دکتر حسن جزایری، مدرس دانشگاه، پژوهشگر و مترجم کتاب «فرماندهی خلیج فارس» با عنوان فرعی «تاریخ جنگ جهانی دوم در ایران و عراق» در گفت‌و‌گو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره این کتاب گفت: فرماندهی خلیج فارس بخشی از جنگ جهانی دوم (1939- 1945) و سالی چند پس از آن را شامل می‌شود.
 
وی با بیان این‌که این کتاب توسط اشلی جکسون نوشته شده و تاریخ جنگ جهانی دوم در ایران و عراق را مورد بررسی قرار داده است، بیان کرد:  این بخش از تاریخ جنگ جهانی دوم به کوشش‌ حکومت رایش سوم (آلمان هیتلری) برای استقرار پایگاه در بخشی از مرز جنوبی اتحاد شوروی، مشخصاً ایران و عراق، که در هر دو کشور حکومت‌های طرفدار هیتلر زمام امور را در دست داشتند، مربوط می‌شود. با توجه به جریانات پس از جنگ به نظر می‌رسد که قدرت‌های استعماری از چشم طمع به منطقه صرف‌نظر نکرده‌اند.
 
جزایری با اشاره به نگاه قدرت‌های بزرگ بر دو کشور ایران و عراق بیان کرد: قدرت‌های بزرگ استعماری همیشه کوشیده‌اند که هر دو کشور را تحت نفوذ مستقیم خود نگهدارند و اگر دولتی مطیع محض نبود به لطایف‌الحیل آن را از سر راه خود برداشته‌اند.
 
وی در ادامه افزود: کتاب «فرماندهی خلیج فارس» (تاریخ جنگ جهانی دوم در ایران و عراق) به سال‌های اشغال ایران توسط شوروی و انگلیس و اشغال عراق توسط انگلیس پرداخته است.
 
این مدرس دانشگاه و پژوهشگر به جایگاه ایران در این خلیج با نگاه بر کشورهای همسایه و نگاه خصمانه‌ای که برخی از این کشورها بر خلیج فارس دارند، اشاره کرد و گفت: خلیج همیشه فارس موهبتی است برای منطقه، بسیار مهم از نظر سوق‌الجیشی و تجارت و ثروتی بی‌کران در قعر آن که جهانخواران و حلقه به گوش‌های آن‌ها از هر فرصتی استفاده می‌کنند تا مالکیت بر بخشی از آن یا حتی نام آن را ادعا کنند. بنابراین دسیسه‌های آن‌ها علیه صاحبان این نعمت شگفتی‌آور نیست. از طرف دیگر ما ایرانی‌ها برای حفظ و نکو داشت آن وظیفه‌ای، هر چند مشکل، به دوش داریم.
 

کتاب «فرماندهی خلیج‌فارس» با عنوان فرعی «تاریخ جنگ جهانی دوم در ایران و عراق» نوشته اشلی جکسون با ترجمه دکتر حسن جزایری توسط انتشارات شاپورخواست منتشر شد. این کتاب دارای 16 فصل اصلی شامل ایران، عراق و قدرت‌های بزرگ، دفاع از ایران و عراق، در جهت کودتای عراق، عراق به جنگ وارد می‌شود، فلوجه و پیشروی به سوی بغداد، پاکسازی و نازی‌زدایی، ریش‌قرمز و ایران، تجاوز انگلیس-شوروی، کناره‌گیری و اشغال، پیامدهای اشغال، جنگ و امور داخلی، فرماندهی جدید چرچیل، «جامبو» و آلمانی‌ها، کریدور ایران، میدان کارزار متفقین و پایان جنگ و تعدادی زیربخش در هر فصل است.
 
 در اوایل جنگ جهانی دوم، سربازانی که در جنگ 18-1916 در میان‌رودان شرکت کرده بودند، یک بار دیگر با کشتی عازم بصره و اروندرود در راس خلیج‌فارس شدند. صدها هزار سرباز هندی و انگلیسی مقدر بود که چندین ماه در این سرزمین برهوت و خشک زندگی کنند و برخی هم در همان بیابان از دنیا بروند. این، باری دیگر آزمایشی بود برای دوام آوردن، سازمان دادن و تقلا کردن قدرت بریتانیا در شرایطی مایوس‌کننده در دنیا که می‌توانستند با آن روبه‌رو شوند.
 
