به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «عصر من» گزیده‌ای از اشعار اوسیپ ماندلشتام، شاعر روسی، با ترجمه فرید قدمی به تازگی از سوی انتشارات مانیا هنر چاپ و منتشر شد. این اثر شامل بیست و چهار شعر این شاعر بلندآوازه روسی است که زندگی او نیز، همچون تلاطم و عصیان آثارش، سراسر شعری عاصی است.

فرید قدمی، سراغ ترجمه اشعار شاعر روسی رفته است. شاعری که آیزیا برلین از او این‌گونه یاد می‌کند: «ماندلشتام برای حفظ صفات انسانی خود بهای تصورناپذیری پرداخت. از انقلاب استقبال کرد، اما در دههٔ ۱۹۳۰ از قرار معلوم کمتر از هر کس دیگری با تبعات ناگزیر انقلاب کنار آمد. من هیچ شاعر دیگری را نمی‌شناسم که بیش از او در برابر دشمن مقاومت کرده باشد.» شاعر مقاوم و متعهدی که زندگی‌اش به‌سبب هجویه‌ای درباره استالین، دستخوش بدترین عواقب و رویدادها شد. همان شعری که قدمی آن را در سرآغاز کتابش آورده است.
 
فرید قدمی در مقدمه کتاب، که به زندگی و شعر ماندلشتام اختصاص دارد، نوشته است: «اوسیپ ماندلشتام، شاعر روس، در سوم ژانویه‌ی 1891 در ورشو به دنیا آمد. در دانشگاه‌های سن‌پترزبورگ روسیه، سوربون فرانسه و هایدلبرگ آلمان ادبیات و فلسفه خواند و نخستین شعرهایش در نوزده سالگی در مجله‌ی آپولون منتشر شد و نخستین کتابش، «سنگ»، در 1913. ماندلشتام در مارس 1911 با آنا آخماتوا، دیگر شاعر بزرگ هم‌عصرش، آشنا شد. آن‌ها هر دو به شاخص‌ترین چهره‌های آکمه‌ایسم روسی بدل می‌شوند؛ جنبشی پیشرو در شعر روسیه که عینیت و صراحت را شعار خود قرار داد و طرحی نو در شعر مدرن روسیه افکند. «آکمه» در یونانی به معنای «اوج» است. گل سرخی که برای سمبولیست‌ها نمادی از هر چیز می‌توانست باشد جز گل سرخ، نزد آکمه‌ایست‌ها فقط گل سرخ بود. کلامی که نزد سمبولیست‌ها به انتزاع محض بدل شده بود، نزد آکمه‌ایست‌ها عینیت خود را بازیافت و جانی دوباره گرفت.»

در پیشگفتار کتاب می‌خوانیم: «انقلاب سوسیالیستی در فوریه‌ی 1917 پیروز می‌شود. اما کابوس تزار هنوز از خاطر روسیه زدوده نشده، که بولشویک‌ها به رهبری لنین، در اُکتبر همان سال ماشین آدم‌کشی‌شان را روشن می‌کنند. بسیاری از منشویک‌ها، آنارشیست‌ها و روشنفکران منتقد بولشویسم اعدام، زندانی و یا تبعید می‌شوند. فیلم زیبای رهایی، با سکانسی با هنرنمایی عوام‌فریبانه‌ی لنین، تمام می‌شود! و «خورشید سیاه»، آنگونه که یک سال پیش ماندلشتام در شعری نوشته بود،  بر آسمان روسیه می‌درخشد.»

