به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب‌(ایبنا) در گلستان، عصر شعر «لیلیانه»؛ (هم‌آوایی عاشقانه سرایان استان گلستان) عصر دیروز (شنبه 21 اسفندماه) با حضور محمد‌رعیت، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان و جمعی از مسئولان شهرستانی و اهالی شعر و ادب گلستان در مجتمع شهید بهشتی شهرستان کردکوی برگزار شد.

در این مراسم ماندانا علیمی، نظامی‌پژوه گلستانی و استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر، گفت: نظامی شاعر بلندآوازه قرن ششم هجری یکی از بنیان‌گذاران اصلی نمایشنامه‌نویسی برای خواندن است؛ او توانسته با رابطه علّی معلولی رویدادها در نمایشنامه‌نویسی به پیچیدگی روان‌شناختی داستان‌ها فزونی دهد.

وی با اشاره به تحلیل‌هایی از شخصیت‌های هفت‌پیکر، خسرو و شیرین و لیلی و مجنون افزود: شخصیت‌های داستان‌های او زیر فشار وقایع چنان عمل می‌کنند که رشد و نمو یابند تا واقعیت‌هایی درباره خود و دیگران کشف کنند و کُنش متقابل آن‌ها جدالی است که گاهی در حد زیادی سخت و جانکاه است.

علیمی با اشاره به این‌که گیرایی گفت‌وشنودها در منظومه‌های نظامی با جریان روایت نمایشی همخوانی دارد، افزود: بیش از هر منظومه دیگر فارسی در این منظومه‌هاست که گفت‌وگو به کار شاعر آمده و همین ویژگی، موجب شده است که وضعیت دراماتیک در این آثار شکل‌گرفته و از آن به‌عنوان نمایش‌نامه‌های منظومی برای خواندن نام برد.

ماندانا علیمی، منظومه‌های «خمسه نظامی» و حکایات آن را واجد ارزش نمایشی عنوان کرد و گفت: پنج گنج نظامی، گنجینه و منبعی مهم و دل‌انگیز برای بهره‌برداری نمایشنامه‌نویسان ماست و حتی با توجه به خصایص برشمرده، می‌توان شکل منظوم آن را اجرا کرد و ازآنجاکه بخشی از تمهیدات کارگردانی در خود متون مستتر است.

وی ادامه داد: خمسه نظامی نیز از این موضوع مستثنا نیست؛ شاید بتوان از منظومه‌های نظامی، گونه‌ای نمایش ایرانی را بیرون آورد و معرفی کرد.

این استاد زبان و ادبیات فارسی به برشمردن جنبه‌های مختلف ادبی، داستانی و نمایشی آثار حکیم نظامی پرداخت و گفت: در شعر نظامی، همه عناصر طبیعت چنان زنده وصف شده‌اند و با بهره‌گیری از موسیقی غنی و زبان استوار و تخیل سرشار و تصاویر غیر ایستا و موارد دیگر بیان‌شده است که خواننده را مبدل به بیننده‌ای می‌کند که در حوادث و در کنار قهرمانان و در ذهن شخصیت‌ها حضور می‌یابد و این قدرت بیان و زیبایی و جذابیت هنری نظامی است که به‌وضوح در پهنه اشعار وی هویداست.

وی یکی از ضرورت‌های هر صورت‌نمایشی را وحدت ساختاری و هنری آن دانست و گفت: نظامی در سه منظومه‌ خود یعنی منظومه بلند خسرو و شیرین و لیلی و مجنون و هفت‌پیکر، استادانه به چنین وحدتی دست‌یافته است.

علیمی افزود: از آنجایی‌که نظامی، فی‌البداهه می‌نویسد اعتقادات و احساسات و افکار خود را پنهان نمی‌دارد و همواره گفتنی‌ها را اعم از آنچه مربوط به باطن یا ظاهر شخصیت‌هاست وصف می‌کند.

وی عملکرد نمایشی داستان‌های نظامی را موجب تأثیر و نفوذ این داستان‌ها در شعرای 750 سال گذشته و نیز در نگارگران و خوشنویسان و آهنگسازان و در این اواخر در نمایش و فیلم و باله بوده عنوان کرد و افزود: این تأثیر در سراسر آسیای غربی و مرکزی و در قفقاز و در شبه‌قاره هند و پاکستان می‌توان مشاهده کرد. تا جایی که مضمون‌های شیرین و فرهاد، «لیلی و مجنون» و بهرام گور و هفت‌پیکر در خیمه‌شب‌بازی‌های ترکی و فارسی و همچنین در نمایش به زبان اردو در قرن نوزدهم و نمایش توأم با موسیقی تاجیکی و کمدی دلارته ایتالیایی و نمایشنامه‌های امروزی ترکی و آذری و فیلم‌نامه‌های فارسی و مجسمه‌سازی معاصر ایران یاد می‌شود.

در پایان این آئین نظامی‌ پژوه گلستانی همچنین نظامی را در مقایسه با شاعران بزرگ رمانتیک غرب مانند شلی وکیتس و بایرون و وردزورث که حدوداً 6 صدسال بعد از او می‌زیسته‌اند سرآمد خواند.

یادآوری می‌شود، سخنرانی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان، نقالی داستان بهرام و کنیزک، شعرخوانی و تقدیر از برگزیدگان مسابقه آشنایی با حکیم نظامی از دیگر برنامه‌های این رویداد فرهنگی بود.