سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): نوروز امسال نیز گردشگران بسیاری به گیلان سفر کردند؛ از چشم انداز های سحر انگیز تلفیق دریا و جنگلش گرفته تا دشت ابر بر فراز قله‌های سر سبز و رودخانه های خروشان؛ تا جاذبه های تاریخی همچون قلعه رودخان با هزار پله پلکانی و امامزادگانی نظیر سید جلال الدین اشرف، امام زاده ابراهیم و امام زاده اسحاق و خانه میرزا کوچک بخشی از جاذبه های گردشگری گیلان هستند.

گیلان البته در عین حال و در کنار همه زیبایی‌ها، مهد فرهنگ، هنر و تمدن است و انسان‌های بزرگی را در خود پرورش داده که شهرت جهانی آنها در بخش‌های مختلف فرهنگی، پژوهشگری، علمی و ورزشی امروزه گردشگری ادبی گیلان را نیز جلوه گر ساخته است.

گردشگری ادبی در واقع و به زبان ساده نوعی از فعالیت گردشگری است که فردی به علت علاقه شخصی به یک نویسنده، اثر ادبی یا فضای ادبی و میراث ادبی یک مقصد به آن مکان سفر می کند. در نتیجه گردشگری ادبی، گردشگران از بازدید مکان‌های تولد، آرامگاه ها، موزه ها و سایر مکان هایی که با نویسندگان یا آثار ادبی مرتبط است، لذت می برند.

خانه میرزا کوچک خان جنگلی یکی از خانه های تاریخی استان گیلان و شهر رشت و از مقاصد گردشگری گیلان است که نمایشگر معماری بومی خطه شمالی ایران در چند سده اخیر است.
یونس استاد سرایی متولد ۱۲۵۷ در رشت به دنیا آمد. میرزا کوچک لقبی است که به واسطه پدرش به او داده می‌شود. پدر او به خاطر خوش خطی ملقب به میرزا بزرگ بود. او از رهبران مبارزان نهضت جنگل به شمار می‌رفت.

خانه پدری میرزا کوچک در یکی از خیابان های قدیمی رشت به نام خیابان استاد سرا قرار گرفته است.

از لحاظ موقعیت جغرافیایی، این خانه در ضلع شمالی میدان شهرداری رشت واقع است. در این محله، افراد بزرگی مانند هوشنگ ابتهاج، محمود نامجو و مشاهیر دیگر زندگی می‌کردند. با توجه به محدود بودن خانه‌های تاریخی رشت، وجود خانه میرزا کوچک نعمت بزرگی محسوب می‌شود که معماری تاریخی و اصیل رشت را می‌توان در آن دید.

این خانه با مساحت ۳۰۰ متر مربع، قدمتی بالغ بر ۲۰۰ سال دارد. در حال حاضر این خانه در اختیار شهرداری رشت است. قدم زدن روی کف چوبی خانه و خواندن شرح اتفاقات آن دوران و تماشای وسایل و آلات منسوب به میرزا کوچک خان و یارانش در این خانۀ قدیمی، سفری لذتبخش به قلب تاریخ سیاسی گیلان محسوب می‌شود.

امیر هوشنگ ابتهاج

امیر هوشنگ ابتهاج سمیعی گیلانی متخلص به (ه. الف سایه) در ششم اسفند ماه سال ۱۳۰۶ در رشت متولد شد. او اولین فرزند فاطمه رفعت و میرزا آقا خان ابتهاج و یکی از چهار فرزند و تنها پسر خانواده بود.

پدرش آقاخان ابتهاج از مردان سرشناس رشت و مدتی رئیس بیمارستان پورسینای این شهر بود.

هوشنگ ابتهاج شروع تحصیل و ادامه تحصیلات ابتدایی و بخشی از تحصیلات دبیرستانی در مدارس عنصری، قاآنی، لقمان، و شاهپور در شهر رشت و بعد برای کلاس پنجم متوسطه در دبیرستان تمدن تهران سپری کرد. در سال ۱۳۱۸ با موسیقی و سرودن شعر آشنا شد. وی در جوانی دلباخته دختری ارمنی به نام گالیا شد که در رشت ساکن بود و این عشق دوران جوانی دست مایه اشعار عاشقانه‌ای شد که در آن ایام سرود. بعدها که ایران غرق خونریزی و جنگ و بحران شد، شعری با اشاره به همان روابط عاشقانه‌اش با گالیا سرود.

ابتدای محله استادسرای رشت، خانه مادری امیرهوشنگ ابتهاج و همچنین محل تولد پسر خاله او گلچین گیلانی است؛ امیر هوشنگ ابتهاج متخلص به ه. ا.سایه شاعر و غزلسرای معاصر، سرایش های پرنیانی اش از گیلان، آرام و ملایم ترجمان جهان شد.

محله ای که هوشنگ ابتهاج زندگی می کرد تا قبل تخریب در سال ۱۳۹۸ جزو مکان های گردشگری ادبی استان بود.

شیون فومنی؛

میر احمد سید فخری نژاد، مشهور به شیون فومنی، از شاعران محبوب و مشهور شمال ایران است. او در سال سوم دی ۱۳۲۵ هجری خورشیدی در شهرستان فومن دیده به جهان گشود. او تحصیلات ابتدایی و سه ساله خود را در رشت سپری و بعد از آن به کرمانشاه مهاجرت کرد و سه ساله دوم دبیرستان را تا اخذ دیپلم طبیعی ۱۳۴۵ در آنجا گذراند. شیون در سال ۱۳۴۶ وارد سپاهی دانش در طارم زنجان شد و یکسال بعد به استخدام اداره آموزش و پرورش استان مازندران درآمد.

وی در شهریورماه ۱۳۷۷ پس از یک دوره بیماری مزمن کلیوی و انجام پیوند کلیه در یکی از بیمارستانهای تهران از دنیا رفت. آرامگاهش در بقعه سلیمان داراب رشت بنا به وصیتش در کنار مقبره میرزا کوچک جنگلی قرار دارد.
شیون فومنی در شعر فارسی در دو شیوه کلاسیک و نو اشعار ماندگاری را از خود به یادگار نهاده‌است. غزل‌های شیون، شیوهٔ تخیل و مضمون پردازی شاعران سبک هندی، تشبیهات، استعارات، تصاویر و زبان امروزی همراه با تمثیل، ترکیب سازی، مضمون یا بی و پارادوکس‌های زیبایی را در خود دارد که البته همه اینها در کنار عناصر بومی و چه با اصطلاحات و ترکیبات زبانی گیلک، همانند: این سفر (این دفعه)، وعده خلافی، خرسخواری، تن شده، چموش پا تاوه و … به واقع دیده می‌شود که کلمات را به راحتی دستکاری می‌کند و با انها فضای تخیلی می‌سازد.

تقارن بهار طبیعت با بهار قرآن در نوروز امسال بسیاری از گردشگران را به گردشگری مذهبی بیش از نوروز های گذشته سوق داده است.