خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- حفظ تمامیت ارضی ایران در طول تاریخ همواره از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. در حفظ این تمامیت ارضی و بقا و دوام یکپارچگی در کشور عوامل متعددی دخیل است و عواملی نیز همواره تمامیت ارضی کشور را تهدید می‌کند، آنچه در این بین نمود بسیاری دارد، بیداری و هوشیاری هر ایرانی است. دکتر محمدتقی رهنمایی، استاد بازنشسته جغرافیای دانشگاه تهران و از پیشگامان و نخستین مدرسان گردشگری در ایران که نقش بسیاری در توسعه جغرافیای علمی و مدرن در کشور داشته است، در شرحی بر ایران‌شناسی گفت: برای حفظ تمامیت ارضی کشور از منظر موقعیت جغرافیایی ایران در یک گذرگاه و گلوگاه تاریخی قرار دارد.
وی افزود: یونانی‌ها از روی کشور ما رد شدند و کشورگشایی کردند، رومی‌ها آمدند اینجا کشورگشایی کردند، مغول‌ها آمدند اینجا را ویران کردند، چنگیز هم اینجا را ویران کرد.
رهنمایی بیان کرد: این گروه‌های بیگانه هیچ تعلق خاطری به ایران نداشتند. تجربه تاریخی به ما نشان می‌دهد که حکومتی در ایران می‌تواند پیوستگی سیاسی و هویتی ایران را حفظ کند که اصالتا ایرانی باشد؛ کسی که ایران را بشناسد. ایران کشور وسیعی است. باید تاریخ ایران را بداند. جغرافیای ایران را بشناسد. تمدن‌های ایران را به رسمیت بشناسد و بداند که ایران یک کشور قدیمی و باستانی است.
وی با بیان اینکه این را بر اساس اعلامیه یونسکو بیان می‌کنم، گفت: یونسکو بر اساس اعلامیه‌ای که منتشر کرد، در آن اعلامیه 11 کشور را در دنیا ذکر کرده است که تاریخ اینها نه با قرن و سال بلکه با هزاره رقم می‌خورد. در بین این یازده کشور قدیمی‌ترین کشور ایران بود که بیش از سه هزار سال تاریخ تشکیل حکومت دارد.
این استاد بازنشسته دانشگاه تهران افزود: اگر ایران را با کشورهای اطراف مقایسه کنیم، می‌بینیم که بسیاری از کشورهای اطراف به تازگی به وجود آمده‌اند. مثلا پاکستان بعد از جنگ دوم جهانی به وجود آمده است. عراق بعد از جنگ اول جهانی به وجود آمده است. جمهوری آذربایجان بعد از جنگ دوم جهانی به وجود آمده است. تمام کشورهای سوریه، عربستان، امارات، اردون، لبنان و برخی از کشورهای اطراف تا صد سال پیش به عنوان کشور مطرح نبودند و حاکم‌نشین‌های کوچکی بودند که در دوره استعمار به وجود آمده‌اند.
.jpg)
رهنمایی بیان کرد: اگر کشوری تاریخ قابل ملاحظه‌ای داشته باشد، ترکیه امروزی است که این کشور هم این‌گونه به وجود آمد که بعد از سال 1453 میلادی یعنی حدود 520 سال پیش عثمانی‌ها قسطنطیه را فتح کردند و کشوری به نام عثمانی به وجود آوردند که در جنگ اول جهانی از هم پاشید و ترکیه امروزی از آن به جا ماند.
وی در ادامه گفت: آخرین نکته‌ای که در مورد ایران می‌توانم بگویم این است که در ایران ملیت بر قومیت مقدم است. در عراق و سوریه و ترکیه قومیت مقدم بر ملیت است. اما در ایران به دلیل ریشه تاریخی آن ملیت بر قومیت مقدم است. برای حفظ تمامیت ارضی ایران باید تک تک افراد کشور به این نکته واقف باشند.
