سرویس فرهنگ مقاومت خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ در هفته‌ای که پشت سر گذاشتیم مجموعه‌ای از رویدادهای فرهنگی روی داد که بخشی از آن در زمینه فرهنگ مقاومت بود. از معرفی و بررسی چندین کتاب در مرکز تحقیقات و اسناد دفاع مقدس تا ترجمه چندین کتاب به انگلیسی و بازچاپ کتاب‌هایی که توجه مخاطبان را برانگیخته است. امکان انعکاس همه اخبار فرهنگ مقاومت در هفته‌ای که گذشت نیست اما این در گزارش زیر به منتخبی از این رویدادها اشاره کردیم. هر چند رویدادهای مربوط به فرهنگ مقاومت در سراسر ایران بسیار فراوان و متنوع است و تنها در این گزارش به اهم این رویدادها اشاره شده است.
پلاسکو به روایت خاطرات و کتاب‌ها
آخرین روز از دی ماه ۱۳۹۵، ساختمان موسوم به پلاسکو که ساختمانی قدیمی در مرکز تهران بود آتش گرفت و فروریخت. در آغاز ماجرا، ابعاد فاجعه به درستی معلوم نبود و اخبار و شایعاتی که منتشر می‌شدند چیزی را معلوم نمی‌کردند. بعد از مهار آتش و آواربرداری بود که به‌تدریج، میزان تلفات و خسارات مشخص شد. هزینه‌های مالی آن به کنار، حداقل ۲۲ نفر در این حادثه – که تلخی‌اش بسیار بود – جان باختند و که شانزده نفرشان از نیروهای آتش‌نشانی بودند. این شانزده نفر نه نخستین شهدای آتش‌نشان بودند و نه آخرین‌شان شدند، چه آنکه این شغل از آن دسته شغل‌هایی است که به خطر پیوند خورده است و انجام درست آن، به‌ویژه در مأموریت‌های سخت – جز با فداکاری و از جان‌گذشتگی ممکن نمی‌شود. اما شهدای آتش‌نشان پلاسکو، توجه افکار عمومی را به مخاطرات این شغل جلب کردند و دشواری‌ها و حساسیت‌ها و اهمیت کار آنان را، بار دیگر، به‌وضوح به مردم نشان دادند.
«اخراجی‌ها»؛ حاوی ناگفته‌هایی از دسته اخراجی‌های
کتاب «اخراجی‌ها» نوشته محمدرضا همتی حاوی ناگفته‌هایی از دسته اخراجی‌های گردان سلمان چاپ و روانه بازار نشر شد. این‌کتاب دهمین عنوان از مجموعه «خاطرات شفاهی» است که انتشارات ۲۷ بعثت چاپ می‌کند.
تدوین زندگینامه‌های مستند سردار کلهر
حسن علایی فعال، مدیر گروه مطالعات فرهنگی، اجتماعی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس با اشاره به اینکه یکی از محورهای مهم و اصلی فعالیت گروه مطالعات فرهنگی اجتماعی، تدوین زندگی‌نامه مستند فرماندهان شهید شاخص است، گفت: در این زندگینامه‌های مستند که ناظر بر بهره‌برداری از اسناد و مدارک است به دنبال آن هستیم تا شیوه‌ها و روش‌های مدیریتی و فرماندهی و رهبری فرماندهان شهید شاخص را به دست آوریم.
وی با بیان اینکه یکی از این فرماندهان شهید شاخص، سردار شهید یدالله کلهر؛ قائم‌مقام لشکر ۱۰ سیدالشهدا (ع) در دوران دفاع مقدس است، اظهار کرد: این شهید بزرگوار نقش محوری در پیروزی‌های لشکر ۱۰ سیدالشهدا داشت. وی از محبوبیت زیادی نه‌تنها در بین رزمندگان لشکر ۱۰ سیدالشهدا بلکه در نزد سایر فرماندهان و رزمندگان برخوردار بود.
روایت یک ته‌تغاری از جنگ تحمیلی
هنوز درباره تقدیری که برای او رقم خورده است مطمئن نیستیم. یکی از همراهان حاج احمد متوسلیان در آن ماجرای آدم‌ربایی در لبنان بود و مثل حاج احمد، صحبت از شهادت یا اسارتش، با مجموعه‌ای از اما و اگرها و پرسش‌های بی‌پاسخ همراه است. کاظم اخوان بچه مشهد بود، متولد ۱۳۳۸. جنگ که به کشور ما تحمیل شد، به پیشنهاد دکتر چمران دوربین به دست گرفت و پشت سر او به دل خطر زد. مدتی کنار بچه‌های ستاد جنگ‌های نامنظم زندگی کرد، حداقل در هفتاد درگیری کوچک و بزرگ حضور داشت و از آنچه می‌دید عکس‌ها و فیلم‌های بسیار گرفت. به اصطلاح، عکاس آماتور بود، اما انصافاً عکس‌های حرفه‌ای می‌گرفت. چندتایی جایزه هم برد و خیلی‌ها، عکس‌هایش را تحسین کردند. گویا قبل از هم‌نشینی با شهید چمران، تجربه‌ای در عکاسی نداشت، اما وقتی این ابزار را به دستش رسید، کار با آن را هم زود یاد گرفت. کارش حرف نداشت. کادر و زاویه را شناخت و صحنه‌های مهمی را ثبت و ماندگار کرد.
