به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست خبری آیین اختتامیه سیزدهمین جشنواره بین‌المللی فارابی، با حضور عبدالحسین کلانتری، معاون وزیر علوم و دبیر جشنواره فارابی، حجت‌الاسلام رضا غلامی، رئیس دبیرخانه جشنواره بین‌المللی فارابی و رئیس مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، و مهدی عباس‌زاده، دبیر شورای علمی جشنواره، امروز سه‌شنبه ۷ تیرماه در تالار فارابی مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی برگزار شد.

در ابتدای این نشست کلانتری معاون وزیر علوم و دبیر جشنواره فارابی، علوم انسانی را علمی دانست که باید با سنت‌های فکری در جهان تعامل داشته باشد، چراکه فارابی فردی موثر بر تعاملات جهانی و سمبل و نشانه مهم گفتگوی علمی و تمدنی جهان اسلام با سایر تمدن‌های جهان بوده است. 

او با بیان اینکه علوم انسانی در جهان از جایگاه مهمی برخوردار است ادامه داد: هجمه عظیمی که علوم انسانی با آن مواجه است سبب شده است این تعاملات از مدار گفتگو خارج شده و ما امروزه با علوم انسانی‌ مواجه باشیم که نسبت عمیقی با فرهنگ ما ندارد و به همین دلیل نتوانسته تصویر کارسازی از این علم را نه به مردم و نه به حاکمیت مخابره کند و مشکلات زندگی مردم و حاکمیت را حل کند.

کلانتری ادامه داد: با توجه به اینکه بیش از نیمی از فضای علمی و دانشگاهی ما به حوزه علوم انسانی تعلق دارد ورود به این علم اهمیت بالایی دارد و وزارت علوم عزمش را جزم کرده تا جایگاه ویژه‌ای به این علم بدهد.

او ضمن اشاره به اینکه جشنواره فارابی می‌تواند در قامت قطب‌نمای علوم انسانی در کشور عمل کند اظهار کرد: جشنواره فارابی فرصتی برای شناخت آسیب‌ها و فرصت‌های علوم انسانی است و باید مرزشکنی را تکریم کرده و به‌ آن بها بدهد. همچنین به گفتمان‌سازی در علوم انسانی کمک کند. اینکه گفتمان مناسب در علوم انسانی چیست و چه باید باشد.

معاون وزیر علوم و دبیر جشنواره سیزدهم فارابی با ابراز امیدواری از اینکه روزی برسد که جشنواره بین‌المللی فارابی بتواند در تقویم رویدادهای مهم جهانی قرار بگیرد، بیان کرد: جشنواره فارابی باید به حل مشکلات مردم و حاکمیت کمک کند که در این مسیر نیز قدم‌هایی برداشته شده است و ریل‌گذاری‌هایی انجام شده و در حال انجام است.
در ادامه این نشست غلامی، رئیس دبیرخانه جشنواره بین‌المللی فارابی، این جشنواره را یکی از مهم‌ترین رویدادهای علمی در عرصه علوم انسانی و اسلامی برشمرد که هر ساله با حضور رئیس‌جمهور و جمع کثیری از دانشمندان، نخبگان و دانش پژوهان کشور برگزار می‌شود. 

وی گفت: جشنواره فارابی جدای از تکریم بزرگان علوم انسانی و اسلامی و تقدیر از خدمات علمی آنها، نقش مهمی در تقویت کیفی‌سازی علوم انسانی و اسلامی داشته و مهم‌تر از آن نقش حمایتی از این عزیزان را دارد.

او افزود: امسال با ارتقاء جایگاه جشنواره بین‌المللی فارابی در وزارت علوم دولت سیزدهم روبه‌رو هستیم و امیدواریم با مصوباتی که اخیراً شورای سیاست‌گذاری جشنواره داشته، برای سال بعد و جشنواره چهاردهم، تغییرات مهمی برای ارتقاء کیفیت جشنواره چه در سطح داخلی و چه در سطح بین‌المللی صورت بگیرد.

غلامی در ادامه گفت: این جشنواره حاصل سرمایه‌گذاری‌های پژوهشی دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها را به نمایش می‌گذارد و هرچقدر دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها در پژوهش‌های کیفی و نوآوری و نظریه پردازی بیشتر تلاش کنند، جشنواره فارابی نیز موفق‌تر عمل خواهد کرد. 

