به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) کتاب «هویت از نگاه دیگری» با عنوان فرعی نحوه برساخته شدن اسلام هراسی و ایران هراسی نوشته علی اشرف نظری از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر شده است.
در بخشی از مقدمه کتاب به قلم نظری می‌خوانیم: «شناخت دیگری همواره متضمن ضرورت‌ها و انگاره‌هایی پدیدارشناسانه است که با تقلیل دادن و فروکاستن مسئله یا پدیده پیش‌‌رو درصدد ارائه تصوری شناختی از دیگران در چارچوب «گزاره‌هایی قابلِ بیان» است. در این تعبیر، انگاره‌ها منبعی از ایده‌ها یا تصورات بنیادین هستند که براساس آن‌ها می‌توان گزاره‌هایی قابلِ بیان عرضه داشت. بر طبق این تحلیل، از روابط پیچیده میان متن، کلام، شناخت اجتماعی، قدرت، جامعه و فرهنگ بر پایه درکی فراگیر سخن گفته می‌شود که با بهره‌گیری از ساختارهای کلان‌معنایی تلاش می‌شود تا نحوه درک و شناخت و تبیین یک وضعیت خاص در هر فرهنگ مشخص شود. الگوهای هویتی ظهوریافته در رابطه با اسلام در غرب و القای سیاست اسلام‌هراسی و ایران‌هراسی نتیجه دوپار‌گی معرفت‌شناختی و شکاف میان دو جهان هویتی با اندیشه‌ها، عادت‌واره‌ها، نهادها و ساختارهای سیاسی _ اجتماعی متفاوت است که با «روند کژتابی» یا تقلیل‌گرایی همراه است. پژوهش حاضر، با هدف اتخاذ نگرشی چندبُعدی به بحث اسلام‌گرا‌یی و ایران‌هراسی، رویکردی تلفیقی دارد. رویکردی که تلاش می‌کند، ضمن ارائه زمینه‌های تاریخی و اندیشه‌ای و جامعه‌شناختی، سیاست اسلام‌هراسی و ایران‌هراسی را درک و تحلیل کند.
ضعف سیاست چندفرهنگ‌گرایی و تأثیرات منفی قانون منع نمادهای مذهبی در سال 2004، تبعیض اقتصادی و اجتماعی در خصوص مهاجرین در سال‌های 2015 تا 2020، گسترش اسلام‌هراسی و ایران‌هراسی در جوامع غربی و ارتباط دیاسپورای مسلمان با تحولات جهان اسلام در عصر جهانی شدن از یک طرف و فعال شدن گروه‌های هویت‌گرا از اواخر دهه 1980 تا به امروز به ظهور گرایش‌های اسلام‌گرا‌یی و به‌چالش طلبیدن سیاست‌های همگون‌سازی جوامع میزبان و تلاش برای بازیابی هویت اصلی یا بومی در میان بخشی از مسلمانان مهاجر در فرانسه منجر شده است. نشانگان این مسئله را می‌توان به‌صورت شکل‌گیری گروه‌های اسلام‌گرا‌ی فعال و ارتباط‌یابی با گروه‌های اسلام‌گرا و کشورهای خاورمیانه، گرایش به استفاده از نمادهای اسلامی، امتناع از پذیرش برخی ارزش‌های لیبرال و دموکراتیک حاکم بر فرهنگ فرانسوی، تغییر کیش به اسلام، به‌چالش طلبیدن سیاست‌های همگون‌سازی جوامع میزبان، گرایش جوانان فرانسوی مسلمان به جهاد در خاورمیانه و خشونت‌ها و حملات و تحرکات تروریستی ردیابی کرد. مقاله حاضر به واکاوی ریشه‌های داخلی و خارجی ظهور اسلام‌گرا‌یی افراطی به‌عنوان واکنشی در برابر سیاست اسلام‌هراسی در میان دیاسپورای مسلمان فرانسه در سال‌های 1990 تا 2016 میلادی پرداخته است.
متأثر از ظهور مؤلفه‌هایی نظیر ایده برخورد تمدن‌ها، رخداد 11 سپتامبر، افزایش نرخ رشد جمعیت مسلمانان، شکل‌گیری الگوها و روندهای هویت‌خواه در بین مسلمانان، گسترش اسلام‌هراسی در غرب، تبعیض نژادی و گسترش مطالبات مسلمانان اروپا برای سهیم شدن در فرایندهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، پرسش‌های بنیادینی درباره نقش اسلام در اروپا و پیامدهای حضور مسلمانان در این کشورها مطرح شده است. شکل‌گیری قتل هفت نفر در سال 2012 در شهر تولوز توسط محمد مراح که متأثر از سلفیسم جهادی القاعده بود، مجروح کردن یک سرباز فرانسوی در منطقه لادفانس پاریس در سال 2013، زخمی شدن سه پلیس در 20 دسامبر 2014 و حمله ژانویه 2015 دو فرد مسلح به نشریه شارلی اِبدو و کشته شدن 12 نفر و حملات دیگر نمونه‌هایی از خشونت‌های پراکنده فرقه‌گرایانه در دهه‌های اخیر در فرانسه هستند که در این میان حمله به نشریه شارلی ابدو در پاریس بازتاب جهانی یافت.
