عباس خامه‌یار، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در لبنان در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا)، درباره جایگاه و اهمیت نمایشگاه بین‌المللی کتاب بیروت بیان کرد: نمایشگاه بین‌المللی کتاب بیروت، تاریخ دیرینه‌ای دارد. این رویداد یکی از نمایشگاه‌های مهم غرب آسیا محسوب می‌شد و برای روشنفکران جهان عرب و دیگر نقاط دنیا، امید‌آفرین بود.

وی با اشاره به این مثل معروف در جهان عرب که «مصری‌ها می‌نویسند؛ لبنانی‌ها نشر می‌دهند و عراقی‌ها می‌خوانند» افزود: با توجه به شرایط سیاسی و بحران‌های پی‌در پی اجتماعی، اقتصادی و به‌ویژه تحریم‌‌های شدید چند سال اخیر غرب، علیه مردم و دولت لبنان، به‌دلیل دفاع آن‌ها از مقاومت  همچنین دو سال شیوع ویروس کرونا، کمتر کسی احتمال برگزاری مجدد نمایشگاه بین‌‌المللی کتاب بیروت را مطرح می‌کرد.

خامه‌یار به رضایت‌مندی نمایندگان نشر ایران حاضر در شصت‌و‌سومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب  بیروت اشاره و بیان کرد: از همان روز‌های ابتدایی نمایشگاه کتاب بیروت، ناشران ایران رضایت‌مندی عمومی خود را از این رویداد ابراز می‌کردند. نکته دیگر این‌که بخش عمده نمایشگاه کتاب بیروت به گفتمان انقلاب اسلامی و ایران اختصاص داده شده و حقیقتا اندیشه انقلاب، فرهنگیان، متفکران وشخصیت‌های دینی ایرانی، در این نمایشگاه بسیار پر‌رنگ‌ است.

رایزن فرهنگی ایران در لبنان درباره تاثیر برگزاری نمایشگاه‌ کتاب بیروت، برتقویت روابط دو کشور ایران و لبنان و دیگر کشور‌های حاضر در این رویداد بیان کرد: پیش‌درآمد شصت‌و‌سومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب بیروت، برگزاری هفته فرهنگی ایران با عنوان «روز‌های فرهنگی فجر» در لبنان بود. فعالیت‌های متنوع فرهنگی به‌مناسبت این هفته، به‌گونه‌ای بود که افکار عمومی جامعه لبنان را متاثر کرده است. هفته فرهنگی ایران در لبنان با توجه به حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی جمهوری اسلامی ایران و جمعی از فعالان فرهنگی، همچنین برنامه‌های مختلف فرهنگی و هنری در شاخه‌های مختلف، طی 40 سال بعد از انقلاب بی‌‌سابقه بود. مجموع برنامه‌های فرهنگی زمینه  تقویت حضور ناشران در این کشور را به‌شدت فراهم کرد.  

خامه‌یار با بیان این مطلب که حضور جمهوری اسلامی ایران در کشور‌های عربی باید از ابعاد مختلف از‌جمله فرهنگی تقویت شود، گفت: زمینه برای حضور چند بُعدی جمهوری اسلامی ایران،  فراهم است.  فعالان فرهنگی جمهوری اسلامی ایران باید حضور در نمایشگاه کتاب بیروت و پایتخت‌های کشور‌های عربی را پر‌رنگ ببینند.  
        
وی با اشاره به تاثیر تحریم‌های ظالمانه غرب علیه لبنان بر نمایشگاه بین‌‌المللی بیروت افزود: به‌دلیل تحریم‌های غرب علیه لبنان، ناشران کشور‌های حوزه خلیج فارس و کشور‌های اروپایی در این دوره از نمایشگاه کتاب بیروت مشارکت نکردند. این کشور‌ها حاضر نیستند حتی در نمایشگاه کتاب بیروت به‌عنوان پایتخت فرهنگی جهان عرب و در یک رویداد کاملا فرهنگی حاضر شوند. لبنان حتی در این زمینه هم تحریم است؛ بنابراین جمهوری اسلامی ایران باید خلاء این کشور‌ها را پُر کند و به اعتقاد من این هدف محقق شده است. به نظر می‌رسد، همزمان با حضور ناشران، باید به ابعاد دیگر علمی و ادبی در نمایشگاه کتاب بیروت توجه کنیم.
 
