماني كه فاصله عاطفي ميان والدين و بچه‌ها زياد مي‌شود، والدين منبعي از طلا و سنگ قيمتي در اختيار دارند كه نمي‌توانند آن را استخراج كنند.

وي در ادامه افزود: از جمله ديگر نكات مثبت كتاب، استفاده از مثال‌هاي مختلف براي ارايه راهبردها و تشريح مباحث است. انيشتين يادگيري علم را فراتر از يادگيري مثال‌ها نمي‌دانست. با ارايه مثال، مفاهيم عيني و انتزاعي تشريح مي‌شود. يكي از نكات مهم براي تربيت فرزندان اين امر است كه نبايد به ميزان زياد چتر حمايتي والدين بر سر بچه‌ها پهن باشد، بدين معنا كه بچه‌ها بيش از حد ترسو و لوس تربيت مي‌شوند و شجاعت ورود به اجتماع را نخواهند داشت.

زنوزيان درباره معناي عزت نفس و اعتماد به نفس گفت: اعتماد به نفس به اين معناست كه من مي‌توانم كاري را انجام دهم، اما اينكه چه ميزان براي كارم ارزش قايل هستم، در حيطه عزت نفس قرار مي‌گيرد. بسياري از روانشناسان معتقدند كه علل نافرماني‌ها، افت‌ تحصيلي‌ها و شكست‌هاي بچه‌ها، فقدان اعتماد و عزت نفس است؛ بدين منظور والدين بايد نحوه كسب اين دو توانايي را به فرزندانشان آموزش دهند.

اين كارشناس روانشناسي با معرفي كتاب «42 راهبرد موثر براي شكوفايي و پرورش اعتماد به نفس كودكان» اثر دكتر ملاني بازارات و ترجمه سيد شمس‌الدين حسيني و الهام آرام‌نيا از نشر پيكان توضيح داد: اين كتاب از ابتداي تولد تا نوجواني مراحل مختلف رشد را تقسيم بندي و بر مبناي آن تكنيك‌هاي مورد نياز والدين براي آموزش فرزندان را ارايه كرده است.

باطبي، يكي از نكات ضعف اين اثر را نپرداختن نويسنده به مشكلات رفتاري و انتساب آنها به ژنتيك يا محيط دانست و توضيح داد: بهتر اين بود كه نويسنده فصل مشخصي براي روشن كردن خصوصيات وراثتي، محيطي و آموزش مباحث به كودكان اختصاص مي‌داد.

زنوزيان، يكي از بخش‌هاي كتاب را مربوط به تشريح علل مشكلات، سرشت و ژن، محيط خانواده و جامعه دانست و اظهار داشت: تحقيقات روانشناسي مشخص كرده كه بيشتر اختلالات و مشكلات فرزندان به محيط خانوادگي باز مي‌گردد. بچه‌ها ممكن است داراي ژن افسرده باشند، اما اينكه در چه محيطي پرورش مي‌يابند، تعيين كننده بارز يا نهفته شدن مسايل ژنتيكي آنهاست.

وي با اشاره به اينكه راهكارهاي تربيت فرزندان در اين كتاب ويژه خانواده‌هاي بهنجار ارايه شده است، گفت: جامعه نيازمند كتاب يا كتابچه‌هايي براي والدين مشكل‌دار است. مباحث اين كتاب بيشتر ويژه كودكان و كمتر به نوجوانان پرداخته؛ در حالي كه تكنيك‌هاي ارتباط با نوجوانان و بحران اين دوره خود نيازمند آثار بيشتري است.

زنوزيان، فرزندپروري را پروسه سنگين خانوادگي برشمرد و گفت: والدين بايد ارزش‌ها و رفتارهاي مثبت و منفي را بدانند و آمادگي فرزندآوري داشته باشند. متاسفانه عموم افراد ياد گرفتند كه تاريخ‌هاي مختلف زندگي خود اعم از تحصيل، ازدواج و تربيت فرزند را پشت سر بگذارند، اما اينكه چه ميزان آمادگي اين مراحل را دارند، به ويژه در شرايط كنوني جامعه با فشارهاي مختلف رواني، كمتر اهميت دارد.

وي با تاكيد بر اينكه كتاب‌هاي ارزنده و مناسبي در حوزه روانشناسي رشد در كشور ترجمه شده است، توضيح داد: نخستين مبحثي كه بايد درباره بچه‌ها دانست، نوع مزاجشان است. بچه‌ها به لحاظ آرامش، فعاليت‌، حركت و ديگر خصوصيات با يكديگر متفاوتند، اما اين امر نبايد به اهميت بيشتر ژنتيك در تربيت بچه‌ها منجر شود. در بخشي از كتاب اشاره شده كه بچه‌ها با تولد، ويژگي‌هايي را با خود به دنيا مي‌آورند و اگر در محيط متناسب بزرگ شوند، صفات نامطلوبشان تعديل مي‌شود، اما به صورت كامل از بين نمي‌رود.

وي با توجه به اهميت محيط خانواده در رشد و پرورش فرزندان گفت: محيط پرتنش، دعوا، ‌جنگ و جدال اعضا با يكديگر بچه‌ها را با وجود نداشتن معضلات ژنتيكي، مشكل‌دار تربيت مي‌كند. شيوه‌هاي صحيح فرزندپروري و مهارت‌هاي زندگي كه از سوي سازمان بهداشت جهاني ارايه شده، يكي از مهم‌ترين راهكارها براي تربيت درست بچه‌هاست.

زنوزيان با اشاره به نقش عوامل موجود در محيط زيست در فرزندپروري گفت: در اين نوشتار اشاره شده كه ارتباط والدين با يكديگر و و دعوا و كشمكش آنها محيط، خانواد‌ها را متشنج مي‌كند. والدين با روش تربيتي مقتدرانه بهترين و سالم‌ترين فرزندان را پرورش مي‌دهند.

وي در پايان درباره نحوه دستوردهي به فرزندان براي اجراي قوانين خانوادگي گفت: در اين كتاب آمده كه دستورات والدين به فرزندان نبايد زياد، پشت سر هم، انتزاعي و مبهم باشد، بلكه تمام مباحث همراه با آموزش صحيح ارايه شود.