به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در بندرعباس، اثر منتقدانه «باران همین اطراف» به قلم کارشناسی و نگاه تیزبین و موشکافانه پرویز حسینی، منتقد و مترجم جنوبی، جان تازه‌ای به بازار کتاب داد.

همانطور که در پیشگفتار به قلم شیوا پورنگ ناشر این اثر آمده است در کتاب «باران همین اطراف» منتقد معاصر پرویز حسینی به بررسی ۲۰ کتاب از ۲۰ شاعر زن ایرانی پرداخته و کوشیده تا اندکی از حقیقت درونی و متافیزیکی اشعار این شاعران را با تکیه بر محتوای آثار ارزشمندشان به نمایش بکشد. زیرا همانطور که اهل فن می‌دانند شعر به مثابه یک تجربه زیستی کامل است، آنقدر پیچیده و گوناگون که قالب‌های متعدد یافته و همواره در خود تکثُر می‌یابد و هر بار گونه‌هایی جدید از آن خلق می‌شود.

منتقد در این نقد و بررسی، همراه با نکته سنجی و ظرافت، روح زنده کلمات را از شور و عشق شاعر به عناصری چون شهر، جغرافیا، آزادگی، عشق، اجتماع، مردم، معشوق، خداوند و … مقابل چشمان خواننده می‌رقصاند با ترنُمی که همسو و همصدا با آواز شاعر است.

رنگ سفید و رد مورب باران بر طرح جلد، عنوان و مضمون اثر را آشکارتر می‌سازد. جام سفالینه منقوش شوش، روی جلد نیز نشانگر اهمیت نظام زندگی با تکیه بر آب و باران است که با نام کتاب: «باران همین اطراف…» کاملاً سنخیت دارد و شاید شاعر، طراح و ناشر؛ زن را به عنوان نماد زایش و زندگی و شعر را به باران و زیبایی تعبیر کرده‌اند.

پیشکش به بانوان شاعر سرزمین

خالق اثر با درود، سپاس و منتهای احساس، این مجموعه را به بانوان شاعر ایران زمین پیشکش کرده است. وی با اذعان به قلم تلخش، شکیبایی و متانت شُعرای این دیار را در نقد اشعارشان می‌ستاید و بردباری را به حساب دانایی آنان می پندارد.

