گفتوگو با شاعر خوزستانی در زادروز قیصر امینپور؛
یکی از رموز موفقیت قیصر امینپور شناخت او از ادبیات پیشین بود
علی بهرامی، شاعر خوزستانی میگوید: شناخت کامل قیصر امینپور از ادبیات پیشین در کلمه به کلمه واژههای اشعارش هویدا است.
سبک اشعار بلاغی ارزشمند او بر ظرفیت و توانمندی زبان فارسی اضافه کرد. قیصر توانست ویژگیهای سبک بلاغی شعر کلاسیک و شعر نیمایی را در شعرهایش تلفیق کند. نوآوری در بلاغت و درک انتظار مخاطبان امروز از شعر، ازجمله عواملی بود که موجب شهرت و محبوبیت این شاعر شد.
از آثار منتشر شده قیصر امینپور میتوان به طوفان در پرانتز، منظومه ظهر روز دهم، مثل چشمه مثل رود، بی بال پریدن، آینههای ناگهان، به قول پرستو، دستور زبان عشق، گلها آفتابگردانند و ... اشاره کرد.
علی بهرامی، شاعر همشهری زندهیاد قیصر امینپور، رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شوشتر و سردبیر روزنامه راوی در این شهرستان است و تاکنون مجموعههایی چون اخومت که اگومت گویش بختیاری، عشق را خدا به کسی رایگان نداد، بیشیخ چشمان تو و ... از وی منشر شده است. همزمان با سالروز تولد قیصر امینپور، با این شاعر خوزستانی درخصوص شعر قیصر به گفتوگو نشستیم که در ادامه از نظر مخاطبان میگذرد.
در ابتدا کمی از مولفهها، مشخصات و تکنیکهای اشعار مرحوم قیصر امینپور برایمان بگویید.
قیصر امینپور یکی از شاعران مطرح پس از انقلاب در ایران بود که با مجموعههای شعری که در طی این سالها چاپ کرد، خود را بهعنوان یکی از بزرگترین شاعران معاصر به جامعه ادبی کشور معرفی کرد. تکنیک قیصر، درواقع نوآوریهایهای تازه او در غزل بود که بهویژه در مجموعه «تنفس صبح» مشهود است. این سبک بهانهای برای طبعآزمایی شاعران دیگر در استفاده از تکنیکهای مشابه شد. در غزل چه در شعر کوتاه و بلند بجز ادبیات کلاسیک همه اشعارش، سپید، نو و نیمایی بودند. علاقه وافری داشت که از وزن در شعر نو استفاده کند؛ چیزی که نیما به دنبال آن بود و شاعران پس از آن همچون: سهراب سپهری، فریدون مشیری و دیگر شاعران مطرح هم دنبال میکردند. یکی از نکات برجسته در زندگی و شخصیت قیصر امینپور، علاقه زیاد او به ادبیات کهن بود و در سبک و سیاقهای مختلف تاریخ ادبیات سیر میکرد و شناخت کاملی از روند رشد ادبیات چه در شعر و نثر داشت.
برخلاف خیلی از تازهکارها و کسانی که بیشتر ادعای ادبیات و روشنفکری دارند اما هیچ شناختی از پیشینه تاریخ ادبیات ندارند، قیصر بهدنبال پیشینه ادبیات بود و همین موضوع موجب شد که ما با شاعری روبهرو شویم که فرهنگ واژهها و به کار بردن کلمه به کلمه آنها در اشعارش مشخص و آشکار باشد و یکی از رموز موفق قیصر شناخت ادبیات قبل از خودش بود.
آیا با این سخن موافق هستید که قیصر یکی از شاعران بی حاشیه و بدون هیاهو بود؟
بله دقیقا؛ قیصر یکی از شاعران بیحاشیه در ادبیات معاصر است. تنها به ادبیات فکر میکرد. زندگی، هنر و ادبیاتش در هم گره خورده بود و به دنبال باند بازیهایی که در ادبیات معاصر این روزها بسیار به چشم میخورد، نبود. همین مسائل باعث شد که طیف وسیعی از مردم به اشعار ایشان علاقهمند شوند. به اعتقاد من، او آنچنان بیحاشیه بود که هیچ زمان تلاش نکرد تا از نام و آوازهاش استفاده کند؛ اتفاقی که در حال حاضر کمتر رخ میدهد و خیلی از افراد از یک نام و شهرت پس از یک الی دو سال سوء استفاده میکنند. اما این شاعر بلندمرتبه بهشدت اهل مطالعه و بهروز بود و همیشه در سرودن حرفی برای گفتن داشت.
آیا همین واژههای منحصر به فرد قیصر امینپور بود که موجب شده بود بیشتر اشعارش مورد استفاده ترانهسرایان قرار گیرد؟
بله. در کنار اشعار کلاسیک و نیماییاش یکی از برجستهترین شاعران در عرصه ترانهسرایی است که ترانههای وی توسط خوانندگان مطرح خوانده شده و بعضی آلبوم این خوانندهها از پرفروشترین آلبومهای موسیقی ایران به شمار میآید. هرجایی دست به قلم برد، موفق بود و توانست نام خودش را جاودانه کند. باید تلاشش کنیم در بزرگداشتها و همایشهایی که برای این شاعر برگزار میکنیم، ابعاد تازهتری از شخصیت هنری، ادبی و زندگی ایشان را تبیین کنیم تا برای جوانانی که در عرصه ادبیات قصد قلمفرسایی دارند، بهعنوان مشعل راه قرار گیرند.
به نظر شما اشعار قیصر در زمینه شعر عاشورایی میتواند بهعنوان دستمایه قوی برای علاقهمندانی که میخواهند وارد این میدان شوند، باشد؟
قیصر امینپور یکی از پیشگامان شعر عاشورایی و دفاع مقدس بود و توانست آثار خوبی در شکلگیری و سرعت این حرکت به جا بگذارد که توسط شاعران جوانتر ادامه این مسیر میتواند به شرایط ایدهآل امروزی برسد که تمام این قابلیتها به تلاشهای قیصر و یارانش که در سالهای اول انقلاب انجام دادند، برمیگردد.
نظر شما