خامه‌یار درباره تاثیر حضور ناشران ایرانی در نمایشگاه کتاب لبنان برای تقویت دیپلماسی فرهنگی این دو کشور بیان کرد: با توجه به آشنایی‌ام از کشور‌های عربی، تاکید دارم هیچ نمایشگاهی در هر کشوری، برای ایران و کشور‌های عربی، نمایشگاه کتاب لبنان نمی‌شود؛ چراکه این کشور از دیرباز به‌عنوان مرکز چاپ و نشر معروف است؛ بنابراین با وجود بحران‌های بی‌سابقه چند سال اخیر، نمایشگاه بین‌المللی کتاب بیروت به‌خوبی دیده شده و مخاطبان با وجود شرایط سخت معیشتی، از نمایشگاه استقبال پرشوری دارند. حضور جمهوری اسلامی ایران در نمایشگاه بیروت نیز کاملا عیان است.

وی درباره ظرفیت بازار کتاب لبنان برای  پدیدآورندگان ایرانی افزود: باید در حوزه‌های مختلف نشر، سرمایه‌گذاری کنیم؛ علاوه‌براین باید به موضوع نهضت ترجمه، رویکرد جدی‌تری داشته باشیم و زمینه‌های بازسازی آن در کشور‌های مختلف را فراهم کنیم.  در زمینه‌ «تحولات فکری، اجتماعی و سیاسی»، «ادبیات مقاومت» و «هنر و ادبیات» پدید‌آورندگان ایرانی، حرف‌های زیادی برای گفتن دارند.

رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در لبنان با تاکید بر اهمیت بازسازی نهضت ترجمه بیان کرد:  تقویت دیپلماسی کتاب ازجمله مهم‌ترین مسئولیت‌های رایزنی‌های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران است. تاکید می‌کنم، در لبنان ظرفیت بی‌بدیلی در حوزه فرهنگ و نشر وجود دارد.
 
خامه‌یار با اشاره به جایگاه  قدرت نرم در مقابل قدرت سخت، گفت: قدرت نرم مبتنی بر دیپلماسی فرهنگی است. یک بخش از این نوع دیپلماسی که البته بسیار متنوع است، به حوزه نشر و کتاب مرتبط می‌شود. در هفته فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در لبنان، تاثیر قابل توجه دیپلماسی فرهنگی را به چشم دیدیم که با  صرف هزینه‌های میلیون‌ها دلار قابل دستیابی نبود، نتیجه حضور پر‌رنگ هنرمندان ایرانی بود. تحلیل یکی از روزنامه‌نگاران لبنانی که در قالب مقاله به‌مناسبت برگزاری هفته فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در لبنان منتشر شده، آمده، کشوری که این‌گونه به هنر احترام می‌گذارد، تسخیر‌ناپذیر و پایدار است.
 
وی با بیان این مطلب که باید ظرفیت‌های تقویت دیپلماسی فرهنگی با محور کتاب در کشور‌های مختلف از‌جمله لبنان را مدیرت کرد، گفت: مدیریت این ظرفیت به هماهنگی بیشتر بین موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، بدنه نشر و رایزنی‌های فرهنگی نیاز دارد؛ به‌عبارت دیگر این نهاد‌‌ها باید مکمل یکدیگر باشند و یک صدا را به گوش مخاطبان سراسر کشور به‌ویژه کشور‌های عربی برسانیم و لبنان بهترین کشور برای انتشار بهتر و رسا‌تر این صدا است.

رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران درباره آمادگی ناشران و مسئولان فرهنگی لبنان برای حضور در سی‌و‌سومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بیان کرد: بی‌تردید این آمادگی با وجود تحریم‌های سخت علیه لبنان وجود دارد. می‌دانیم فعالان فرهنگی لبنان، همواره حضور پر‌رنگی در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران داشته‌اند. با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، دکتر اسماعیلی درباره این موضوع گفت‌و‌گو و تاکید شد تا زمینه‌‌ای برای حضور حداکثری ناشران لبنانی در سی‌و‌دومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران فراهم شود.  

خامه‌یار با بیان این مطلب که قدم‌هایی برای حضور ناشران لبنانی برای حضور در نمایشگاه کتاب تهران 1401 برداشته شده است، ادامه داد: در جریان برگزاری سی‌و‌سومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، می‌توانیم میزبان روشنفکران و فرهیختگان لبنانی در قالب برنامه‌های جنبی بزرگترین رویداد فرهنگی کشور باشیم. صنعت چاپ در لبنان قدرتمند است، نویسندگان صاحب قلم و توانمند در این کشور فعالیت می‌کنند همچنین سرعت تالیف و تدوین با وجود همه بحران قابل‌توجه است؛ بنابراین باید از ظرفیت‌های  فرهنگی لبنان استفاده کرد.