دوشنبه ۲۴ مرداد ۱۴۰۱ - ۱۱:۳۱
پوشش خبری درگذشت زنده‌یاد ابتهاج در رسانه‌ها

پنج روز از درگذشت زنده‌یاد امیرهوشنگ ابتهاج (سایه)، شاعر و پژوهشگر نام‌آشنای کشور می‌گذرد. در این بازه زمانی خبرگزاری‌های پرمخاطب داخلی در تلاش بودند تا این اتفاق را پوشش دهند و رویدادهای مرتبط به آن را اطلاع‌رسانی کنند. در این گزارش، عملکرد خبری تعدادی از آن‌ها را بررسی کرده‌ایم.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ پنج روز از درگذشت زنده‌یاد امیرهوشنگ ابتهاج (سایه)، شاعر و پژوهشگر نام‌آشنای کشور می‌گذرد. از زمان انتشار خبر فوت وی در صفحه اینستاگرام یلدا ابتهاج، دختر آن مرحوم، رسانه‌های داخلی به‌ویژه خبرگزاری‌ها در تلاش بودند تا اخبار مرتبط به این اتفاق را پوشش دهند؛ از تهیه خبر، مصاحبه و گزارش متنی تا پوشش تصویری گردهم آمدن علاقه‌مندانِ سایه در خانه وی. این کار یک رسانه است که اخبار مهم داخلی و خارجی مرتبط به مسائل کشورش را پوشش، و به مخاطبان خود اطلاع دهد؛ اما در این اطلاع‌رسانی و کار خبری، بعضی خبرگزاری‌ها از بعضی دیگر پیشی می‌گیرند که دلایل مختلفی دارد؛ مانند خط‌مشی رسانه، فعال‌بودن بخش تخصصی مرتبط به سوژه، پشتکار و پیگیری و خلاقیت خبرنگاران و غیره.

پرداختن به شخصیت‌های محبوب و مشهور کشورمان امری مهم و مؤثر برای غنی‌تر کردن فرهنگ، و نزدیک‌کردن اندیشه‌هاست؛ از جمله معرفی و بررسی آثار، عملکرد تخصصی آن‌ها و وقایع زندگی‌شان. در این گزارش تحلیلی، درصدد آن بودیم که پوشش خبری درگذشت زنده‌یاد سایه را در تعدادی از خبرگزاری‌های پرمخاطب داخلی بررسی و رصد کنیم؛ تا ببینیم کدام خبرگزاری‌ها کم و کدام زیاد به این مسئله پرداخته‌اند و دلایل آن چه می‌تواند باشد.

خبرگزاری‌های پرمخاطب داخلی‌ای همچون ایرنا، ایسنا، ایبنا، باشگاه خبرنگاران جوان، ایلنا، مهر، تسنیم، فارس، دانشجو، خبرگزاری صداوسیما، خبرآنلاین، آنا، صبا، مشرق‌نیوز، ایکنا، برنا و میزان در این گزارش بررسی شده‌اند.
 
خبرآنلاین، خبرگزاری تحلیلی ایران است؛ توضیحی که برای رویکرد رسانه‌ای‌شان برگزیده‌اند و ما نیز با همین نگاه، عملکرد خبری‌شان را درباره درگذشت مرحوم ابتهاج بررسی کردیم که البته بسیار مناسب هم بود. این خبرگزاری بیش از 50 مطلب تولیدی و نقلی درباره درگذشت سایه منتشر کرده است که در فهرست این مطالب، بیش از 10 مصاحبه، گزارش و یادداشت تولیدی دیده می‌شود؛ اما شاید دو ایده خبری این رسانه را بتوانیم قابل‌توجه‌تر بدانیم و به آن بپردازیم؛ یکی انتشار عکس و کلیپ‌های کوتاه متعدد درباره سایه، و دیگری برگزاری نشستی برای یادبود وی در کلاب‌هاوس که شخصیت‌های مختلفی در آن حضور پیدا کردند و درباره مرحوم ابتهاج سخن گفتند. چنین حرکتی، راه گفت‌وگو و تعامل را پیش روی مخاطبان و فعالان ادبی می‌گذارد و این امر تناسب خوبی با دنیای هنری و ادبی زنده‌یاد سایه دارد؛ زیرا رسالت ادبیات و شعر همین است؛ در کنار نظرات و احساسات مختلف قرار بگیریم.

 

خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) نیز یکی از پرکارترین خبرگزاری‌ها در بحث پوشش خبری درگذشت مرحوم ابتهاج بود. این خبرگزاری در این بازه زمانی، بیش از 40 مطلب تولیدی و نقلی مرتبط منتشر کرد. در میان این مطالب، با حجم قابل توجهی از مصاحبه و گزارش تولیدی روبه‌رو می‌شویم؛ بیش از 20 مصاحبه و گزارش که سعی داشته‌اند نظرات نویسندگان و صاحب‌نظران تهران و سایر استان‌ها در حوزه ادبیات را درباره مرحوم سایه و آثار وی، به‌دست بیاورند. برای مثال مطالبی از ایسنا گیلان، اصفهان و خراسان رضوی در فهرست منتشرشده‌های این خبرگزاری قرار دارد. 


خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) که تنها خبرگزاری تخصصی کتاب در کشور است و به‌طور ویژه به موضوعات مرتبط به حوزه کتاب از جمله ادبیات می‌پردازد عملکرد مناسب و قابل‌قبولی در پوشش خبری درگذشت زنده‌یاد امیرهوشنگ ابتهاج داشت. در بازه زمانی این پنج‌روز، بیش از 10 مصاحبه، گزارش و یادداشت تولیدی در دسترس مخاطبان قرار داده، و خبرهای متعددی نیز اطلاع‌رسانی کرده است؛ مانند گزارش‌های واکنش نویسندگان، شاعران، بازیگران، خوانندگان و مجریان کشور به درگذشت سایه و همچنین گزارش تیتر موردنظر مردم برای درگذشت وی که نشان می‌دهد این خبرگزاری به پوشش خلاقانه اهمیت می‌دهد و به تعامل رسانه با مخاطب علاقه‌مند است. 


خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) که متعلق به دولت است در بحث تهیه گزارش و مصاحبه خوب عمل کرده است؛ اما نه آن‌قدر که از تعداد مطالب آن متعجب شویم، نه کم بوده است و نه زیاد. بیش از 10 گزارش و مصاحبه تولیدی از واکنش شخصیت‌های علمی، هنری و ادبی منتشر کرده‌اند که نشان می‌دهد به امر پوشش خبری این اتفاق توجه داشته‌اند. 

باشگاه خبرنگاران جوان اخبار و مطالب نقلی و تولیدی متعددی داشت؛ اما با چند گزارش تفصیلی نیز، سعی داشت اطلاعات خوبی در اختیار مخاطبان قرار دهد؛ مانند گزارشی از تصاویر بنرهای شهر رشت برای درگذشت این شاعر گیلانی، گزارشی از آثار وی، اشعاری از سایه که توسط خوانندگان کشور خوانده شده است و واکنش مردم در فضای مجازی.

 

خبرگزاری مهر یکی دیگر از خبرگزاری‌هایی است که در فهرست رصد ما بود و آن را در پوشش خبری مرحوم سایه کم‌کار یافتیم. این خبرگزاری مطالب کمی با محوریت مرحوم ابتهاج، زندگی و درگذشت وی تهیه و تولید کرد؛ مصاحبه‌هایی اندک و گزارش‌هایی که موجود نبودند. 




خبرگزاری تسنیم از آن رسانه‌هایی بود که به درگذشت زنده‌یاد ابتهاج پرداخته بود و تلاش خود را در تهیه و تولید گزارش، مصاحبه و انتشار یادداشت اشخاص ادبی هرچند کم، اما به مخاطبان نشان داد. تسنیم بیش از 5 گزارش، یادداشت و مصاحبه تولیدی داشت و کمتر به نقل اخبار پرداخته بود.

خبرگزاری فارس نیز عملکردی مانند تسنیم داشت؛ بیش از 10 خبر، مصاحبه و گزارش تولیدشده توسط خبرنگارانش، در رصد ما پیدا شد. البته بررسی‌مان می‌گوید مطالب تولیدی آن، بیشتر از نقلی بود.


 

خبرگزاری صبا به نقل و تولید خبر اکتفا کرده بود و مطالبی در قالب مصاحبه و گزارش در صفحات آن مشاهده نکردیم؛ شاید دلیلش این باشد که این خبرگزاری متمرکز بر حوزه هنر صوتی و تصویری مانند رادیو، سینما و تلویزیون است و کمتر خودش را درگیر ادبیات می‌کند.

خبرگزاری کار ایران (ایلنا) در پوشش این سوژه خبری، بیشتر به نقل اخبار بسنده کرده بود؛ که شاید بتوانیم دلیل اصلی این کم‌توجهی در پیگیری و تهیه اخبار را در خودِ نام خبرگزاری دنبال کنیم.

شاید مخاطبان انتظار کمی از خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) داشته باشند که به‌طور گسترده به این خبر بپردازد؛ اما باوجود تفاوت موضوعات خبری این رسانه و اتفاق اخیر، باز هم می‌توان عملکردش را قابل‌قبول دانست؛ زیرا در این‌باره اخبار تولیدی و نقلی متعددی در بخش فرهنگی آن منتشر شده است. 


خبرگزاری‌های صداوسیما، دانشجو، آنا، مشرق‌نیوز، میزان و برنا از مواردی بودند که نقل اخبار درگذشت این شاعر محبوب را کافی می‌دانستند و درصدد تولید مطالب عمیق‌تر مانند مصاحبه و گزارش برنیامدند؛ اما برنا را در این فهرست می‌توان کمی متمایز درنظر گرفت؛ زیرا دو گزارش تصویری از حضور مردم در خانه مرحوم سایه منتشر کرده بود که عکس‌های جالب‌توجهی داشتند. 

در پایان...
بررسی و رصد این خبرگزاری‌ها احتمالا برای افراد مختلف با سلیقه‌ها و تفکرهای متنوع، دارای برداشت‌های متنوع نیز است؛ اما روزنه امیدی‌ست بر اینکه بدانیم وظیفه رسانه چیست، و خبرگزاری‌های داخلی که برای مردم کشور، رسانه‌ای‌ سریع‌الدسترس هستند، به هنگام رویدادهای مهم چه عملکردی دارند.

 
عملکرد رسانه‌ها
رتبه رسانه عملکرد رسانه
1 خبرآنلاین 69
2 ایسنا 42
3 ایبنا 30
4 ایرنا 28
5 برنا 28
6 خبرگزاری صداوسیما 21
7 ایلنا 21
8 باشگاه خبرنگاران جوان 20
9 مهر 16
10 فارس 14
11 مشرق‌نیوز 13
12 تسنیم 11
13 ایکنا 11
14 دانشجو 10
15 میزان 7
16 صبا 6
17 آنا 4

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها