نیکنام حسینی‌پور؛ مدیرعامل موسسه خانه کتاب، قادر آشنا؛ رئیس موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران، سمیه حاجوی؛ شهردار منطقه هفت تهران، ایوب دهقانکار؛ مشاور اجرایی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مهرشاد کاظمی؛ رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی تهران، هومان حسن‌پور؛ رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، مهدی اسماعیلی‌راد؛ معاون اجرایی، رفیع احمد جواهری؛ مدیر کمیته ناشران داخلی، احمد شاکری؛ مدیر بخش بین‌الملل، سید محمد طباطبایی؛ مدیر کمیته روابط عمومی، وحید کریمی؛ مسئول بخش رفاهی، رجبعلی سالاریان؛ مسئول بخش اجرایی و حسین صفری؛ مشاور قائم مقام سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از دیگر مدیران حاضر در این برنامه بودند.
نمایشگاه کتاب باید عقبه فکری داشته باشد
احمد مسجدجامعی در جمع مدیران و دست‌اندرکاران نمایشگاه، با اشاره به جایگاه مهم این رویداد بزرگ فرهنگی، گفت: تقریبا هرساله از نزدیک در جریان مسائل نمایشگاه کتاب تهران بوده‌ام. این نمایشگاه به یک نهاد تبدیل شده و مهمترین فعالیت فرهنگی کشور محسوب می‌شود که جریان فرهنگی سال پیش‌رو را خط می‌دهد.
وی ادامه داد: از دل این نمایشگاه، بسیاری از نمایشگاه‌های دیگر همچون صنایع چاپ و بسته‌بندی، مطبوعات، رسانه‌های دیجیتال، کتاب کودک و نوجوان، کتاب دانشگاهی و نمایشگاه کتاب دین روییده است. این نشان می‌دهد که اینجا یک کتابفروشی بزرگ نیست، بلکه مرکزی است که فکر و ایده‌های جدید را عملیاتی می‌کند و جهت می‌دهد. اما اگر می‌خواهیم پیشرفت در هر دوره را نسبت به دوره‌های قبلی شاهد باشیم، باید نمایشگاه عقبه فکری داشته باشد.
این عضو شورای شهر تهران، تاکید کرد: اگر بخواهیم این نمایشگاه یک کانون فرهنگی شود، باید روی آن فکر کنیم و برنامه‌ریزی اصولی و علمی داشته باشیم. همیشه این نمایشگاه ظرفیتی بوده که مسئولان ارشد کشور توجیه شوند. در بازدید رئیس‌جمهور یا دیگر مسئولان ارشد نظام، همواره شرایط گفت‌وگوی رودرروی ناشران و اهالی فرهنگ و نشر با آن‌ها فراهم شده و نتایج خوبی نیز حاصل شده است. قول قانون معافیت مالیاتی ناشران را در همین نمایشگاه کتاب از حجت‌الاسلام ناطق نوری گرفتیم که بعد عملیاتی شد.
وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه گفت: همیشه در شرایط سخت، انجام کار فرهنگی همراه با مهربانی بیشتر و افزایش خلاقیت‌هاست. با توجه به شرایطی که کشورمان در فروردین ماه سال جاری با آن مواجه شد، می‌توان در این دوره از نمایشگاه، برنامه‌ریزی‌های ویژه‌ای برای همدلی و همراهی با هموطنان سیل‌زده ترتیب داد. باید نشان دهیم که فقط دغدغه کتاب نداریم و حوزه فرهنگ از حوزه اجتماع جدا نیست. مسائل اجتماعی یک مسئولیت مشترک است برای ایجاد حس همدردی و نزدیکی بیشتر بین مردم و مسئولان.
مسجدجامعی همچنین با تاکید بر لزوم تعریف ظرفیت‌های بخش بین‌الملل نمایشگاه کتاب تهران، اظهار کرد: باید برای ظرفیت‌های بین‌المللی مابه‌ازایی تعریف کنیم که چه مزایایی برای نشر ما دارد؟ باید بتوانیم در چنین فرصت‌هایی با انجام تعاملات فرهنگی؛ کتاب‌های ایرانی را وارد فضای نشر دیگر کشورها کنیم. باید نسبت بخش بین‌الملل با بخش داخلی تعریف شود.
تلاش داریم مجموعه کارها به اقتصاد نشر کمک کند
محسن جوادی؛ رئیس سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نیز در این برنامه در سخنانی گفت: با همدلی همه نهادهای مرتبط، یک گروه منسجم و همدل شکل گرفت. نهادهای فرهنگی ازجمله موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی و صنف ناشران و کتابفروشان نشان دادند که با صرفهجویی هم می‌توان کارهای خوب و بزرگی انجام داد.
