رامهرمزی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) درباره نحوه ترجمه اثرش با عنوان «یکشنبه آخر» به زبان‌های عربی و انگلیسی توضیح داد: در جریان مراحل ترجمه انگلیسی «یکشنبه آخر» قرار داشتم؛ البته تخصص من ترجمه نیست اما به مترجم این کار «فرحناز امیدوار» اعتماد داشتم. وی فارغ‌التحصیل زبان انگلیسی از دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه دهلی نو است.
رامهرمزی اعتقاد مترجم اثرش به موضوع دفاع مقدس را از امتیاز‌های او دانست و افزود: در ترجمه آثار حوزه دفاع مقدس در کنار تخصص و دانش کافی به حوزه ترجمه، علاقه و اعتقاد به موضوع دفاع مقدس اهمیت دارد. مترجمی که زوایای مختلف این حوزه را بشناسد و آن را باور داشته باشد می‌تواند شأن و اعتبار موضوع را در ترجمه حفظ کند.
خالق «یکشنبه آخر» درباره نحوه تعامل با مترجم انگلیسی «یکشنبه آخر» توضیح داد: اتفاق خوبی که برای این ترجمه افتاد، این بود که تعاریف کلمات و عباراتی را که برای جامعه خارج از کشور نامانوس است مثل واژه «بسیج»، «شهادت» یا تعریف شخصیت‌های دینی مثل حضرت معصومه(ع) و تعریفی از معنویت دینی و توسل به حضرت صاحب‌الزمان را با هم بررسی می‌کردیم و به تعریف عام‌تر و قابل فهم مخاطب غیر ایرانی می‌رسیدیم. مترجم هم در متن و پاورقی به توضیح این واژگان پرداخت.
وی در این‌باره افزود: باتوجه به این که خانم امیدوار سال‌ها خارج از کشور زندگی کرده است، شناخت خوبی از حساسیت‌های خارج از کشور به موضوع‌های مربوط به ایران دارد و در ترجمه این حساسیت‌ها را لحاظ کرد. مثلا من در کتاب «یکشنبه آخر» خاطراتی مفصل از غائله خلق عرب استان خوزستان در زمان انقلاب دارم که در صورت عدم شفاف سازی در ترجمه، وحدت اقوام در ایران مورد خدشه قرار می‌گرفت.
رامهرمزی در پاسخ به این سوال که چه ویژگی‌هایی از کتاب «یکشنبه آخر» سبب ترجمه آن به دو زبان شد؟ گفت: کسانی که کتاب را برای ترجمه انتخاب کرده اند باید جواب سوال شما را بدهند. شاید موضوع و سوژه اثر مورد توجه آنها بوده است. «یکشنبه آخر» روایت یک دختر نوجوان در جنگ و در زمره آثار خود نگاشته دفاع مقدس است. من سعی کردم که در این کتاب زندگی در جنگ را به شکل مستند ارائه دهم و به دور از خیال پردازی و مبالغه و شعارزدگی بخشی از حوادث سال‌های جنگ را روایت کنم.
وی درباره گرایش مخاطبان کشورهای دیگر به قالب خاطره توضیح داد: من اطلاعات دقیق و گسترده‌ای از گرایش مخاطبان خارج از کشور ندارم اما آن‌چه مسلم است، بخشی از ادبیات جهان مربوط به خاطرات و سرگذشت بازماندگان جنگ‌هاست. کتاب‌هایی در این موضوع نوشته شده و فیلم‌های زیادی ساخته شده است. تعدد آثار و فروش آنها بیانگر علاقمندی مخاطبان به این ژانر است.
خالق «یکشنبه آخر» ویژگی خاص کتاب‌های خاطرات در ایران را مردمی بودن آثار دانست و افزود: کتاب‌های حوزه خاطره در ایران فقط به فرماندهان یا مسئولان جنگ اختصاص ندارد و مردم عادی بیش از این اشخاص از تجربیات خود در جنگ روایت کرده‌اند. در کشورهای پیشرفته به خاطره‌نویسی نگاه حرفه‌ای دارند و از تجربه‌ها وخاطره افراد بهره‌برداری می‌کنند و از اطلاعات به دست آمده در پیش‌برد فعالیت‌های مشابه استفاده می‌کنند به این معنی که به کارکردهای مختلف این ژانر اهمیت می‌دهند و توقعی فراتر از خواندن و سرگرم شدن از این کتاب‌ها دارند.