کتاب بیست شاعر زن معاصر

منتقد در این اثر، کتاب بیست شاعر زن معاصر شامل: «دموکراسی برای هفت و سی دقیقه» اثر مریم آذرسان، نشر هشت اهواز، چاپ اول (۱۳۹۸)؛ «زنی میان دو تاریکی» به قلم فرناز جعفرزادگان، انتشاری مروارید، چاپ اول (زمستان ۱۳۹۷)؛ «شانه هایم آلزایمر ندارند» نخستین مجموعه مرضیه بَرمال از شعرای بندرعباسی ساکن تهران، نشر سمت روشن کلمه، چاپ اول (۱۳۹۸) و چاپ دوم (۱۴۰۰)؛ «اینجا نیروی جاذبه کمتر است» از آثار رُزا جمالی، نشر مهر و دل، چاپ (مهر ۱۳۹۸)؛ «اشارات ناگزیر حفره‌ها» اثر فریبا حمزه‌ای از مولفان بندرعباس، نشر سمت روشن کلمه، چاپ اول (زمستان ۱۴۰۰)؛ «زن است در کدام من» اولین کتاب راضیه حیدری شاعر هرمزگانی، نشر سمت روشن کلمه، چاپ اول (بهار ۱۳۹۹) و چاپ دوم (تابستان ۱۳۹۹)؛ «دختر شهر یئری» کاری از ثریا خلیق خیاوی، نشر ساوالان ایگیدلری، چاپ اول (۱۳۹۷)؛ «مُردن با پایان باز» مجموعه شعر ساناز داوود زاده فر، نشر داستان، چاپ اول (۱۳۹۷)؛ «ویران ویرانم، اما طرحی از شکوفه‌های بادام در دست دارم» اثر مینا دستغیب، نشر نوید شیراز، چاپ اول (۱۳۹۷)؛ «هنوز خیلی جوانم» از آثار شاعر خوش ذوق بندری مریم سید افقهی، انتشارات بامداد نو، چاپ اول (بهار ۱۳۹۸)؛ «یک آینه من بودم و صد آینه تو» اثر مینا شمس‌پور، نشر ایجاز، چاپ اول (۱۴۰۰)؛ «با لب‌های پاره خط» به قلم خوش تراش سهیلا صادقی، انتشارات ایهام، چاپ اول (۱۳۹۸)؛ «جان پاییز» مجموعه رباعی اشرف السادات کمانی، انتشارات نوید شیراز، چاپ اول (۱۳۹۷)؛ «فارگو» از آثار دریا لیراوی، نشر هرمز اهواز، چاپ اول (۱۴۰۰) و «عشق همچنان مذکر است»، کتاب خوش ترکیب آیدا مجید آبادی، نشر گویا، چاپ اول (۱۳۹۷)؛ «خالکوبی خیال» مجموعه رباعی به قلم شاعر، پژوهشگر، مترجم و منتقدادبی صدیقه محمدجانی؛ نشر طنین بابل، چاپ اول (بهار ۱۴۰۰)؛ «این باران که روزهایت را خم کرده است» از آثار مینا میرصادقی، نشر بوتیمار، چاپ اول (۱۳۹۴)؛ نگاهی به دو مجموعه شعر «عطری از پیرهنت می‌پوشم» و «من آخرین دقایق پاییزم» از نازنین ناظریان، نشر فصل پنجم، چاپ اول (۱۴۰۰)؛ «اینجا خورشید شرق و غرب را نمی‌شناسد» به قلم مریم نقیب، نشر سیب سرخ، چاپ اول (۱۳۹۸) و «قاب‌های ساکت» از آثار مریم یوسفی، نشر مایا، چاپ اول (۱۳۹۵) را نقد و بررسی کرده است.

شعر، ساحت مقدس دلبستگی روح شاعر با کلمات است

پشت جلد، در زیر عکس تقریباً هفت در هفت منتقد، از عرصه شعر و شاعری و از غیرتعریف بودن این عنصر ادبی سخن رفته است: اگرچه شعر تعریفی مطلق و هندسی ندارد و نمی‌توان به صورت قطع مانند سقراط و افلاطون آن را نتیجه الهام دانست و یا حتماً مانند ارسطو به دنبال کشف و آفرینش در ابعاد آن بود، اما اگر به کلمه به عنوان موجودی زنده نگاه کنیم‌، شعر عرصه‌ای است که کلمه در آن هنرنمایی می‌کند، رازآمیز و عاشقانه. عرصه‌ای که به تعبیر نگارنده، ساحت مقدس دلبستگی روح شاعر با کلمات است. موزون یا سپید، آرام یا تند، هنجار شکن یا متوازن، شعر دارای جان و عنصر روحی است که در تعریف نمی‌گنجد.

بیش از چهل اثر مکتوب

از پرویز حسینی نویسنده، شاعر، مترجم و منتقد ادبی بیش از چهل اثر مکتوب خلق شده است که به برخی از آثار وی که اخیراً چاپ شده‌اند اشاره می‌کنیم: «معمای عشق و حیات» نقد شعر، «پیراهنم به سردسیر، دلم به گرمسیر» مقدمه و گزینش شعرهای ثریا داوودی، «ان گشتانم گُر می‌گیرد، از لمس پیراهنت»، «شعله به ملافه رویا»، «منظومه از زبان پرنده برای کودکان و نوجوان»، «ای درخت تو شاهد باد باش» نقد و بررسی شعر نرگس دوست، نشر هرمز، چاپ اول (۱۳۹۹)؛ «معجزه کوچک» ترجمه رمان پل گالیکو، «در باران شامگاه» ترجمه ۱۰۰ هایکو؛ «مرا پیدا خواهی کرد» گزینش شعرهای مینا دست غیب، «شروهای زندان ریدینگ» ترجمه شعر بلند اسکارو ایلد، «سی ب ها را دوباره بچین» و ….