 

اوسیپ ماندلشتام، همراه با یار دیرینش آنا آخماتوا، برجسته‌ترین چهره‌های جنبش ادبی پیشرو و انقلابی آکمه‌ایسم روسی محسوب می‌شوند. جنبشی که مفهوم تعهد، پایندگى و ماندگارى‏ آفرینش‏هاى انسانى را سرلوحه خود قرار داد و افق‌های تازه‌ای پیش‌روی ادبیات جهان گشود؛ و این‌همه خود بستری شد برای سرکوب، آوارگی و ارعاب دستگاه استالین و تا زمان مرگ ماندلشتام دستان دستگاه سرکوب و خفقان، دست از گلوی او برنداشت. شاعری که بی‌گمان می‌توان او را تواناترین و برجسته‌ترین شاعر آکمه‌ایست دانست. شاعر اشعاری بسیار قوی، آهنگین، پیچیده و دشوار و آکنده از ارجاعات سیاسی و در تضاد با نظام حاکم.
 
سرگذشت زندگی ماندلشتام آکنده از رنج و آوارگی است. و چه غم‌آنگیز که او سرآخر در سال 1938 در اردوگاه کار اجباری جان سپرد. شاعری که از نظر سوزان سانتاگ، نویسنده و منتقد ادبی آمریکایی، «نه الزاماً به خاطر پاسخی که به رویدادهای سیاسی زمانه‌اش می‌دهد، بلکه به دلیل چگونگی این پاسخگویی ستودنی است.»
 
فرید قدمی در کارنامه کاری‌اش ترجمه آثاری از جک کرواک، آلن گینزبرگ، ریچارد براتیگان، امیری باراکا، ویلیام باروز، والت ویتمن، دی.اچ لارنس، آنائیس نین، ویلیام باتلرییتس، هنری میلر، محمود درویش، نزار قبانی و... دارد، پیش از این نیز مجموعه شعری با عنوان «آب‌های سیاه نِوا» از اوسیپ ماندلشتام ترجمه و منتشر کرده بود. قدمی در «عصر من» دو شعر «لنین‌گراد» و «عصر من» را همراه با شعری از آناآخماتوا، که برای ماندلشتام نوشته شده، را بر کتاب قبلی افزوده است. وی برای ترجمه اشعار این کتاب، به‌استثنای سه شعر، از کتاب‌های ای.اس.کلاین، مشهور به تونی کلاین، شاعر و مترجم انگلیسی زبان سود برده است.

پیش از این، نعیم بزاز عطایی نیز «برگزیده اشعار اوسیپ ماندلشتام» را ترجمه و منتشر کرده بود. همچنین کتاب «امید علیه امید؛ روشنفکران روسیه در دوره وحشت استالین» نوشته نادژدا ماندلشتام نیز با ترجمه بیژن اشتری از سوی نشر ثالث منتشر شده است. این کتاب را همسر ماندلشتام نوشته است و در آن وضعیت زندگی و آثار شاعران، نویسندگان و روشنفکران شوروی، به ویژه اوسیپ ماندلشتام، در دوران استالین روایت می‌کند. همچنین علاوه بر ترجمه‌های اشعاری از این شاعر تراز اول روسی در گزیده اشعار شاعران روسیه و مجلات مختلف توسط مترجمانی چون رضا سیدحسینی، حمیدرضا آتش برآب، غلام‌حسین میرزاصالح و... شماره 49 مجله بخارا به «ویژه‌نامه اوسیپ ماندلشتام» اختصاص یافته است. از سوی دیگر، رضا رضایی، ضمن ترجمه اشعاری از این شاعر، کتاب «ذهن روسی در نظام شوروی» اثر آیزایا برلین را نیز ترجمه کرده  که برلین در بخش‌هایی از آن به زندگی، آثار و اندیشه‌های ماندلشتام پرداخته است. در این میان، برای آشنایی با افکار و آثار این شاعر آکمه‌ایست، نباید از کتاب وزین و جامع 1500 صفحه‌ای «تاریخ ادبیات روس» ترجمه علی بهبهانی به سادگی گذشت.
 
کتاب «عصر من»، گزیده شعرهای اوسیپ ماندلشتام، با ترجمه فرید قدمی در 64 صفحه و شمارگان هزار نسخه و با بهای 8500تومان، از سوی انتشارات مانیا هنر منتشر و راهی بازار کتاب شده است.