تحولات فوق مسئله اسلام‌گرا‌یی را به موضوع مجادلات وسیعی در محافل آکادمیک و حوزه عمومی فرانسه و کشورهای اروپایی تبدیل کرده است. این حملات و افزایش گروه‌های اسلام‌گرا‌ی مختلف در فرانسه می‌تواند گویای نضج گرفتن اسلام‌گرا‌یی افراطی میان دیاسپورای مسلمان این کشور باشد. ماجرای شارلی اِبدو (2015) و تکرار چاپ کاریکاتور اهانت‌آمیز به پیامبر اسلام در سال 2020 نشان‌دهنده کهنه نشدن اهمیت این مسئله تاریخی و دامن زدن به احساسات ضداسلامی در کشورهای اروپایی به‌ویژه فرانسه و آلمان است. اسلام‌هراسی در غرب به‌طور جدی یکی از معضلات امروز است که به ایجاد فضای بی‌اعتمادی میان جهان اسلام و غرب منجر شده و حیات جوامع مسلمان ساکن غرب را دشوار ساخته است.
فهم دستگاه فکری اسلام‌هراسی و ایران‌هراسی و توجه به هنجارها و ادراکات بازتولیدشده در متن آن نه یک اولویت، بلکه یک ضرورت است. ضرورتی که نیازمند اتخاذ رویکردی شناختی و عمیق است که به‌واسطه آن بتوان کنشی ایجابی را در مقابله با چنین امری ارائه کرد. پژوهش حاضر دربرگیرنده تحلیل‌هایی درباره چگونگی برساخته شدن هویت مسلمانان و بازنمایی روایت‌های هویتی آن‌ها در میان متفکران غربی در چارچوب سیاست اسلام‌هراسی و ایران‌هراسی است.
کتاب حاضر، ضمن بحث درباره مفهوم دیاسپورا و ابعاد نظری آن، با بهره‌گیری از رویکردی تحلیلی _ انتقادی به واکاوی ریشه‌های اسلام‌هراسی و ایران‌هراسی و نحوه مواجهه با آن به‌صورت ایجابی می‌پردازد. از این منظر، تلاش خواهد شد تا با ارائه توصیه‌های سیاستی و راهکارهای عملی، چگونگی مقابله هوشمندانه با سیاست اسلام‌هراسی و ایران‌هراسی و تهدیدهای برآمده از آن ارائه شود.»
در بخشی از مقدمه کتاب به قلم نظری می‌خوانیم: «شناخت دیگری همواره متضمن ضرورت‌ها و انگاره‌هایی پدیدارشناسانه است که با تقلیل دادن و فروکاستن مسئله یا پدیده پیش‌‌رو درصدد ارائه تصوری شناختی از دیگران در چارچوب «گزاره‌هایی قابلِ بیان» است. در این تعبیر، انگاره‌ها منبعی از ایده‌ها یا تصورات بنیادین هستند که براساس آن‌ها می‌توان گزاره‌هایی قابلِ بیان عرضه داشت. بر طبق این تحلیل، از روابط پیچیده میان متن، کلام، شناخت اجتماعی، قدرت، جامعه و فرهنگ بر پایه درکی فراگیر سخن گفته می‌شود که با بهره‌گیری از ساختارهای کلان‌معنایی تلاش می‌شود تا نحوه درک و شناخت و تبیین یک وضعیت خاص در هر فرهنگ مشخص شود. الگوهای هویتی ظهوریافته در رابطه با اسلام در غرب و القای سیاست اسلام‌هراسی و ایران‌هراسی نتیجه دوپار‌گی معرفت‌شناختی و شکاف میان دو جهان هویتی با اندیشه‌ها، عادت‌واره‌ها، نهادها و ساختارهای سیاسی _ اجتماعی متفاوت است که با «روند کژتابی» یا تقلیل‌گرایی همراه است. پژوهش حاضر، با هدف اتخاذ نگرشی چندبُعدی به بحث اسلام‌گرا‌یی و ایران‌هراسی، رویکردی تلفیقی دارد. رویکردی که تلاش می‌کند، ضمن ارائه زمینه‌های تاریخی و اندیشه‌ای و جامعه‌شناختی، سیاست اسلام‌هراسی و ایران‌هراسی را درک و تحلیل کند.