منتقد برای شاعر کتاب «شانه‌هایم آلزایمر ندارند»، با عنوان: «شاعری با ترانه‌های ترک خورده از باران» به نقد و بررسی این کتاب می‌پردازد.

حالا شانه‌های من عاشق‌اند
و چشم‌های تو خطاط
که مرا نستعلیق نه
شکسته می‌نویسند و سرگیجه می‌روند
کلمه‌ها و قلم
شانه‌هایم آلزایمر ندارند
از اول مرداد چشم‌های تو بر من قرنی
مچاله گذشته. (از شعر ۲۶ صفحه ۹۹ تا ۱۰۰)
اولین مجموعه شعر شاعر هرمزگانی مرضیه برمال که با چاپ دوم آن روبرو هستیم شعرهای سال‌های دهه ۷۰، ۸۰ و ۹۰ وی را در بر می‌گیرد؛ یعنی از ۱۷ سالگی تا به امروز و البته در هر دهه که پیش می‌آید شعرش کامل‌تر می‌شود و از احساسات گرایی دوران نوجوانی به رمانتیسم تازه در دهه ۸۰ و به تدریج به نوعی لیریک می‌رسد و بیانگر پختگی شاعر در آغاز ۴۰ سالگی خویش است. به عبارت بهتر، سیر تکوینی شعری نسل جدید زن امروز که کم و بیش همین مراحل گذرا را طی می‌کند.

نمونه‌ها را ببینید:

بنفشه‌های بی‌رنگ نگاهت را به که هدیه می‌کنی؟!
وقتی
دیوانه‌تر از همیشه
شعله ور می‌شود نفس
از بندبند تنم
برای تکرار خاطره‌ها. (شعر ۵، صفحه ۱۰ دهه ۷۰).

نمونه شعرهای سانتیمانتالیزم دوره نوجوانی است و شاعر به لحاظ مضمون و زبان، سر راست، زلال و به هیچ پیچیدگی اسرار درون را باز می‌گوید و در شعرهای دهه ۸۰ خود، زبانش کامل‌تر می‌شود؛ اما احساسات گرایی در روایت هنوز وجود دارد با لعاب رمانتیک:

هر آن
به خاطر تو عاشقم
در مرز غروب می‌ایستم و...

شاعر در شعرهای دهه ۸۰ خود فراوان از عناصر رمانتیزم سود می‌جوید. عناصر و المان‌هایی مانند: ماه، خواب و رویا، گیتار و...
و به شعرهای دهه ۹۰ که می‌رسیم می‌بینیم که فرم زبان تغییر می‌کند. حتی از واژه‌های بومی و زادگاهش استفاده می‌کند. بعضی شعرها اجتماعی می‌شوند و از فردیت گرایی رایج رها می‌شود و شاعر به زبانی پخته‌تر دست می‌یابد:

با منقار تازه‌ات پرنده شدی
در بی‌ثباتی فصل‌ها
در گردش دوباره خورشید
که خرداد همین دیروز بود
و حالا … (بند اول شعر ۱۷ از شعرهای دهه نود. صفحه ۸۵)

و از این نمونه‌ها و سطرهای زیبا در شعرهای دهه ۹۰ شاعر بسیار می‌توان یافت:

پرتم
مثل پوکه‌ای جا مانده از جنگ...

هر پسین فرو می‌روم در لاک خودم
سرخ…

مجموعه «باران همین اطراف…» بیست نقد بر اشعار بیست شاعر زن معاصر مهد شعر و مهر، با نگاه جستجوگر و قلم منتقد پرویز حسینی در ۱۳۸ صفحه، با ویراستاری تیم نشر چهره مهر، طراح جلد و صفحه آرایی شیرین صفری، با شمارگان ۱۰۰ نسخه، در قطع رُقعی به قیمت ۱۳۰ هزار تومان به همت نشر «چهره مهر» چاپ و منتشر شد.