در این سرزمین، هنگامی کشورهای مشترک‌المنافع بریتانیا با ویرانگرترین نیرو در جهان به تنهایی روبه‌رو شد، هنگامی که توپخانه آلمان دوور را می‌کوبید، هنگامی که آتش جنگ ایست‌ناپذیر گسترش می‌یافت به نفرات و جنگ‌افزار برای ایجاد ارتشی تازه، نیازی فوری به وجود آمد و روز به روز شدیدتر می‌شد و برای صدها میل دورتر از صحنه هر جنگ عمده‌ای... بهترین سرباز و ابزاری که گروه کشورهای مشترک‌المنافع می‌توانست به وجود بیاورد یا بیابد، می‌بایست به این سرزمین گسترده و تهی میان دریای خزر و خلیج‌فارس گسیل می‌کرد. آیا این هزینه سنگین کار و زحمت و زندگانی بیهوده بود؟
 
صفحات کتاب «فرماندهی خلیج‌فارس» به این پرسش و پرسش‌های مربوط به سیاست قدرت‌های بزرگ و تاثیر این جنگ بر مردم ایران و عراق پاسخ می‌دهد. تاریخ‌نویسان جنگ «خاورمیانه» -عنوانی نامشخص- همگی بر جنگ‌های شمال آفریقا تمرکز می‌کنند. آن‌گونه که این کتاب شرح می‌دهد، به هر روی «خود» خاورمیانه که در منطقه خاوری‌تر قرار داشت، شاهد فعالیت‌های گسترده جنگی و کانون بلندپروازی‌های هر یک از «سه قدرت بزرگ» نیروهای متفقین بود.
 
وانگهی ممکن است استدلال شود که تمرکز امپراتوری بریتانیا بر شمال آفریقا تنها برای دفاع از مصر نبود بلکه هدف اصلی دفاع اساسی از نفت ایران و عراق بود و همچنین آبراه مهم سوئز، که راه ارتباطی دریایی امپراتوری به گران‌بهایی تقاطع راه‌آهن کلیپام نبود بلکه اهمیت آن به سبب شاهراهی بود که نفت ایران از طریق آن جریان داشت. بریتانیا در پی آن بود که با استفاده از جنگ موقعیت تاریخی خود در ناحیه ایران-عراق را کاملا مستحکم کند و اتحاد شوروی هم همین‌طور، در حالیکه آمریکا برای نخستین بار با تمام قوا وارد ناحیه می‌شد و حضور نیرومند پس از جنگ خود را پی‌ریزی می‌کرد. در همین هنگام، سال‌های نفوذ سیاسی، اقتصادی و مرامی آلمان در ایران و عراق روابط نزدیکی را آفریده بود.
 
در طول جنگ هدف برلن تحریک ملی‌گرایان مخالف متفقین بود و از راه به کارگیری خرابکاران، جاسوسان و موفقیت‌های نظامی راه ورود ارتش پیروزمند آلمان را هنگامی که دشمنان در صحنه‌های دیگر در هم کوبیده شده بودند، آماده کرده باشد. جنگ برخوردها در ناحیه را به نهایت رساند. ملی‌گرایان عرب فرصتی به دست آوردند تا به پا خیزند و اربابان اروپایی خود را فراری دهند و بریتانیا و عراق، هم‌پیمان‌های پیشین به روی یکدیگر اسلحه کشیدند. نخبگان ایرانی و عراقی در داخل ایالت‌های خود برای کسب قدرت به رقابت برخاستند.
 
به اضافه استراتژی‌ها و جد و جهدهای نظامی این نیروهای کشورهای بزرگ خارجی، فصل‌های آینده رو در رویی مردم ایران و عراق را با شهروندهای آمریکا، انگلیس، آلمان، هندوستان، لهستان، نپال و شوروی و نفرات ارتش شوروی که جریانات جنگ جهانی آنها را در ایران و عراق ماندنی کرده بود، به ترتیب زمان شرح و بسط می‌دهند.
 
کتاب «فرماندهی خلیج‌فارس» نوشته اشلی جکسون با ترجمه دکتر حسن جزایری در 479 صفحه، شمارگان 1000 نسخه و قیمت 120هزار تومان از سوی انتشارات شاپورخواست منتشر شد.