خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- ارمغان جوادنیا: کتاب «تاملی بر مطالبات بازنشستگان»، ترکیب تلاش و مداقه دو پژوهشگر است. در بخش نخست، مطالبات بازنشستگان با مرور اسناد و مطالعات انجام شده قبلی شناسایی و دسته‌بندی شده است. در تکمیل آن، در بخش دوم با مطالعه‌ای پیمایشی و انجام گفت‌وگوهای عمیق، مهم‌ترین مطالبه بازنشستگان شناسایی شده است. مطالعه این گزارش تصویری از مطالبه بازنشستگان عرضه می‌کند که برآمده از پژوهش‌های هدفمند بوده و از مواجهه‌های پراکنده و موردی به دور است.
وضعیت صندوق‌های بازنشستگی و به‌تبع آن وضعیت بازنشستگان كشور در آستانه یك بحران جدی و عمیق قرار دارد و بخش عمده‌ای از آثار و عوارض این بحران بر دوش میلیون‌ها نفر از سالمندانی گذاشته می‌شود كه درگذشته و در زمان اشتغال، به امید تأمین آینده خود وارد روابط استخدامی و بیمه‌ای شدند. عوارض وضعیت كنونی بازنشسته‌ها به‌گونه‌ای است كه حوزه‌های گوناگون زندگی بازنشستگان و افراد تحت تكفل آنان را به‌شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد به‌طوری‌که در سال‌ها و ماه‌های اخیر این فشار خود را به شكل اعتراضات اجتماعی نشان داده است.
در کتاب «تاملی بر مطالبات بازنشستگان» تلاش شده است از طریق مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته با ۳۵ نفر از بازنشستگان صندوق‌های بازنشستگی كشوری و تأمین اجتماعی، و هم‌چنین ۵ نفر از روسای كانون‌های بازنشستگی كشور، مشكلات و مطالبات بازنشستگان به‌صورت كیفی بررسی شود. در این تحقیق با بهره‌گیری از نظریه محرومیت نسبی مشخص شد یكی از ریشه‌ای‌ترین عواملی كه منجر به این اعتراضات شده است، احساس تبعیض و نابرابری و برداشت ذهنی افراد از وضعیت مطلوبی است كه برای آن‌ها محقق نشده است.
هم‌چنین با تحلیل گفتگوها، شش مقوله كلیدی معیشت و میزان مستمری، سلامت و بیمه‌های درمانی، سایر مشكلات توأم با بازنشستگی، مسائل رفاهی و اوقات فراغت، مشكلات سازمانی و قوانین بازنشستگی و نگرانی‌ها و چالش‌های روحی استخراج شد. در پایان نیز پیشنهادهایی به‌منظور بهبود وضعیت زندگی و تجربه بازنشستگی و بهبود عملكرد كانون‌های بازنشستگی ارائه شده که روسای كانون‌های بازنشستگی می‌توانند آن‌ها را به کار گیرند.
شاخص‌ترین مورد در تجربه بازنشستگی، آموزش‌های پیشینی (حداقل ۵ سال پیش از بازنشسته شدن فرد) و آماده‌سازی فرد برای ورود به این دوران است تا بتواند هم ازنظر روحی و هم جسمی، مهارت‌ها و آمادگی‌های لازم را كسب كند. درباره قوی‌تر شدن عملكرد كانون‌ها، اصلاح اساس‌نامه و دادن امكان فعالیت اقتصادی به این كانون‌ها مطالبه شد تا از این طریق بتوانند با تأمین هزینه‌های خود و فراهم آوردن بودجه لازم، نقش پررنگ‌تری در خدمات‌رسانی به بازنشستگان مناطق مختلف كشور ایفا كنند. هم‌چنین با امكان تشكیل فراكسیون بازنشستگان در مجلس شورای اسلامی، این قشر می‌توانند مطالبات خود را از یك كانال مستقیم و به‌صورت صریح‌تر و روشن‌تر پیگیری نمایند و در قانون‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها، مطالبات این قشر بیشتر موردتوجه واقع شود.
علاوه بر این مهم‌ترین نتایج به دست آمده در «تأملی بر مطالبات بازنشستگان» عبارتند از:
1. «بازنشسته بودن» لزوما به معنای مشابهت فرهنگی و هویت مشترک نیست.
2. دغدغه «كیفیت درمان» و «كفایت مستمری‌ها» از مهم‌ترین دغدغه‌های بازنشستگان بوده است.
3. شرایط تحریم، بر چالش‌های مالی بازنشستگان خواهد افزود.
4.بازنشستگان در صدر گروه‌های در اولویت قرار ندارند.
5.تاخیر در پرداخت مستمری بازنشستگی مهم‌ترین مخاطره مرتبط با بازنشستگان است.
6.تضمینی برای عدم اعتراض بازنشستگان وجود ندارد
7. هم‌مکانی بسامد بازنشستگان و استان‌های بحرانی، مخاطره ورشکستگی نظام بازنشستگی را پرهزینه‌تر می‌کند.
8.هزینه تجمع برای بازنشستگان کمتر از شاغلان و سایر اقشار است.
کتاب «تاملی بر مطالبات بازنشستگان» به کوشش یاسر باقری و ریحانه عبدی تالیف شده و نسخه الکترونیکی آن در سایت مؤسسه راهبردهای بازنشستگی صبا(ناشر کتاب) بارگذاری شده است.
جمعه ۱ شهریور ۱۳۹۸ - ۰۸:۰۸
نظر شما