رضا ملکی، رئیس مرکز مطالعات فرهنگی و بین‌المللی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در تعریف ویکی پدیا گفت: ما آن را به عنوان دانشنامه متن باز می‌شناسیم که امکان ویرایش‌های مستمر و هم نویسی را می‌دهد. افراد با یکدیگر می‌توانند کار کنند و امکان کنترل و نظارت را می‌دهد. این قابلیت‌ها بالاخره در سطح جهانی تجربه شده است و امتحان خودش را پس داده است. شما حتماً به صورت آزمایشی یا زمانی که در حال جستجو یک کلید واژه جدید هستید تجربه کرده‌اید که احتمال آنکه ویکی جزو جستجوی اول باشد بسیار زیاد است. ما تجربه ویکی را در جاهای دیگر مثل روسیه داشتیم. در بحث معرفی جمهوری اسلامی ایران در فدراسیون روسیه یکی از ابزارهایی که ما آنجا استفاده کردیم و نتیجه داد ابزار ویکی بود. بهتر از ابزارهایی بود که خودمان طراحی می‌کردیم. ما مقالات زیادی را در معرفی ایران امروز و جمهوری اسلامی گردآوری و آماده سازی کردیم و در پایان بازنویسی، ترجمه و ویکی سازی کردیم و به زبان روسی ایجاد کردیم.
معصومه رامهرمزی، مولف کتاب «خانواده ابدی» گفت: محسن اسکندری پاسداری ساده بود که مسئولیت تربیت نیروهای داوطلب برای رفتن به جبهه را برعهده داشت. او سخنرانی‌هایی انجام می‌داد و در جذب نیروهای رزمنده ایفای نقش می‌کرد و از آنجا که منافقین تاب دیدن چنین افرادی را ندارند تهدید به ترور وی آغاز شد. با وجود اینکه منافقین از هیچ تلاشی برای توقف فعالیت‌های محسن اسکندری غافل نماندند اما اعتقاد و ایمان راسخ وی بر هر حربه‌ای پیروز شد و منافقان چهارم شهریور سال ۱۳۶۱ ساعت ۶:۳۰ صبح به خانه حمله می‌کنند و مادر خانواده یعنی عشرت اسکندری را در مقابل چشمان فرزندانش با شلیک ۸ گلوله به شهادت رساندند.
از انتشار اولین اثرم پشیمان نیستم
شهلا آبنوس؛ نویسنده دزفولی با اشاره به اینکه از سرزمینی برخاسته که با جنگ و دوران دفاع مقدس و آثار و پیامدهای آن سال‌هاست که عجین بوده تصریح کرد: من دوسوم از زندگی‌ام را گذاشته‌ام تا روایت‌گر یک‌سوم از مقطع زندگی‌ام در آن دوران باشم، ۲۱ سالی که سرشار از حوادث تلخ و شیرین واتفاقات و مملو از عشق واحساس وغم و…است.
نویسنده رمان «ستاره در آینه» با بیان اینکه اولین منتقد آثارم مادرم بود گفت: مادرم پس از مطالعه این کتاب گفت تو همه‌اش درباره آذری زبان‌ها نوشتی! ما دزفولی هستیم، چرا از دزفولی‌ها ننوشتی؟ لذا اولین منتقد آثارم مادرم بود که به داستان‌گویی همچون مادربزرگم علاقه‌مند و شهره بود در عین حال من هیچگاه از انتشار اولین اثرم پشیمان نیستم.
هفتاد درصد والدین شهدا فوت کردند
سردار علی‌محمد نائینی؛ مشاور فرمانده کل سپاه پاسداران و رئیس مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس با اشاره به جای خالی شهید والامقام حاج قاسم سلیمانی در این مراسم، گفت: اگر پیگیری و نظارت او نبود و اگر کمک ایشان در تکمیل و تدقیق این آثار نبود، امروز این آثار اسنادی و تاریخی به ثمر نمی‌رسید.
وی یکی از اقدامات ماندگار و ابتکاری شهید سلیمانی را تاریخ شفاهی والدین شهدا مطرح کرد و توضیح داد: از سال ۱۳۹۳ با ۲۷ هزار خانواده شهید گفت‌وگو شده است. در دفاع مقدس ۱۸۰ هزار شهید داشته‌ایم که با لحاظ خانواده‌های چند شهید تعداد پدران و مادران شهدا ۱۷۰ هزار نفر برآورد شده است. در سال ۱۳۹۳ پنجاه درصد والدین شهدا فوت کرده بودند. الآن این عدد تقریباً به ۷۰ درصد رسیده است. هزار کلیپ به‌عنوان چشم‌وچراغ برای پخش در تلویزیون از مصاحبه‌ها تاکنون تولید شده است.
صدهزار رمان درباره یک درگیری آمریکای لاتین
سردار علی‌اصغر شیخی، جانشین مدیرعامل موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در رونمایی کتاب «شهید اسدالله حقی» گفت: یکی از وظایفی که در حال حاضر مهم است که دنبال کنیم نوشتن تاریخ جنگ و وضعیت رزمنده‌ها در جنگ است. آنچه که در جنگ از سر گذراندیم. امروز در دنیا خیلی از کشورها آنچه نداشتند، بزرگ‌نمایی می‌کنند، اما ما به آنچه داشتیم و داریم چندان اعتنا نمی‌کنیم. رهبری جمله‌ای دارد که می‌فرماید: در آمریکای لاتین جنگی صورت گرفت، حالا جنگ ارزشمندی که بتوان از آن دفاع کرد، نبود اما درگیری صورت گرفت و یک عده هم در این جنگ کشته شدند.
او افزود: به فرموده رهبری درباره همین اختلاف و درگیری صدهزار رمان نوشته شده است! آیا جا ندارد که این همه ایثار و فداکاری شهدا، آزادگان و ایثارگران در دفاع مقدس ثبت شود؟ این رشادت‌ها جزو افتخارات ماست تا آیندگان از آن باخبر شوند که چه فداکاری‌هایی صورت گرفت تا آنها در آینده در آسایش باشند.
نظر شما