این کدها به شکل دو‌بعدی هستند و حجم گسترده‌ای از اطلاعات ناشران را می‌توانند به مخاطبان خود منتقل کنند. انتشارات آوند دانش در این رمزینه‌ها اطلاعات مختلف کتاب شامل چکیده، طرح جلد، فهرست و شناسنامه را قرار داده است تا مخاطبان قبل از خرید کتاب آگاهانه‌تر عمل کنند.
این طرح برای اولین بار روی کتاب علوم سیاسی دامیز که از تازه‌ترین عناوین منتشر‌شده انتشارات آوند دانش است پیاده شد. به همین بهانه با مهدی عمرانلو، مدیر انتشارات آوند دانش به گفت‌وگو نشستیم تا کمی بیشتر درباره اجرای طرح QR code روی کتاب‌های این انتشارات، نحوه اجرا، مزایا و کارکردهای آن بدانیم.
طرح QR code توسط انتشارات آوند دانش در سری کتاب‌های دامیز در حال اجرا است و با توجه به بازخوردها انتظار می‌رود که در آینده این طرح گسترش بیشتری داشته باشد. در این طرح مخاطبان می‌توانند با اسکن این رمزینه‌ها اطلاعات جزئی هر کتاب را شامل طرح جلد، چکیده، شناسنامه، فهرست و... به شکل به‌روز دریافت کنند.
مزایا و ویژگی‌های استفاده از این طرح در نشر چیست؟
استفاده از این فناوری از سه زاویه و سه دیدگاه حمایت شده است که اثرگذاری اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی طرح را توجیه می‌کند. این زاویه‌ها شامل زاویه شرایط اجتماعي، زاویه دید مشتری و زاویه دید تولیدکننده است. از دیدگاه اجتماعی باید گفت که شناخت از رمزینه‌های کیو آرکد نسبت به گذشته بیشتر شده است؛ جامعه به ویژه نسل جوان به عنوان مخاطبان اصلی کتاب‌ها، دیدگاه و درک بهتری از این کدها دارند و بستر را برای استفاده از آن‌ها فراهم می‌کنند.
در این QR code چه ویژگی‌هایی پیش‌بینی شده است؟
رمزینه‌هایی که ما تولید کرده‌ایم قابل ویرایش‌اند و دسترسی به نسخه پیدیاف را فراهم می‌کنند. قبلا اگر می‌خواستیم کتابی را معرفی کنیم به لینک یک سایت ارجاع می‌دادیم که در آن سایت اطلاعات اضافه هم وجود داشت. فردی که دنبال کتاب بود در نهایت یک پاراگراف یا کمی بیشتر درباره کتاب مطلب پیدا می‌کرد. اما در این رمزینه‌ها که به فایل پیدیاف چکیده کتاب متصل‌اند، بخش قابل توجهی از اطلاعات هدایتگر و حاوی مطالب اصلی کتاب در دسترس است؛ از جمله فهرست و نمایه‌های انتهای کتاب به انضمام صفحات متعددی از بخش‌های مختلف کتاب که حس تورق کتاب در قفسه کتابفروشی را برای مخاطب ایجاد می‌کند. در واقع مخاطب این فرصت را دارد تا با کیفیت متن، سرفصل‌ها و نحوهتوزیع مطالب آشنا شود و انتخاب منصفانه‌تری داشته باشد.
زاویه دید مشتری مزیت دیگری بود که به آن اشاره کردید، در این زمینه بیشتر توضیح دهید.
علاوه بر شرایط اجتماعی حاکم و آشنایی بیشتر مخاطبان از دیدگاه مشتری اولاً امکان انتخاب منصفانه‌تر کتاب فراهم است، زیرا مخاطب می‌تواند دسترسی بهتری به محتوا داشته باشد و آگاهانه‌تر تصمیم بگیرد. از سوی دیگر هم‌رسانی کتاب را برای او تسهیل می‌کند زیرا می‌تواند به راحتی فایل پیدیاف را دانلود کند بدون اینکه به صفحات وب ارجاع داده شود و مستقیماً همان پیدیاف را برای دوستانش در شبکه‌های اجتماعی مختلف به اشتراک بگذارد. علاوه بر آن، چون فایل پیدیاف است می‌تواند لینک فعالیت داشته باشد و اگر مخاطبی تصمیم به خرید داشت، روی لینک کلیک کند و مستقیم به صفحه خرید کتاب وارد شود و بدون سردرگمی کتاب را بیابد و خریداری کند.