وی ادامه داد: تا چند ماه پیش به دلیل تامین نشدن اعتبارات لازم، نگرانی زیادی درباره برگزاری نمایشگاه کتاب وجود داشت، اما امروز این نگرانی‌ها تا حد زیادی از بین رفته و کارها به‌خوبی پیش‌می‌رود. تلاش می‌کنیم که برخی مشکلات موجود به کل تلاش‌ها و برنامه‌ریزی‌های انجام شده آسیبی نزند. در این بین باید به همکاری موثر مدیریت مصلای بزرگ امام خمینی (ره) و همچنین تلاش و جدیت دکتر صالحی برای تامین اعتبار اشاره کرد. دوستان و همکاران دیگری هم بودند که دیده نشدند، ازجمله بخش‌های صدور مجوز و تأمین کاغذ.
معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، تصریح کرد: در کنار برنامه‌هایی که برای حمایت از ناشران در طول سال صورت می‌گیرد، چیزی برای کتابفروشان هم کم نگذاریم و هوای آن‌ها را هم داشته باشیم تا در نهایت مجموعه کارها، به اقتصاد نشر کمک کند.
تحویل غرفه‌های ناشران عمومی از 31 فروردین
مهدی اسماعیلی‌راد؛ معاون اجرایی نمایشگاه سی‌ودوم از دیگر حاضران در این جلسه بود که به ارائه گزارشی از روند کارهای صورت گرفته و در حال انجام پرداخت و گفت: امسال در جانمایی برخی بخش‌ها تغییراتی داشتیم. ازجمله جابجایی‌ها، استقرار بخش کدک و نوجوان در تراز 5 و حذف چادرهای این بخش است. اینکار در جهت تأمین ایمنی، آسایش و رفاه بیشتر خانواده‌ها انجام می‌شود. متاسفانه تنها بخشی که امسال در چادر استقرار خواهد یافت، ناشران دانشگاهی است. بخش فعالیت‌های فرهنگی به نیم‌طبقه بالای شبستان منتقل شده، بخش ناشران آموزشی در فضای مسقف رواق غربی و ناشران عمومی هم طبق روال گذشته در شبستان اصلی، مستقر خواهند شد. همچنین بخش نشر دیجیتال نیز به پشت‌بام حیاط اصلی انتقال داده شد و فضایی وسیع با صدها غرفه و دیگر امکانات در اختیار این بخش قرار گرفت. بخش بین‌الملل نیز همچون سال‌های قبل در نیم‌طبقه دوم شبستان قرار دارد.
وی درباره تدابیر اندیشیده شده در بخش حمل و نقل و ترافیک و مواد غذایی، افزود: برای کنترل ترافیک محدوده نمایشگاه، پارکینگ‌های خیابان قنبرزاده کلا تعطیل شد و در اختیار تاکسیرانی قرار گرفت تا با نرخ‌های مشخص به حمل‌ونقل بازدیدکنندگان بپردازند. همچنین با همکاری پیمانکار درب 21 نیز آماده‌سازی شده و در اختیار قرار گرفت. با تدابیر اندیشیده شده گمان می‌کنم امسال بخش عمده‌ای از مشکلات ترافیکی محدوده حل شود. همچنین امسال برای اولین‌بار بخش تبلیغات مواد غذایی و ساماندهی غرفه‌های مواد غذایی به مزایده گذاشته شد و در نهایت بخش تبلیغات به ریحان فیلم و بخش مواد غذایی به ریحان سلامت واگذار شد.
معاون اجرایی سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، تصریح کرد: امسال حتی برای ساماندهی مشاغل هم مزایده برگزار شد. طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، چرخ‌دستی‌ها با لباس فرم و با دو نرخ 10 و 20 هزار تومان به فعالیت می‌پردازند. همچنین در تعامل با سازمان بهزیستی، تعدادی ویلچر برای درب شهید بهشتی پیشبینی شده است. از دیگر کارهای انجام شده، تعامل با مجموعه مرقد امام خمینی (ره) برای اسکان روزانه یک‌هزار نفر همراه با صبحانه است.
اسماعیلی‌راد با اشاره به ایجاد فضایی بالغ بر یک‌هزار متر برای نمازخانه، ادامه داد: برای این بخش امکانات لازم در جهت حفظ شأنیت این مکان و رعایت موارد بهداشتی پیشبینی شده است. همچنین علاوه بر سرویس‌های بهداشتی موجود، دو واحد پرتابل نیز در انتهای سالن ناشران داخلی و حد فاصل مترو رسالت پیشبینی شده است. شهرداری هم همکاری بسیار خوبی با ما داشته که یکی از موارد آن، تخلیه مقادیر زیادی نخاله از درب‌های 6 و 7 محل استقرار اتوبوس‌هاست. با اینکار فضای مناسب‌تری از نظر رفاهی و خدمات‌رسانی بهتر فراهم شد.