ضعف سیاست چندفرهنگ‌گرایی و تأثیرات منفی قانون منع نمادهای مذهبی در سال 2004، تبعیض اقتصادی و اجتماعی در خصوص مهاجرین در سال‌های 2015 تا 2020، گسترش اسلام‌هراسی و ایران‌هراسی در جوامع غربی و ارتباط دیاسپورای مسلمان با تحولات جهان اسلام در عصر جهانی شدن از یک طرف و فعال شدن گروه‌های هویت‌گرا از اواخر دهه 1980 تا به امروز به ظهور گرایش‌های اسلام‌گرا‌یی و به‌چالش طلبیدن سیاست‌های همگون‌سازی جوامع میزبان و تلاش برای بازیابی هویت اصلی یا بومی در میان بخشی از مسلمانان مهاجر در فرانسه منجر شده است. نشانگان این مسئله را می‌توان به‌صورت شکل‌گیری گروه‌های اسلام‌گرا‌ی فعال و ارتباط‌یابی با گروه‌های اسلام‌گرا و کشورهای خاورمیانه، گرایش به استفاده از نمادهای اسلامی، امتناع از پذیرش برخی ارزش‌های لیبرال و دموکراتیک حاکم بر فرهنگ فرانسوی، تغییر کیش به اسلام، به‌چالش طلبیدن سیاست‌های همگون‌سازی جوامع میزبان، گرایش جوانان فرانسوی مسلمان به جهاد در خاورمیانه و خشونت‌ها و حملات و تحرکات تروریستی ردیابی کرد. مقاله حاضر به واکاوی ریشه‌های داخلی و خارجی ظهور اسلام‌گرا‌یی افراطی به‌عنوان واکنشی در برابر سیاست اسلام‌هراسی در میان دیاسپورای مسلمان فرانسه در سال‌های 1990 تا 2016 میلادی پرداخته است.
متأثر از ظهور مؤلفه‌هایی نظیر ایده برخورد تمدن‌ها، رخداد 11 سپتامبر، افزایش نرخ رشد جمعیت مسلمانان، شکل‌گیری الگوها و روندهای هویت‌خواه در بین مسلمانان، گسترش اسلام‌هراسی در غرب، تبعیض نژادی و گسترش مطالبات مسلمانان اروپا برای سهیم شدن در فرایندهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، پرسش‌های بنیادینی درباره نقش اسلام در اروپا و پیامدهای حضور مسلمانان در این کشورها مطرح شده است. شکل‌گیری قتل هفت نفر در سال 2012 در شهر تولوز توسط محمد مراح که متأثر از سلفیسم جهادی القاعده بود، مجروح کردن یک سرباز فرانسوی در منطقه لادفانس پاریس در سال 2013، زخمی شدن سه پلیس در 20 دسامبر 2014 و حمله ژانویه 2015 دو فرد مسلح به نشریه شارلی اِبدو و کشته شدن 12 نفر و حملات دیگر نمونه‌هایی از خشونت‌های پراکنده فرقه‌گرایانه در دهه‌های اخیر در فرانسه هستند که در این میان حمله به نشریه شارلی ابدو در پاریس بازتاب جهانی یافت.
تحولات فوق مسئله اسلام‌گرا‌یی را به موضوع مجادلات وسیعی در محافل آکادمیک و حوزه عمومی فرانسه و کشورهای اروپایی تبدیل کرده است. این حملات و افزایش گروه‌های اسلام‌گرا‌ی مختلف در فرانسه می‌تواند گویای نضج گرفتن اسلام‌گرا‌یی افراطی میان دیاسپورای مسلمان این کشور باشد. ماجرای شارلی اِبدو (2015) و تکرار چاپ کاریکاتور اهانت‌آمیز به پیامبر اسلام در سال 2020 نشان‌دهنده کهنه نشدن اهمیت این مسئله تاریخی و دامن زدن به احساسات ضداسلامی در کشورهای اروپایی به‌ویژه فرانسه و آلمان است. اسلام‌هراسی در غرب به‌طور جدی یکی از معضلات امروز است که به ایجاد فضای بی‌اعتمادی میان جهان اسلام و غرب منجر شده و حیات جوامع مسلمان ساکن غرب را دشوار ساخته است.
فهم دستگاه فکری اسلام‌هراسی و ایران‌هراسی و توجه به هنجارها و ادراکات بازتولیدشده در متن آن نه یک اولویت، بلکه یک ضرورت است. ضرورتی که نیازمند اتخاذ رویکردی شناختی و عمیق است که به‌واسطه آن بتوان کنشی ایجابی را در مقابله با چنین امری ارائه کرد. پژوهش حاضر دربرگیرنده تحلیل‌هایی درباره چگونگی برساخته شدن هویت مسلمانان و بازنمایی روایت‌های هویتی آن‌ها در میان متفکران غربی در چارچوب سیاست اسلام‌هراسی و ایران‌هراسی است.
کتاب حاضر، ضمن بحث درباره مفهوم دیاسپورا و ابعاد نظری آن، با بهره‌گیری از رویکردی تحلیلی _ انتقادی به واکاوی ریشه‌های اسلام‌هراسی و ایران‌هراسی و نحوه مواجهه با آن به‌صورت ایجابی می‌پردازد. از این منظر، تلاش خواهد شد تا با ارائه توصیه‌های سیاستی و راهکارهای عملی، چگونگی مقابله هوشمندانه با سیاست اسلام‌هراسی و ایران‌هراسی و تهدیدهای برآمده از آن ارائه شود.»
کتاب «هویت از نگاه دیگری» با عنوان فرعی نحوه برساخته‌شدن اسلام‌هراسی و ایران‌هراسی نوشته علی‌اشرف نظری با شمارگان 300 نسخه در 310 صفحه به بهای 68 هزار تومان از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر شده است.
نظر شما