خدادی، معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: در زمانه‌ای زندگی می‌کنیم که مخاطب و محتوا، قدرت اصلی رسانه است و اتفاقا در برهه فعلی در این دو حوزه دچار مشکل هستیم؛ چراکه اساسا در گذشته از رسانه به مخاطب می‌رسیدیم درحالیکه امروز باید به عکس عمل کنیم؛ بنابراین رسانه‌های ما امروز باید متناسب با نیاز، خواست و سلیقه مخاطب برنامه‌ریزی کنند؛ به همین دلیل است که جریان رسانه‌ای در دنیا با توجه به پاسخگویی به نیاز مخاطب تحول عمیقی را تجربه کرده است.
نیازمند آسیب‌شناسی مهندسی نیاز و ذائقه مخاطب هستیم
وی ادامه داد: هیچ رسانه‌ای جای رسانه دیگر نخواهد آمد و یا حذف نخواهد شد، بلکه افزایش نیاز موجب خلق، حضور، نقش و اثرگذاری رسانه‌های مختلف شده است؛ بنابراین پدیده مخاطب در هر موضوعی امروز باید به دغدغه تبدیل شود و برای تحقق این هدف نیازمند آسیب‌شناسی درباره مهندسی نیاز و ذائقه مخاطب هستیم. ثبات ما در مخاطب‌شناسی طی یک دهه تغییر نمی‌کرد چراکه مخاطب به دلیل وجود انحصار، محکوم بود تا از یک کانال پیام دریافت کند؛ در حالی‌که امروزه این محکومیت به دلیل تنوع، تفاوت و تمایز از بین رفته است.
خدادی با بیان این مطلب که رسانه‌هایی می‌تواند اثرگذار باشند که نسبت خود را با مخاطب را براساس چارچوب‌های منطقی تنظیم کنند، درباره اهمیت محتوا بیان کرد: پیش از این در حوزه محتوا، تنوع وجود نداشت؛ به‌عبارت دیگر خام‌فروش بودیم و البته این محتوای خام نیز از سوی مخاطب دارای ارزش بود اما امروز باید خام‌فروشی را کنار بگذاریم و به فرآورده‌سازی در اطلاعات توجه کنیم؛ البته این فرآورده نه تنها باید متناسب با مکان، زمان و ذائقه باشد بلکه باید متناسب با تنوع نیازهایی باشد که همواره در حال تغییر است. باید به بستر تغییر توجه کنیم.
معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اهمیت توجه به رسانه‌های تخصصی بیان کرد: باور داشته باشیم هرچه دیرتر به رسانه‌های تخصصی بپردازیم، بیشتر عقب خواهیم افتاد؛ بنابراین وجود خبرنگار تخصصی حوزه کتاب نیاز است که باید در آن عمیق شویم؛ علاوه بر این برگزاری جشنواره کتاب و رسانه قابل‌توجه است اما جشنواره فقط با هدف معرفی برگزیده‌ها کافی به نظر نمی‌رسد بلکه بهانه جشنواره معرفی برگزیده‌هاست.
وی گفت: جشنواره کتاب و رسانه فرصت برای آسیب‌شناسی است؛ بنابراین اختتامیه این رویداد را نقطه آغاز استفاده از ظرفیت جشنواره می‌دانیم به‌عبارت دیگر نکات ضعف باید به نقاط قوت تبدیل شود و آنچه نقطه قوت است تقویت.
خدادی ادامه داد: با برگزاری جشنواره باید از فضای جزیره‌ای خارج شویم چراکه امروز ظرفیت رسانه بستر فراهم کردن مجموعه جزایر است؛ بنابراین خروجی جشنواره کتاب و رسانه باید نقشه راه سال آینده جشنواره باشد. همچنین آسیب‌شناسی مواردی است که در سال گذشته مانع شد تا ما از ظرفیت کتاب به رسانه و از ظرفیت رسانه به کتاب برسیم باشد.
معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: فراموش نکنیم کتاب خود یک رسانه است. قدرت رسانه‌ای کتاب و نیاز به کتاب موضوعی نیست که انتخابی برای کسی بگذارد؛ به عبارت دیگر هر کس زنده است می‌تواند کتاب نخواند اما هرکس که زندگی می‌کند باید کتاب بخواند؛ بنابراین موضوع کتابخوانی به دغدغه تبدیل شود. اساسا درباره کاهش تعداد کتابخوانها معتقدم آمار کتابخوانها کاسته نمی‌شود و نیاز همیشه وجود دارد اما پاسخگویی به این نیاز وجود ندارد؛ این وضعیت درباره رسانه و همچنین شمارگان روزنامه‌ها نیز وجود دارد.
معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: یکی از مشکلات ما حرکت کمّی است به‌عبارت دیگر رسانه‌ها در کمیت، توسعه پیدا کرده که البته نتوانستیم برای آن منطقی تعریف کنیم و نتوانستیم عمیق شویم. بیش از محتوا به اسم‌ها توجه کرده‌ایم به تعبیر دیگر از داشتن یک چیز بیشتر از استفاده آن لذت می‌بریم؛ بنابراین پاسخ به اینکه چگونه می‌توانیم از رسانه استفاده کنیم باید نتیجه این جشنواره باشد.
به مهارت‌افزایی خبرنگاران توجه شود
وی با اشاره به اهمیت آموزش خبرنگاران حوزه کتاب افزود: آموزش خبرنگاران تنها نباید به موضوعات تئوری محدود شود، بلکه باید به برگزاری کارگاه‌های آموزشی و افزایش مهارت‌افزایی توجه کنیم باور دارم با وجود تعداد بیشمار مراکز آموزشی تربیت خبرنگار همچنان تربیت خبرنگار ماهر دغدغه است. به‌عبارت دیگر همچنان در کشور با بحران مهارت‌آموزی مواجه هستیم.
