به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از پولیگون، داستان‌های علمی تخیلی همانطور که از نامش برمی‌آید ترکیبی از تخیل نویسنده و مسائل علمی است ولی اگر به داستان‌های این ژانر دقت بیشتری کرده باشید متوجه خواهید شد که اکثر آنها هیچ سنخیتی با این ترکیب ندارند چون اصولا علم مربوط به دنیای واقعیت است و داستان مربوط به تخیل بشر ولی همیشه ابهامی که وجود دارد مربوط به زمانی است که عنصر خیال چنان با توجیه‌های علمی در هم می‌آمیزد که جدا کردن آن ممکن نیست و ماهیت علمی بودن اثر زیر سوال می‌رود. البته چنین ابهامی معمولا در آثار علمی تخیلی‌نویسان شاخص مانند آسیموف یا آرتور. سی. کلارک وجود ندارد.
 
در اثر علمی تخیلی نویسنده فکر خود را رها می‌کند تا به آینده برود و آنچه را در اثر پیشرفت علمی امکان‌پذیر شده ‌است، به تصویر بکشد. بیشتر داستان‌های این ژانر در طول زمان‌های گذشته تقریبا مشابه بوده و همگی به نوعی تخیل نویسنده از علم و توانایی بشر بوده است. البته این تخیل در زمان‌های مختلف شکل و قالب‌های متفاوتی داشته است و آثار نویسندگان از این دست نشان می‌دهد که در دوره‌های مختلف تحولات شگرفی در این ژانر رخ داده است که شاید اگر دقیق‌تر صحبت کنیم از نظر نویسندگان زمان معاصر آثار داستانی علمی تخیلی نویسندگان دهه‌های گذشته اصلا در زمره این داستان‌ها قرار نگیرند.
 
مجله پولیگون نظر بعضی از ناشران و ویراستاران کتاب‌های علمی تخیلی را در طول یک دهه گذشته درباره تغییر و تحول این ژانر را جویا شده است و از خلاصه صحبت‌ها اینگونه برمی‌آید که این ژانر و داستان‌های کنونی آن نسبت به داستان‌های هم‌ژانر خود در یک دهه گذشته دچار تغییرات اساسی شده است و حتی می‌توان گفت که نوع تخیل و شکل آن فرق کرده است.
 
«علی فیشر» ویراستار ارشد انتشارات تور ناشر کتاب‌های علمی تخیلی در آمریکا می‌گوید یکی از تغییرات اساسی این نوع داستان‌ها در طول یک دهه گذشته مربوط به شخصیت‌پردازی آنها است. در داستان‌های دهه گذشته شخصیت داستان‌های علمی تخیلی نوعی ابرقهرمان بودند و داستان حول محور آنها می‌گردید ولی حالا داستان‌های عجیب و غریب‌تر شده و بیشتر از یک قهرمان روی چندین شخصیت بیشتر روی تکنولوژی و حوادث عجیب و غریب مربوط به آن تمرکز کرده‌اند.
 
فیشر می‌گوید: اگر یک نگاه اجمالی به اکثر داستان‌های منتشر شده در طول چند سال گذشته بیندازید متوجه خواهید شد که داستان قسمت جذابش مربوط به معرفی نوعی تکنولوژی جدید است تا اینکه مخاطب بداند چه بر سر قهرمان‌ یا قهرمان‌های داستان می‌آید.
 
«شیلا ویلیامز» ویراستار انتشارات آسیموف نیز درباره تغییر داستان‌های علمی تخیلی به این مسئله اشاره دارد که سبک زندگی مردم نسبت به یک دهه گذشته به طور حتم روی داستان‌های علمی تخیلی نیز تاثیر می‌گذارد. این روزها مردم قبل از خواب ایمیل‌های خود را چک می‌کنند و این آدم‌ها داستان‌های سال‌های قبل به دردشان نمی‌خورد. آنها هر روز در اخبار چیزهایی درباره دستکاری ژنتیکی در آزمایشگاه‌ها می‌خوانند و داستان‌های یک دهه قبل که این چیزها در آنجا تخیلی بود دیگر برای امروز جواب نمی‌دهد.
 
ویلیامز افزود: به نظر می‌رسد ژانر علمی تخیلی نوعی ژانر ادبی است که باید خودش را با زمان وفق ‌دهد چون درغیر این صورت به سرعت مخاطب خود را از دست خواهد داد. شاید داستان‌های امروز مربوط به حکومت‌های توتالیته واقعی یا تخیلی باشد که شخصیت اصلی برای عدالت علیه آنها می‌جنگند. یا اینکه انسانی علیه حکومت ربات‌ها مخفیانه تیم تشکیل می‌دهد.