محمد یراقچی، رئیس کارگروه کتابفروشان اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، با اشاره به فعالیت دستفروشان کتاب و ضرورت ساماندهی آن‌ها، گفت: ما معتقدیم هر نوع فروش کتاب، هر نوع تخفیف و هر نوع فعالیت تجاری در حوزه کتاب باید با نظارت و جواز اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران باشد و از آنجایی که دستفروشان حوزه کتاب نیز در زمره کتاب و نشر فعالیت دارند باید زیرنظر اتحادیه فعالیت کنند.
 
وی ادامه داد: دستفروشی کتاب در همه جای دنیا متداول است و عموما در گذشته کتاب‌های قدیمی یا دست دوم توسط این گروه فروخته می‌شد که خیلی خوب بود زیرا بخشی از گردش کتاب‌هایی که در انبارها یا خانه‌ها باقی مانده است توسط این افراد انجام می‌شود.
 
یراقچی با بیان اینکه اگرچه بازار کتاب دست دوم فروشی متداول است اما همیشه جای مشخصی دارند، عنوان کرد: به یاد دارم که در گذشته که محصل بودم، دستفروشان در یک‌سری مکان‌های مشخص با جواز، کتاب قدیمی می‌فروختند؛ درحالی که الان کسب و کار این افراد بدون هیچ قاعده و ضابطه‌ای انجام می‌شود و جایگاه دستفروشان کتاب مشخص نیست.
 
وی با طرح این موضوع که بخشی از دستفروشان، کتاب‌های قاچاق می‌فروشند توضیح داد: متاشفانه عده‌ای در قالب باند و گروهی موازی صنعت نشر در حال حرکت هستند که به بدنه ۵۰ ساله و ۳۰ ساله ناشران صدمات جبران‌ناپذیری وارد می‌کنند. معتقدم با ساماندهی دستفروشان می‌توان از فعالیت این گروه جلوگیری کرد.
 
یراقچی یادآور شد:‌ کتابفروشان، ناشران و اتحادیه با دستفروشان هیچ مخالفتی ندارند؛ زیرا آن‌ها جزیی از چرخه کار کتاب هستند؛ اما مساله اصلی این است که فعالیت و کار آن‌ها باید با نظارت اتحادیه باشد.
 
وی با اشاره به خبری که هفته پیش درباره برنامه ساماندهی دستفروشان از سوی شورای شهر تهران منتشر شد، گفت: پیش از این هم صحبت‌ها و رایزنی‌هایی با شهرداری تهران انجام شده بود که در روزهای مشخصی مثل جمعه، بازار موقت راه‌اندازی شود تا دستفروشان کتاب به فعالیت خود مشغول شوند یا اینکه یک مکان مشخص برای آن‌ها در نظر گرفته شود؛ اما به نتیجه مشخصی نرسیده است.
 
یراقچی با بیان اینکه باید کتاب‌های دستفروشان زیرنظر اتحادیه باشد، تاکید کرد: اینکه دستفروشان کتاب‌های قدیمی و دست دوم بفروشند هیچ ایرادی ندارد. حتی اگر کتاب روز می‌فروشند، باید مطابق قوانین و مقررات صنف انجام شود. اگر هم قرار است دستفروشان ساماندهی شوند، بهتر است که شورای شهر و شهرداری با صنف ارتباط داشته باشد.
 
وی افزود: تشکل‌های صنفی نسبت به حیطه و مجموعه همکاران خود آگاهی بیشتری دارند و در این زمینه اطلاعات خوبی در اختیارشان است. بنابراین بهتر است که شهرداری قبل از هر تصمیمی به سراغ صنف بیاید و از تجربه فعالان این حوزه استفاده شود تا اجرای این طرح با کمترین ایرادی همراه باشد.
 
یراقچی با بیان اینکه متاسفانه این روزها شاهد هستیم که دستفروشان کتاب به راحتی در مقابل کتاب‌فروشی‌ها بساط می‌کنند، گفت: من چند نمونه دیده‌ام که دستفروش حتی کتاب‌هایش را تا جلوی ورودی یک کتابفروشی قرار داده و ویترین را سد کرده. ضروری است که در این زمینه اقدامات لازم انجام شود و افراد فعال در این حوزه ساماندهی شوند.
 
به گفته وی، مهمترین نکته در فعالیت دستفروشان کتاب این است که آن‌ها پلاک یا جواز کسب داشته باشند و هر کسی نتواند بدون هیچ ضابطه‌ای بساط پهن کند. این کار باید طبق قانون و مقررات اتحادیه انجام شود و این ساماندهی هم برای دستفروشان و هم به طورکلی برای صنف بهتر است.
 
یراقچی با بیان اینکه از دل بسیاری از این دستفروش‌ها ناشران و کتابفروشان موفق بیرون آمده‌اند، گفت: همان‌طور که گفتم هیچ کس نافی فعالیت فروشندگان کتاب‌های دست دوم در قالب دستفروش نیست زیرا به فعالیت در این حوزه کمک می‌کند زیرا برخی ناشران کتاب‌های انبار خود را به آن‌ها می‌دهند و دستفروشان با قیمت پایین کتاب را می‌فروشند اما متاسفانه الان توسط برخی افراد سودجو آلوده شده است.