شمارگان روزنامه نشانه قدرت است
به گفته وی، اگر در کشور، بحران مهارت وجود نداشت امروز موضوع شمارگان روزنامه‌ها مخفی نمی‌ماند. یکی از دلایل اینکه شمارگان روزنامه‌ها مخفی مانده این است که نتوانستیم شمارگان روزنامه‌ها را به‌عنوان قدرت باور کنیم درحالیکه شمارگان روزنامه قدرت ماست.
معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی ادامه داد: ما رسانه قوی، بی‌نیاز از یارانه و بی‌نیاز از کاغذ با ارز کالای اساسی در کشور داریم و حتی رسانه‌هایی داریم که موفق شدند، نسبت عرضه و تقاضا را تنظیم و به نیاز مخاطبان خود پاسخ دهند. هر زمان که مخاطب رسانه را انتخاب کرد نه رسانه مخاطب را، وارد جریان منطقی عرضه و تقاضا خواهیم شد.
وی افزود: باید دلایل برگزیده‌شدن افراد در جشنواره کتاب و رسانه را به‌عنوان الگو در اختیار سایر خبرنگاران قرار دهیم تا بتوانیم در این جریان به عمق برسیم و گرفتار آیین تشریفات جشنواره‌ای نشویم.
وی همچنین از مشارکت معاونت مطبوعاتی در تامین جایزه نقدی برگزیدگان هجدهمین دوره جشنواره کتاب و رسانه خبر داد.
جشنواره کتاب و رسانه بر محتوای خبر خبرنگاران موثر است
علیرضا بهرامی دبیر هجدهمین دوره جشنواره کتاب و رسانه در ادامه این آیین ضمن ابراز خرسندی از برگزاری آیین اختتامیه درباره میزان استقبال خبرنگاران حوزه کتاب از این رویداد گفت: بیش از هزار اثر از 400 خبرنگار حوزه کتاب به دبیرخانه جشنواره ارسال شد. نگاه مقایسه‌ای نشان می‌دهد خبرنگاران حوزه کتاب در پانزدهمین دوره با ارسال 250 اثر در دوره شانزدهم با 750 اثر و دوره هفدهم با 530 اثر در جشنواره مشارکت کردند.
وی افزود: رشد مشارکت خبرنگاران حوزه کتاب استان‌ها در این دوره قابل توجه بود. به‌ویژه در بخش رسانه‌های دیداری و شنیداری که ارتقاء قابل توجهی پیدا کرده است. باید از خبرنگاران استانی خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) برای مشارکت در این دوره تشکر کنم. امیدواریم در حوزه مطبوعات استانی نیز که میزان مشارکت در این دوره چشمگیر نبود نیز شاهد رشد باشیم.
بهرامی بیان کرد: یکی از ایرادات منتقدان به جشنواره، بزرگ شدن این رویداد است که نتیجه روند تکوینی جشنواره و افزایش بخش‌های جدید از جمله طنز، کاریکاتور، مواد تبلیغی، آنونس، نقد تخصصی، تیزر، نماهنگ، پویانمایی است.
دبیر هجدهمین دوره جشنواره کتاب و رسانه ادامه داد: فکر می‌کنم خبرنگاران حوزه کتاب، شایسته این رویداد عظیم و حتی بیشترین از این هستند.
بهرامی درباره ارتباط تنگاتنگ و عاطفی خبرنگاران کتاب با حوزه فعالیت خود گفت: خبرنگاران کتاب از شایسته‌‌ترین و شریف‌ترین افراد رسانه‌ای هستند. خبرنگاری کتاب از عاطفی‌ترین فعالیت‌های فرهنگی و رسانه‌ای است و خبرنگاران کتاب سال‌های متمادی به حوزه فعالیت خبری خود وفادار هستند. شاید وسیع‌ترین جشنواره مطبوعاتی کشور مختص خبرنگاران حوزه کتاب است
به گفته وی، این ویژگی می‌تواند برای سایر سایر فعالیت‌های ورازتر فرهنگ و ارشاد اسلامی الگو باشد.
وی با تاکید بر تاثیر جشنواره کتاب و رسانه بر محتوای خبری خبرنگاران حوزه کتاب افزود: این رویداد در تولید محتوای سالانه خبرنگاران حوزه کتاب موثر است.
دبیر هجدهمین دوره جشنواره کتاب و رسانه ضمن توضیح درباره تغییر مکان اختتامیه این رویداد بیان کرد: تمایل داشتم که همانند دوره قبل جشنواره کتاب و رسانه در سرای کتاب موسسه خانه‌کتاب برگزار شود اما با توجه به اصرار مدیران این مجموعه، مکان برگزاری تغییر و در پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری برپا شد. توقع نداریم برای همه شاخه‌های خبری یک سازه‌ای ساخت شود اما حداقل یک ساختمان را می‌توانیم داشته باشیم.
خانه کتاب در فرآیند داوری دخالت ندارد
بهرامی با اشاره به روند داوری هجدهمین جشنواره کتاب و رسانه ادامه داد: موسسه خانه‌کتاب در فرآیند داوری محتوایی، هیچ دخالتی نداشت.
وی در ادامه پیشنهاد کرد، دورهمی خبرنگاران حوزه کتاب با هدف تبادل دیدگاه‌ها برای بهبود جریان برگزاری جشنواره کتاب و رسانه برگزار شود. بهرامی همچنین گفت به نظر می‌رسد با توجه به اینکه تشکیل انجمن صنفی خبرنگاران کتاب شدنی نیست حداقل این دورهمی برگزار شود.
نظر شما