طاهره بهادران(بهار) گفت: کتابهای روانشناسی بیشتر ترجمه است تا تالیف و البته کتابهای تالیفی بسیار بسیار خوبی هم به چاپ رسیده ولی تعداد آنها در مقایسه با کتابهای ترجمه شده، کمتر است. شاید به خاطر پیشرفت سریع علم روانشناسی در دنیا و کشورهای پیشرفته باشد.
آنچه بازگو شد بخشی از کتاب «کلیدها: درها را روی قدرتهای واقعی و شرایط غیرممکن باز کنید» نوشته دنیز مارک و شارون کوئیرت بود که با ترجمه طاهره بهادران(بهار) از سوی نشر پل منتشر شده است. بهادران کتابهای بسیاری را در زمینه روانشناسی ترجمه کرده و بر این باور است که کتابهای روانشناسی با به تصویر کشیدن درسیهای زندگی میتواند مشکلگشای پیچیدگیهای اجتماعی شود. «متفاوت بیندیشید: دیدگاه نوینی که زندگیتان را متحول میسازد» نوشته جانسی. ماکسول، «زندگی و آرامش درونی» نوشته گری زوکاو، «راز و رمز بیوهمردان» نوشته آیزاک آسیموف، «چگونه به اوج برسید: قوانین 10گانه موفقیتهای اجتماعی» نوشته سوهل ست و... کتابهایی است که بهادران ترجمه کرده است. وی همچنین کتابهایی را برای کودکان و نوجوانان ترجمه کرده است که میتوان به «مارها»، «خفاشها»، «مورچهها»، «پروانه و شاپرکها»، «زنبور عسل»، «دلفینها»، «عنکبوتها» و... اشاره کرد. با بهادران در زمینه کتابهای روانشناسی گفتوگو کردهایم که در ادامه میخوانید:
ترجمه کتابهای شما به دو دسته تقسیم میشود کتابهایی برای کودکان و دیگری بحث روانشناسی. خودتان توضیحات بیشتری درباره ترجمه کتابهایتان ارائه دهید؟
من کار ترجمه را با کتاب کودک و علمی نوجوانان و مجلاتی که در این زمینهها فعالیت داشتند شروع کردم و کم کم به مبحث مورد علاقه خودم که روانشناسی و خودشناسی است روی آوردم. هر دو مبحث بسیار برایم جذاب هستند. کار برای کودک و دنیای قشنگ بچهها و همینطور خودشناسی که لازمه زندگی تک تک ما است. البته چند رمان هم ترجمه کردهام.
کدام دسته از کتابهایتان با استقبال بیشتر خوانندگان مواجه شده است؟
کتابهای علمی برای نوجوانان و موفقیت و خودشناسی بیشتر مورد استقبال قرار گرفتند.
درباره کتاب «متفاوت بیندیشید: دیدگاه نوینی که زندگیتان را متحول میسازد» بیشتر بگویید.
اين کتاب براي کساني که هميشه اين پرسش برايشان مطرح بوده که چه عاملي آنها را از دستيابي به موفقيت رؤياييشان بازداشته پيشنهادهایی دارد. همچنین نظريههاي متفاوت در مورد طرز فکر را مورد بررسي قرار ميدهد. جانسی. ماکسول با تشريح چگونگي غلبه بر پنج مانع بزرگ طرز فکر مهارتهايي را که براي تبديل طرز فکرتان بهعنوان بزرگترين سرمايه نياز داريد، آموزش ميدهد. مهمتر از همه اينکه با مطالعه اين کتاب نهتنها طرز فکري را آموزش میدهد بلکه روابط رفتار شغلي و زندگي روزمره را نیز بهبود ميبخشد. همچنین با خواندن این کتاب ياد ميگيريم چطور آن را تا آخر عمر به همراه داشته باشيم.
کتابهای روانشناسی همواره با استقبال مخاطبان مواجه شده است. علت این مساله را در چه میبینید؟
جامعه بیشتر به سمت برطرف کردن نیازهای خودش پیش میرود و در چندسال اخیر کتابهای روانشناسی و موفقیت بیشتر مورد توجه قرار گرفتند چون با گسترش ارتباطات و فن آوریها و تکنولوژی، زندگی نسبت به قبل، به عنوان مثال دوره جوانی پدران و مادران ما، پیچیدهتر شده و با تنوع مسائل و روشهای زندگی و همینطور بالاتر رفتن سطح آگاهی افراد جامعه، تمایل به شناخت بیشتر خود و برطرف کردن مشکلات و آشنایی بیشتر با سبکهای تازه زندگی و بالا بردن کیفیت زندگی، چه مادی و چه معنوی، مردم را به سمت این گونه کتابها سوق داده است که البته جای خوشحالی است.
همواره نویسندگان و پژوهشگران بر این باورند که نویسندگان کتابهای روانشناسی پولهای هنگفتی از چاپهای مختلف کتاب نصیبشان میشود؟ نظر شما در این باره چیست؟
اگر موضوع کتاب برای خواننده مفید و جذاب باشد ممطمئنا هر کسی خواندن کتاب را به بقیه هم توصیه میکند که همین باعث میشود فروش و چاپ کتاب بالا برود و کتاب موفقی از آب دربیاید که خوب صد در صد این به نفع پدیدآورنده و ناشر کتاب نیز هست. البته ناگفته نماند بسیاری از عناوین و کتابهای خوب هم در قفسهها به خاطر عدم تبلیغ درست و شناخته نشدن خاک میخورند و ناشناخته باقی میمانند.