آیا این اطلاعات قابل تغییر هستند؟
بله. چون این رمزینه‌ها حرفه‌ای و قابل ویرایش‌اند و با رمزهای رایگان یک‌بار‌مصرف روی سایت‌ها تفاوت دارند، ناشر این امکان را دارد که دائماً اطلاعات به‌روز‌شده کتاب را به آن‌ها اضافه کند. اگر این کدها امروز اسکن شود به اطلاعات قیمت امروز کتاب، آدرس کنونی فروشگاه، ویرایش جدید و پیدیاف امروز دسترسی پیدا می‌کنید. در عین حال اگر یک سال یا چند ماه بعد دوباره همین کد را اسکن کنید، اگر ویرایش جدیدی از کتاب آمده باشد، اطلاعات ویراست جدید را دریافت می‌کنید، اگر قیمت کتاب نوسان داشته باشد، قیمت جدید را می‌بینید، اگر لینگ وب‌گاه تغییر کرده باشد، لینک جدید را دریافت می‌کنید و اگر نشانی فروشگاه تغییر کرده باشد، نشانی‌های جدید را می‌بینید. در واقع ما با رمزینه‌ای مواجه هستیم که اگرچه ثابت است و روی نسخه فعلی کتاب چاپ می‌شود اما طی سال‌های بعد هم می‌توان آن را اسکن کرد و به اطلاعات به‌روز کتاب دسترسی پیدا کرد و از این جهت می‌تواند حس اطمینان خوبی برای مشتری ایجاد کند که همواره از طریق این کد به یک اطلاعات و داده‌های به‌روز از کتاب و ناشر متصل است.
گفتید که زاویه سوم، دید ناشر است. در این زمینه برایمان توضیح دهید.
علاوه بر مزایای ذکرشده، ناشر می‌تواند از طریق این کد به صورت دائمی با مخاطب خود صحبت کند و اطلاعات به‌روز را در اختیارش بگذارد و به همه مخاطبان بالقوه خود پیام دهد. اینکه ناشر می‌تواند لینک بگذارد و مخاطب خود را همواره به نقطه درستی از دسترسی کتاب هدایت کند مزیت بزرگی است. علاوه بر همه این موارد، برای تسهیل هم‌رسانی کتاب، این کدهای حرفه‌ای امکان گزارش‌گیری را برای ناشر فراهم می‌کند. این درحالی است که در کدهای غیرحرفه‌ای و رایگان این امکان نیست. در سرویس‌های حرفه‌ای بین‌المللی، این گونه است که ناشر می‌تواند گزارشی از مجموع اسکن‌هایی که از رمزینه‌ها شده است، داشته باشد. از سوی دیگر می‌تواند برای ناشران پیام‌های خوبی در حوزه مارکتینگ و نگرش آن‌ها به آینده داشته باشد زیرا می‌توانند آمار خوبی از میزان اسکن QR code، نوع دستگاه (تلفن همراه، تبلت یا کامپیوتر)، و زمان اسکن به دست آورند. این اطلاعات می‌تواند برای بازاریابی کتاب‌ها مفید باشد، زیرا در سبدی از فهرست کتاب‌های ناشر، ناشر به ازای رمزینه هر تک کتاب می‌تواند یک گزارش جداگانه داشته باشد.
و در پایان فکر می‌کنید اجرای این طرح می‌تواند توسط سایر ناشران هم اجرایی شود و مزایای آن برای جامعه نشر ایران چه می‌تواند باشد؟
در الگوریتمی که آوند دانش این رمزینه‌ها را به کار گرفته است مزایای مختلفی برای ناشر و خریدار کتاب و مصرف‌کننده حاصل می‌شود که می‌تواند این طرح را به الگویی برای استفاده سایر ناشران تبدیل کند. اگر این ایده خلاقانه را سایر ناشران هم به کار بگیرند، در کنار هم می‌توانند یک جامعه از کیوآر کدها را ایجاد کنند که منبع مناسبی برای دسترسی مستقیم به اطلاعات محتوای کتاب‌ها است، نه اینکه فقط به فهرستی از عناوین کتاب‌ها با یک‌سری اطلاعات خام دسترسی داشته باشد. با اجرای گسترده این طرح می‌توانیم از فرایند اشتراکی استفاده از کیوآر کدها بهتر بهره بگیریم تا هم مخاطب بیشتری داشته باشیم و هم اینکه همه ناشران از بازخوردهای آن استفاده کنند.
نظر شما