وی در پایان گفت: تلاش داریم از فردا (شنبه 31 فروردین‌ماه) بتوانیم غرفه‌های بخش عمومی را به ناشران تحویل دهیم. امیدواریم معاونت سیما و سازمان زیباسازی شهرداری تهران هم از فردا کار تبلیغات و اطلاع‌رسانی نمایشگاه را به‌طور جدی شروع کنند. از مجموعه شهرداری تهران که در برپایی نمایشگاه نهایت همکاری را دارند، تشکر و قدردانی می‌کنم.
رصد محتوایی کتاب‌ها در بخش دانشگاهی و خارجی
ایوب دهقانکار هم در سخنانی کوتاه با اشاره به کنترل محتوایی کتاب‌های فروش‌رفته برای دستیابی به راهکارهای عملی برای دوره‌های بعدی نمایشگاه، بیان کرد: در این دوره برای نخستین‌بار در بخش دانشگاهی و ناشران خارجی، امکان رصد محتوایی کتاب‌های فروش‌رفته از طریق پایانه‌های فروش ناشران، ایجاد شده است. با این طرح همچنین مشخص می‌شود که هر ناشر کتاب‌های خود را فروخته یا کتاب‌های ناشران دیگر را نیز به فروش رسانده است.
وی افزود: امسال یک سالن برای ارائه تازه‌های نشر بخش خارجی پیشبینی شده است. همچنین لازم به ذکر است که در این دوره یارانه ویژه دانشجویان، 50 درصد نسبت به دوره گذشته افزایش داشته است. از دیگر اقدامات خوب انجام شده، بازتعریف اهل قلم برای تخصیص یارانه بود که این مهم با همکاری موسسه خانه کتاب صورت گرفت.
حذف بخش تشریفات برای صرفهجویی در هزینه‌ها
نیکنام حسینی‌پور؛ مدیرعامل موسسه خانه کتاب نیز در این جلسه با تاکید بر صرفه‌جویی‌های کلان در این دوره از نمایشگاه کتاب تهران، گفت: بخش زیادی از صرفه‌جویی‌هایی که در بخش‌های مختلف برای کاهش هزینه‌ها و چابک‌سازی نمایشگاه صورت گرفت، برای کمک به مناطق سیل‌زده کشور اختصاص می‌گیرد. بخش نخست بسته‌های فرهنگی، امروز به استان لرستان ارسال می‌شود و در طول برپایی نمایشگاه نیز برنامه‌هایی برای جمع‌آوری کمک‌های مردمی و ارسال کمک‌ها و اعتبارات اهدایی به استان‌های سیل‌زده کشور پیشبینی شده است.
وی تصریح کرد: با تصمیم رئیس نمایشگاه، در جهت صرفهجویی در هزینه‌ها، در این دوره بخش تشریفات از نمایشگاه حذف شد. مساله دیگر مربوط به بخش کارنامه نشر است که امسال در کنار بخش بین‌الملل در نیم‌طبقه بالای شبستان دایر خواهد شد. اما دغدغه‌هایی درباره نمایش کتاب‌های ترجمه و بازتاب منفی آن‌ها از جهت دارا بودن حق رایت وجود دارد، لذا پیشنهاد شد کتاب‌هایی که حق‌رایت آن‌ها خریداری شده، در فضایی جداگانه نمایش داده شوند.
.jpg)
در امور رفاهی مردم و بحث ایمنی صرفهجویی نمی‌کنیم
قادر آشنا؛ رئیس موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران به‌عنوان دیگر سخنران نشست مدیران و دست‌اندرکاران سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، با تاکید بر چابک‌سازی نمایشگاه گفت: همه ما متعهد شدیم نمایشگاه را تا جایی که به اصل کار ضربه نزند، چابک کنیم. در این راستا امسال علاوه بر ادغام چندین بخش و حذف برخی بخش‌ها مانند تشریفات، با کاهش نزدیک به 450 نفری، تعداد مجریان نمایشگاه را به حدود 900 نفر رساندیم.