رامهرمزی در این‌باره ادامه داد: ظرفیت خوبی در حوزه خاطره‌نویسی در کشورمان وجود دارد وقت آن رسیده که ما هم با رویکرد حرفه ای مبتنی بر دانش و تجربه به این موضوع بپردازیم. البته این اتفاق کم کم در حال وقوع است. حضور پررنگ و فعال برخی نویسندگان و اقبال عمومی از کتاب‌ها از نشانه‌های بروز این رویکرد در جامعه است.
وی خاطره‌نویسی دفاع مقدس را نیازمند حمایت علمی، حقوقی و قانونی دانست و گفت: رعایت حقوق مادی و معنوی نویسندگان، پشتبانی لازم برای اقدامات پزوهشی و مقدماتی، دسترسی آسان به اطلاعات و اسناد مورد نیاز، بستر فعالیت‌های حرفه ای را فراهم می‌کند.
این نویسنده حوزه دفاع مقدس در پاسخ به سوالی درباره انتظارش از نحوه توزیع ترجمه‌های عربی و انگلیسی اثرش، به ضرورت توزیع این گونه آثار میان مخاطبان عام اشاره کرد و افزود: باید بدانیم که حیات یک کتاب فقط به تولید آن نیست بلکه عرضه وتوزیع برنامه ریزی شده ،کتاب را به دست مخاطب می‌رساند. بهترین مسیر برای آثار ترجمه، ورود آنها به بازار فروش کشورهای هدف است، البته از فضای مجازی و معرفی و ارائه آثار درسایت‌های معتبر هم نباید غافل شد.
وی در این‌باره توضیح داد: هر سال تعداد قابل توجهی از شخصیت‌های حقیقی و حقوقی جهان به مناسبت‌های مختلف به ایران سفر می‌کنند که با ارائه آثار به آنها فرصت شناخت بهتر جامعه ایران هموار و زمینه ارتباط فرهنگی با کشورهایشان فراهم می‌شود البته با برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری می‌توان به راهکارهای بیشتری رسید.
رامهرمزی ایجاد مرکزی خاص برای تربیت نیروی متخصص در امر ترجمه آثار دفاع مقدس را ضروری دانست و گفت: توانایی علمی و مهارتی مترجم، شناخت عمیق مفاهیم دفاع مقدس و باور فرهنگ و آدم‌های این دوره از بارزترین ویژگی مترجم این آثار است. شناسایی یا تربیت مترجم نیازمند متولی پیگیر و توانمند یا وجود مرکز تخصصی این موضوع است.
رامهرمزی اعتقاد مترجم اثرش به موضوع دفاع مقدس را از امتیاز‌های او دانست و افزود: در ترجمه آثار حوزه دفاع مقدس در کنار تخصص و دانش کافی به حوزه ترجمه، علاقه و اعتقاد به موضوع دفاع مقدس اهمیت دارد. مترجمی که زوایای مختلف این حوزه را بشناسد و آن را باور داشته باشد می‌تواند شأن و اعتبار موضوع را در ترجمه حفظ کند.
خالق «یکشنبه آخر» درباره نحوه تعامل با مترجم انگلیسی «یکشنبه آخر» توضیح داد: اتفاق خوبی که برای این ترجمه افتاد، این بود که تعاریف کلمات و عباراتی را که برای جامعه خارج از کشور نامانوس است مثل واژه «بسیج»، «شهادت» یا تعریف شخصیت‌های دینی مثل حضرت معصومه(ع) و تعریفی از معنویت دینی و توسل به حضرت صاحب‌الزمان را با هم بررسی می‌کردیم و به تعریف عام‌تر و قابل فهم مخاطب غیر ایرانی می‌رسیدیم. مترجم هم در متن و پاورقی به توضیح این واژگان پرداخت.
وی در این‌باره افزود: باتوجه به این که خانم امیدوار سال‌ها خارج از کشور زندگی کرده است، شناخت خوبی از حساسیت‌های خارج از کشور به موضوع‌های مربوط به ایران دارد و در ترجمه این حساسیت‌ها را لحاظ کرد. مثلا من در کتاب «یکشنبه آخر» خاطراتی مفصل از غائله خلق عرب استان خوزستان در زمان انقلاب دارم که در صورت عدم شفاف سازی در ترجمه، وحدت اقوام در ایران مورد خدشه قرار می‌گرفت.