این استاد بازنشسته دانشگاه تهران به علاقه‌مندان مطالعه در حوزه ایران‌شناسی و پژوهشگران جوان گفت: من در برخی از مقالات به ایران‌شناسی اشاره کرده‌ام. علاقه‌مندان به مطالعه در زمینه ایران‌شناسی کتاب‌های ویل دورانت، تاریخ تمدن و باستان‌شناسی ایران را بخوانند. به یاد داشته باشید که برای شناخت و تدوین یک کتاب ایران‌شناسی باید از پی سنگ و ریشه شروع کنید. دیوار را نمی‌توانید از بالا بچینید، بلکه دیوار باید از پی درست و قوی چیده شود.
وی افزود: یونانی‌ها از روی کشور ما رد شدند و کشورگشایی کردند، رومی‌ها آمدند اینجا کشورگشایی کردند، مغول‌ها آمدند اینجا را ویران کردند، چنگیز هم اینجا را ویران کرد.
رهنمایی بیان کرد: این گروه‌های بیگانه هیچ تعلق خاطری به ایران نداشتند. تجربه تاریخی به ما نشان می‌دهد که حکومتی در ایران می‌تواند پیوستگی سیاسی و هویتی ایران را حفظ کند که اصالتا ایرانی باشد؛ کسی که ایران را بشناسد. ایران کشور وسیعی است. باید تاریخ ایران را بداند. جغرافیای ایران را بشناسد. تمدن‌های ایران را به رسمیت بشناسد و بداند که ایران یک کشور قدیمی و باستانی است.
وی با بیان اینکه این را بر اساس اعلامیه یونسکو بیان می‌کنم، گفت: یونسکو بر اساس اعلامیه‌ای که منتشر کرد، در آن اعلامیه 11 کشور را در دنیا ذکر کرده است که تاریخ اینها نه با قرن و سال بلکه با هزاره رقم می‌خورد. در بین این یازده کشور قدیمی‌ترین کشور ایران بود که بیش از سه هزار سال تاریخ تشکیل حکومت دارد.
این استاد بازنشسته دانشگاه تهران افزود: اگر ایران را با کشورهای اطراف مقایسه کنیم، می‌بینیم که بسیاری از کشورهای اطراف به تازگی به وجود آمده‌اند. مثلا پاکستان بعد از جنگ دوم جهانی به وجود آمده است. عراق بعد از جنگ اول جهانی به وجود آمده است. جمهوری آذربایجان بعد از جنگ دوم جهانی به وجود آمده است. تمام کشورهای سوریه، عربستان، امارات، اردون، لبنان و برخی از کشورهای اطراف تا صد سال پیش به عنوان کشور مطرح نبودند و حاکم‌نشین‌های کوچکی بودند که در دوره استعمار به وجود آمده‌اند.
رهنمایی بیان کرد: اگر کشوری تاریخ قابل ملاحظه‌ای داشته باشد، ترکیه امروزی است که این کشور هم این‌گونه به وجود آمد که بعد از سال 1453 میلادی یعنی حدود 520 سال پیش عثمانی‌ها قسطنطیه را فتح کردند و کشوری به نام عثمانی به وجود آوردند که در جنگ اول جهانی از هم پاشید و ترکیه امروزی از آن به جا ماند.
وی در ادامه گفت: آخرین نکته‌ای که در مورد ایران می‌توانم بگویم این است که در ایران ملیت بر قومیت مقدم است. در عراق و سوریه و ترکیه قومیت مقدم بر ملیت است. اما در ایران به دلیل ریشه تاریخی آن ملیت بر قومیت مقدم است. برای حفظ تمامیت ارضی ایران باید تک تک افراد کشور به این نکته واقف باشند.
این استاد بازنشسته دانشگاه تهران به علاقه‌مندان مطالعه در حوزه ایران‌شناسی و پژوهشگران جوان گفت: من در برخی از مقالات به ایران‌شناسی اشاره کرده‌ام. علاقه‌مندان به مطالعه در زمینه ایران‌شناسی کتاب‌های ویل دورانت، تاریخ تمدن و باستان‌شناسی ایران را بخوانند. به یاد داشته باشید که برای شناخت و تدوین یک کتاب ایران‌شناسی باید از پی سنگ و ریشه شروع کنید. دیوار را نمی‌توانید از بالا بچینید، بلکه دیوار باید از پی درست و قوی چیده شود.
نظر شما