کتابهای روانشناسی در ایران بیشتر ترجمه است تا تالیف؟ چرا پژوهشگران این رشته کمتر دست به نگارش کتابهایی در این زمینه میزنند؟
کتابهای روانشناسی بیشتر ترجمه است تا تالیف و البته کتابهای تالیفی بسیار بسیار خوبی هم به چاپ رسیده ولی تعداد آنها در مقایسه با کتابهای ترجمه شده، کمتر است. شاید به خاطر پیشرفت سریع علم روانشناسی در دنیا و کشورهای پیشرفته باشد.
بیشتر محتوای کتابهای ترجمه در حوزه روانشناسی با مسایل کشور ما همسو نیست و بهتر است که در این زمینه بومیسازی صورت گیرد. دیدگاه شما درباره بومیسازی کتابهای روانشناسی چیست؟
البته اکثر ناشران این موضوع را در نظر میگیرند و در انتخاب کتاب و در صورت لزوم تغییرات لازم حین ترجمه و ویرایش انجام میشود. ناشرانی که من با آنها همکاری داشتهام، همیشه در انتخاب موضوع بسیار دقت داشتهاند. بیشتر موضوعاتی انتخاب میشود که با موضوعات مطرح و روز جامعه ما همسو باشد.
آیا افرادی که دارای مشکلات روحی، افسردگی و بسیاری دیگر از مسائل هستند با خواندن کتابهای روانشناسی میتوانند بر مشکلاتشان غلبه کنند؟
همه ما به عنوان انسان، در مراحل زندگی و شرایطهای ویژه ممکن است دچار بحرانهای روحی بشویم که این کاملا طبیعی و متداول است. در این شرایط خواندن کتابهای باارزش و مرتبط با شرایط روحی ما در گذر از این مرحله در زندگی، بسیار مهم است و به ما یاری میرساند.
البته فقط خواندن کتاب کافی نیست بلکه عمل کردن به دانستهها مهمترین نکته است. افرادی با مشکلات روحی عمیق حتما نیاز به مشاوره دارند و اغلب مشاوران حین مراحل درمانی، خواندن کتابهایی که در سرعت بخشیدن به مراحل درمان موثر هستند به مراجعان توصیه میکنند. مطالعه همیشه در کنار اقدام و عمل به آنچه میآموزیم موثر است.
بازار کتابهای روانشناسی در برخی زمینهها بسیار داغ است. اینکه یک شبه پولدار شوید؟ چگونه همسرتان را عاشق خود کنید؟ با خواندن این دسته از کتابها میتوان یک شبه به این آرزوها دست یافت.
به نظر من اصلا. ولی کمک و راهنمای بسیار بسیار بزرگی هستند. صرف خواندن و مطالعه نتیجهای حاصل نمیشود. باید به مطالب عمل کرد. دقیقا بحث تئوری و عمل است. ما در دانشگاه کتاب میخوانیم و دانش کسب میکنیم ولی تا دانش خود را اجرایی نکنیم به نتیجهای نمیرسیم و ممکن است بیشتر هم سرخورده بشویم.
آیا در ترجمه کتابهای روانشناسی روح زبان مبدا را در نظر میگیرید؟
بله. در ترجمههایم سعی میکنم با وفاداری به متن اصلی و حفظ حس و حال متن، ترجمهای روان ارائه بدهم. البته امیدوارم همینطور باشد تا خوانندگان چه نظری داشته باشند.
چه کتابی را در دست ترجمه دارید؟ درباره آن توضیح بدهید.
آخرین ترجمه از کتابم را تازه تحویل ناشر دادم و در حال تصمیمگیری و انتخاب کتاب جدید هستم. آخرین کتابم رمان نوجوان است که با انتشارات محراب قلم کار کردم. رمان پلیسی کارآگاهی مربوط به دهه 1980 و بسیار جذاب و آموزنده برای نوجوانان.
آیا کتابی ترجمه کردید که مجوز نشر نگرفته باشد؟
یکی از کتابهایم به نام «پنجمین میثاق» اثر دون میگوئل روئيز از سوی انتشارات پل است که متاسفانه هنوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز نشر آن صادر نشده است. این اثر جلد دوم کتاب «چهار میثاق» است.
درباره کتاب «چهار میثاق» بیشتر بگویید.
این کتاب حاصل تجربیات و اندیشههای مردی از تبار سرخپوستان آمریکای مرکزی است که باورهای بنیادی تولتکها را به زبانی ساده با مثالهای قابل فهم و طبقهبندی مؤثر به نسلهای آینده پیشکش کرده است، به این امید که رؤیای سیاره زمین را تغییر دهند. آنچه دن میگوئل روئیز میگوید این است که هر یک از ما در قلمرو زندگی شخصی قادریم باورهای منفی موروثی را به تدریج تغییر دهیم و سهمی در تبدیل این «رؤیای دوزخی» به «رؤیای بهشتی» ایفا کنیم.
نظر شما