وی ادامه داد: در این دوره برای نخستین‌بار از محل مزایده و واگذاری بخش‌ها و تبلیغات و ...، پنج میلیارد و 500 میلیون تومان عایدی داشتیم که این میزان افزایش خواهد داشت. این درآمدزایی این نوید را می‌دهد که بتوانیم نمایشگاه کتاب را به سمت خودکفا شدن پیش ببریم. سال گذشته 17 میلیارد و 900 میلیون تومان هزینه تمام شده نمایشگاه بود که امسال سقف را 15 میلیارد قرار دادیم و از این میزان هم حدود 10 میلیارد آن از محل درآمدزایی تأمین می‌شود.
آشنا بیان کرد: همچنین امسال با دستور دکتر جوادی، بُن‌های هدیه از چرخه نمایشگاه حذف شد. اقدام مهم دیگر، صرفهجویی در مصرف کاغذ بود که اینکار با همکاری سید محمد طباطبایی به خوبی پیش رفت و در این راستا امسال بولتن‌های روزانه حذف و تنها در پایان نمایشگاه یک ویژه‌نامه خواهیم داشت و برخی موارد نیز به‌صورت الکترونیک انجام می‌شوند. در جهت رفاه حال مردم نیز تعداد بیشتری میز و صندلی و نیمکت تعبیه خواهد شد و حتی اتاق‌هایی برای مادر و کودک پیشبینی شده است. بخش خدمات رفاهی برای مردم را تا جایی که می‌توانیم گسترش می‌دهیم و در این بخش هیچ صرفهجویی اعمال نخواهد شد. دیگر موردی که شامل بحث صرفهجویی در هزینه‌ها نشده، توجه به مسائل ایمنی است.
حضور چین با هیأتی 150 نفره در نمایشگاه کتاب تهران
احمد شاکری؛ مدیر بخش بین‌الملل این دوره از نمایشگاه کتاب تهران در بخش دیگری از برنامه، در گزارشی از برنامه‌های این بخش، گفت: امسال چین مهمان ویژه نمایشگاه کتاب تهران است. براساس پروتکلی که در سال 2016 بین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نمایشگاه پکن امضا شد، مقرر گردید که در سال 2017 ایران مهمان ویژه نمایشگاه کتاب پکن و در سال 2018 نیز چین مهمان ویژه نمایشگاه کتاب تهران باشد و مصوب شد که 500 مترمربع فضا در اختیار هریک از طرفین قرار گیرد.
وی افزود: امسال چین با بزرگترین هیات، شامل 150 نفر در بخش‌های مختلف به نمایشگاه کتاب تهران می‌آید. از این تعداد 20 نفر نویسنده، پژوهشگر و تصویرگر هستند و نفرات زیادی هم از کنگره ملی چین در این هیات حضور دارند. از فضای حدودا 600 متری غرفه چین، 100 متر برای بخش تصویرگران اختصاص یافته که در آن 10 تصویرگر که پنج نفر از آن‌ها دارای جوایز بین‌المللی هستند، مستقر خواهند شد. بخش‌هایی نیز برای موضوعات و داخلی چین، محصولات فرهنگی، ناشران، بخش جنبی و پذیرایی پیشبینی شده است.
شاکری اظهار کرد: هیاتی حدود 100 نفره ازجمله معاون مطبوعاتی وزیر فرهنگ چین در افتتاحیه نمایشگاه حاضر خواهند بود. در مدت برپایی نمایشگاه، برنامه‌های متعددی از سوی مهمان ویژه انجام خواهد شد که بیشتر برنامه‌ها متمرکز بر سه روز نخست است که در این روزها حدود 30 برنامه اجرا می‌شود. همچنین برنامه‌هایی نیز با مشارکت نمایشگاه در سرای اهل قلم خواهند داشت. از دیگر برنامه‌های غرفه چین، برنامه «کمربند جاده ابریشم» در وزارت امور خارجه است.
مدیر بخش بین‌الملل سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ادامه داد: امسال نمایندگان 30 کشور جهان به‌طور مستقیم و غیرمستقیم در بخش بین‌الملل حضور دارند. ازجمله برنامه‌های ویژه امسال در این بخش، روز مقاومت خواهد بود که با حضور چهره‌های شاخص فرهنگی از سوریه، لبنان و فلسطین برگزار می‌شود. حدود 40 نشست نیز در حوزه بین‌الملل پیشبینی شده است. سعی شده تا کشورها با تمام قوا و برنامه‌ریزی در بخش بین‌الملل حضور داشته باشند تا چهره متفاوتی را در این حوزه شاهد باشیم.
وی در پایان گفت: 87 ناشر چینی و 50 کپی‌رایت مَنیجِر (برای خرید و فروش حق رایت) در بخش بین‌الملل این دوره از نمایشگاه حضور خواهند داشت.