رامهرمزی در پاسخ به این سوال که چه ویژگی‌هایی از کتاب «یکشنبه آخر» سبب ترجمه آن به دو زبان شد؟ گفت: کسانی که کتاب را برای ترجمه انتخاب کرده اند باید جواب سوال شما را بدهند. شاید موضوع و سوژه اثر مورد توجه آنها بوده است. «یکشنبه آخر» روایت یک دختر نوجوان در جنگ و در زمره آثار خود نگاشته دفاع مقدس است. من سعی کردم که در این کتاب زندگی در جنگ را به شکل مستند ارائه دهم و به دور از خیال پردازی و مبالغه و شعارزدگی بخشی از حوادث سال‌های جنگ را روایت کنم.
وی درباره گرایش مخاطبان کشورهای دیگر به قالب خاطره توضیح داد: من اطلاعات دقیق و گسترده‌ای از گرایش مخاطبان خارج از کشور ندارم اما آن‌چه مسلم است، بخشی از ادبیات جهان مربوط به خاطرات و سرگذشت بازماندگان جنگ‌هاست. کتاب‌هایی در این موضوع نوشته شده و فیلم‌های زیادی ساخته شده است. تعدد آثار و فروش آنها بیانگر علاقمندی مخاطبان به این ژانر است.
خالق «یکشنبه آخر» ویژگی خاص کتاب‌های خاطرات در ایران را مردمی بودن آثار دانست و افزود: کتاب‌های حوزه خاطره در ایران فقط به فرماندهان یا مسئولان جنگ اختصاص ندارد و مردم عادی بیش از این اشخاص از تجربیات خود در جنگ روایت کرده‌اند. در کشورهای پیشرفته به خاطره‌نویسی نگاه حرفه‌ای دارند و از تجربه‌ها وخاطره افراد بهره‌برداری می‌کنند و از اطلاعات به دست آمده در پیش‌برد فعالیت‌های مشابه استفاده می‌کنند به این معنی که به کارکردهای مختلف این ژانر اهمیت می‌دهند و توقعی فراتر از خواندن و سرگرم شدن از این کتاب‌ها دارند.
رامهرمزی در این‌باره ادامه داد: ظرفیت خوبی در حوزه خاطره‌نویسی در کشورمان وجود دارد وقت آن رسیده که ما هم با رویکرد حرفه ای مبتنی بر دانش و تجربه به این موضوع بپردازیم. البته این اتفاق کم کم در حال وقوع است. حضور پررنگ و فعال برخی نویسندگان و اقبال عمومی از کتاب‌ها از نشانه‌های بروز این رویکرد در جامعه است.
وی خاطره‌نویسی دفاع مقدس را نیازمند حمایت علمی، حقوقی و قانونی دانست و گفت: رعایت حقوق مادی و معنوی نویسندگان، پشتبانی لازم برای اقدامات پزوهشی و مقدماتی، دسترسی آسان به اطلاعات و اسناد مورد نیاز، بستر فعالیت‌های حرفه ای را فراهم می‌کند.
این نویسنده حوزه دفاع مقدس در پاسخ به سوالی درباره انتظارش از نحوه توزیع ترجمه‌های عربی و انگلیسی اثرش، به ضرورت توزیع این گونه آثار میان مخاطبان عام اشاره کرد و افزود: باید بدانیم که حیات یک کتاب فقط به تولید آن نیست بلکه عرضه وتوزیع برنامه ریزی شده ،کتاب را به دست مخاطب می‌رساند. بهترین مسیر برای آثار ترجمه، ورود آنها به بازار فروش کشورهای هدف است، البته از فضای مجازی و معرفی و ارائه آثار درسایت‌های معتبر هم نباید غافل شد.
وی در این‌باره توضیح داد: هر سال تعداد قابل توجهی از شخصیت‌های حقیقی و حقوقی جهان به مناسبت‌های مختلف به ایران سفر می‌کنند که با ارائه آثار به آنها فرصت شناخت بهتر جامعه ایران هموار و زمینه ارتباط فرهنگی با کشورهایشان فراهم می‌شود البته با برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری می‌توان به راهکارهای بیشتری رسید.
رامهرمزی ایجاد مرکزی خاص برای تربیت نیروی متخصص در امر ترجمه آثار دفاع مقدس را ضروری دانست و گفت: توانایی علمی و مهارتی مترجم، شناخت عمیق مفاهیم دفاع مقدس و باور فرهنگ و آدم‌های این دوره از بارزترین ویژگی مترجم این آثار است. شناسایی یا تربیت مترجم نیازمند متولی پیگیر و توانمند یا وجود مرکز تخصصی این موضوع است.
نظر شما