به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) به نقل از روابط عمومي سازمان اسناد و كتابخانه ملي ايران، پروفسور محمد حسن گنجی، استاد جغرافيا و نخستين تحصيلكرده جغرافيا در ايران است كه جغرافيا و آموزش آن را در ايران دگرگون كرد و به حق مي‌بايست وي را پدر جغرافياي نوين ايران نام نهاد. 

گنجي 21 خرداد 1291 شمسي در بيرجند ديده به جهان گشود و پس از طي تحصيلات دبستان و دبيرستان در زادگاهش، براي ادامه تحصيل راهي تهران شد و در دارالمعلمين عالي در رشته تاريخ و جغرافيا به تحصيل پرداخت. وي براي تكميل تحصيلات به خارج از كشور عازم شد و از دانشگاه ويكتوريا واقع در منچستر انگليس، ليسانس تخصصي جغرافيا (معادل فوق ليسانس) دريافت كرد. وي پس از بازگشت به ايران، چند سالي به مناصب اداري اشتغال داشت تا اين كه در سال 1331 براي ادامه تحصيل در مقطع دكتراي جغرافيا راهي دانشگاه كلارك امريكا شد. 

دكتر گنجي پس از بازگشت به ميهن، دانشيار دانشگاه تهران شد. وي از آن زمان به بعد مناصب مختلف و مهمي را بر عهده گرفت و خدمات گرانقدري انجام داد كه از ميان آنها مي‌توان به راه‌‌‌اندازي هواشناسي ايران و بنيان‌گذاري انجمن جغرافي‌دانان ايران اشاره كرد. 

از جمله مناصب وي نيز مي‌توان به رييس هواشناسي ايران، رييس هواشناسي منطقه آسيا، عضو كميته اجرايي هواشناسي جهاني، مدير گروه جغرافياي دانشگاه تهران، رييس انجمن جغرافي‌دانان ايران، رييس دانشكده ادبيات دانشگاه تهران، محقق و عضو هيأت علمي مركز دايرة‌المعارف بزرگ اسلامي، مشاور سازمان جغرافيايي نيروهاي مسلح و عضو كميته جغرافيايي مركز گفت‌و‌گوي تمدن‌ها اشاره كرد. 

پروفسور گنجي در سال 1379 موفق به دريافت جايزه ويژه دانشمند برگزيده سال 2001 جهان در زمينه هواشناسي شد. همچنين در سال 1383 به پاس زحمات ارزشمند وي از سوي صدا و سيماي جمهوري اسلامي به عنوان چهره ماندگار معرفي شد. دكتر گنجي آثار مختلفي را به زبان فارسي و انگليسي تاليف كرده و در انجمن‌ها و شوراهاي علمي دانشگاهي و كنگره‌ها و سمينارهاي جهاني حضور فعال داشته است. 

كتاب «به سان رود» گفت‌گوهاي امير حاجي صادقي با دكتر گنجي درباره خاطره‌ها و ديدگاه‌هاي وي است كه در آن تلاش شده پويايي و استمرار در زندگي اين دانشمند پرتلاش را از زبان خودش جست‌وجو و بيان كند. مصاحبه كننده در اين گفت‌گوها، مباحث و موضوعاتي نظير زندگي خانوادگي و زادگاه، تحصيلات، سفرها، خدمت وظيفه سربازي، تدريس در دانشگاه تهران، فعاليت و اقدامات در سازمان هواشناسي، سمت‌هاي بين‌المللي در هواشناسي، كوشش‌ها و ارتباط با مجلس و رجال مملكتي براي پيشرفت رشته جغرافيا، همكاري با وزارت خارجه درباره رود هيرمند و دكتر گنجي و عباس سحاب را مورد گفت‌وگو و كنكاش قرار داده است. 

در ادامه كتاب نيز زندگي و شخصيت استاد گنجي از زبان دو تن از شاگردان وي دكتر جواد صفي‌نژاد و دكتر پيروز مجتهدزاده توصيف شده است. 

در پايان اين كتاب تصاوير و اسنادي از مراحل مختلف زندگي وي آمده است. 

كتاب «به سان رود» (خاطره‌ها و ديدگاه‌هاي دكتر محمد حسن گنجي) را سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري بيرجند در 252 صفحه به چاپ رسانده است.