در پیشرفت برنامه‌ها نظم بهتری را شاهد بودیم
سمیه حاجوی؛ شهردار منطقه هفت تهران نیز با اشاره به در پیش بودن بزرگترین رویداد فرهنگی کشور، افزود: از پایان سال 97 جلسات مقدماتی انجام شد. نکته قابل‌توجه اینکه نسبت به سال گذشته در پیشرفت برنامه‌ها نظم بهتری شاهد بودیم و تعامل خوبی وجود داشت. امسال تلاش و انگیزه بیشتری داشتیم و در عین‌حال کمتر هم خسته شدیم که نتیجه تعامل و همکاری نهادهای مختلف بود. از تعامل شورای شهر، مساعدت مسئولان مصلی و همکاری نهادهای دیگر همچون سازمان آتش‌نشانی، فضای سبز، زیباسازی، حمل و نقل و ترافیک هم سپاسگزاریم.
وی تصریح کرد: بخش سوم میز و صندلی‌ها و امکانات لازم و همچنین کانکس‌های مادر و کودک را فردا تحویل می‌دهیم تا در فضاهای مناسب جانمایی شود.
برگزاری نمایشگاه با یک کار جهادی
هومان حسن‌پور؛ رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در بخشی دیگر از این نشست، با ذکر چند نکته، گفت: با مسائلی همچون سیل و تورم و جلو افتادن زمان نمایشگاه، این دوره از نمایشگاه کتاب تهران، با یک کار جهادی برگزار می‌شود. تحت‌تاثیر اتفاقات روی داده و مساله تحریم‌ها، صرفهجویی بسیاری صورت گرفت که جای تقدیر و تشکر دارد.
مشکل تخصیص فضا به ناشران خصوصی و دولتی
رفیع جواهری؛ مدیر کمیته ناشران داخلی با اشاره به جانمایی حدود 2 هزار و 500 ناشر در این بخش، افزود: در این بخش با همدلی ظرف مدت یک تا دو ماه کارها انجام شد، ولی اگر اصولی بر آن حاکم باشد، کارهای بهتری صورت می‌گیرد.
وی درباره مشکل مربوط به تخصیص فضا به ناشران خصوصی و دولتی اظهار کرد: این مشکل باید به‌طور جدی بررسی و چاره‌اندیشی شود. مشکل دیگر این است که از یک‌سو ناشران جدیدی هر سال افزوده می‌شوند و تعداد کتاب‌ها نیز افزایش می‌یابد، ولی از سوی دیگر محدودیت فضا داریم. یک اتفاق خوب در این زمینه این است که امسال فضای زیر رواق هم در اختیار ما قرار گرفت.
ارسال کارت دعوت برای تمامی شهروندان منطقه 7
سید محمد طباطبایی؛ مدیر کمیته روابط عمومی هم با ذکر یک نکته، گفت: در حال رایزنی هستیم تا کارت‌هایی درب منازل همه شهروندان منطقه 7 ارسال شود تا در این کارت‌ها ضمن دعوت برای حضور در نمایشگاه، از آن‌ها بابت افزایش بار ترافیکی عذرخواهی شود. در این زمینه با شورایاری مناطق سهروردی و بهشتی، هماهنگی‌های لازم صورت گرفته است.
رفیع جواهری؛ مدیر کمیته ناشران داخلی با اشاره به جانمایی حدود 2 هزار و 500 ناشر در این بخش، افزود: در این بخش با همدلی ظرف مدت یک تا دو ماه کارها انجام شد، ولی اگر اصولی بر آن حاکم باشد، کارهای بهتری صورت می‌گیرد.
وی درباره مشکل مربوط به تخصیص فضا به ناشران خصوصی و دولتی اظهار کرد: این مشکل باید به‌طور جدی بررسی و چاره‌اندیشی شود. مشکل دیگر این است که از یک‌سو ناشران جدیدی هر سال افزوده می‌شوند و تعداد کتاب‌ها نیز افزایش می‌یابد، ولی از سوی دیگر محدودیت فضا داریم. یک اتفاق خوب در این زمینه این است که امسال فضای زیر رواق هم در اختیار ما قرار گرفت.
ارسال کارت دعوت برای تمامی شهروندان منطقه 7
سید محمد طباطبایی؛ مدیر کمیته روابط عمومی هم با ذکر یک نکته، گفت: در حال رایزنی هستیم تا کارت‌هایی درب منازل همه شهروندان منطقه 7 ارسال شود تا در این کارت‌ها ضمن دعوت برای حضور در نمایشگاه، از آن‌ها بابت افزایش بار ترافیکی عذرخواهی شود. در این زمینه با شورایاری مناطق سهروردی و بهشتی، هماهنگی‌های لازم صورت گرفته است.
نظرات