رئیس دبیرخانه جشنواره بین المللی فارابی در انتهای سخنان خود از رؤسای همه دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های علوم انسانی و اسلامی خواست سرمایه‌گذاری‌های خود را روی پژوهش‌های مهم و تحول‌آفرین در علوم انسانی و اسلامی افزایش دهند و به این نکته توجه داشته باشند که مهمترین مولفه در تحول علوم انسانی، گسترش شکل‌گیری نوآوری و نظریه‌پردازی در این ساحت است.
مهدی عباس‌زاده دبیر شورای علمی ضمن بیان موضوع جشنواره که تقدير از تحقيقات حوزه علوم انسانی و اسلامی است در ابتدای سخنان خود گفت:  آثاری در جشنواره پذیرش، بررسی، ارزیابی و معرفی می‌شوند که واجد ویژگی «اثر پژوهشی» باشند و قالب ارائه آنها می‌تواند متفاوت باشد.

او گفت: در کنار دو بخش داخلی و بین‌الملل، یک بخش نیز تحت عنوان بخش ویژه شامل موارد «پیشکسوت علوم انسانی ایران»، «شخصیت‌های پیشرو در حوزه علوم انسانی ایران»، «نظریه‌پرداز برتر»، «مترجم برتر و تاثیرگذار در حوزه اهداف جشنواره»، «انجمن علمی برتر» و «نشریه علمی پژوهشی برتر»،  اختصاص یافته است.

وی افزود: فرآیند داوری آثار وارده به دبیرخانه جشنواره به این نحو است که ابتدا همه آثار، در خود دبیرخانه، پالایش اولیه می‌شوند، بدین معنا که اگر اثری مصداق اثر «پژوهشی» نباشد، وارد گروه‌های علمی پانزده‌گانه جشنواره و فرایند داوری نمی‌شود. اما آثاری که وارد گروه‌های علمی می‌شوند، توسط مدیر و اعضای هر گروه، بررسی می‌شوند تا آثار مناسب برای ارزیابی همه‌جانبه تفصیلی تعیین شوند.

عباس زاده اظهار کرد: آثاری که وارد فرآیند داوری همه‌جانبه می‌شوند، ابتدا توسط دو داور بیرونی خبره و متخصص که توسط گروه علمی تعیین می‌شوند، مورد ارزیابی دقیق قرار می‌گیرند و طبق فرایند مصوب، اگر اختلاف نمره این دو داور، بیش از ۵۰ باشد، اثر برای داوران سوم و چهارم ارسال می‌شود و اثر دارای اختلاف ۵۰ نمره با میانگین نمره‌های مجموع داوران، کنار گذاشته می‌شود.

وی گفت: گاهی به جهت اختلاف نظر میان این چهار داور، اثر برای داوری پنجم نیز ارسال می‌شود. در مرحله بعد، نتایج در گروه علمی مطرح و کیفیت داوری‌ها دقیقاً بررسی می‌شود و نهایتاً گروه با توجه به میانگین نمره‌های داوران، آثار برتر در دو سطح بزرگسال -بالای ۳۵ سال- و جوان -کمتر از ۳۵ سال- و رتبه اثر (برگزیده اول، دوم، سوم یا شایسته تقدیر) را تعیین می‌کند.

دبیر شورای علمی جشنواره فارابی درباره آثار رسیده در بخش داخلی این جشنواره اظهار کرد: در این بخش ۳۰۸۸ اثر در سامانه جشنواره به ثبت رسید که پس از داوری‌های اولیه ۲۶۶۹ اثر برای دور دوم داوری برگزیده شدند و از این تعداد اثر پس از داوری و ارزیابی در گروه‌های پانزده‌گانه، در نهایت ۲۰۷ اثر برای ارزیابی و داوری تفصیلی برگزیده شدند.

وی در ادامه افزود: نقد دیدگاه‌ها، نوآوری، نظریه‌پردازی و گره‌گشایی عملی از شاخص‌های ارزیابی در داوری تفصیلی بوده که در نهایت از ۲۰۷ اثر، تعداد ۱۶ اثر برای دو بخش جوان و بزرگسال برگزیده شدند و در روز اختتامیه جشنواره سیزدهم فارابی که سه‌شنبه 14 تیرماه با حضور رییس جمهور برگزار می‌شود از آنها تقدیر می‌شود.

لازم به ذکر است جشنواره بین‌المللی فارابی، توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، به‌صورت سالانه برگزار می‌شود. که با عنایت به اهداف مشخص شده برای آن در دو حوزه نظری و کاربردی، از حیث سازمانی به‌گونه‌ای تعریف شده است تا از حداکثر حمایت مراکز پژوهشی- آموزشی فعال در گستره علوم انسانی برخوردار باشد. برای این منظور تجارب ارزنده جشنواره‌های بین‌المللی کشور و دیدگاه‌ها و پیشنهادهای ارایه شده از سوی فرهنگستان‌ها‌ و مؤسسات پژوهشی و علمی کشور مورد توجه قرار گرفت و در طراحی جشنواره به‌کار گرفته شد که در مجموع، تلاشی فراگیر و اقدامی جمعی را برای شناسایی و تقدیر از برگزیدگان علوم انسانی و اسلامی، شکل می‌دهد.