کتاب مشرق در دو افق پژوهشی تخصصی بین عرفان اسلامی و هندویی به تألیف دکتر ابوالفضل محمودی در شانزدهمین همایش کتاب سال حوزه به عنوان اثرشایسته تحسین انتخاب شد.
این کتاب، نتیجه پژوهشی دقیق و علمی در حوزه مطالعات تطبیقی (مقایسه ای) بین عرفان اسلامی و هندویی با تأکید بر اقطاب این مکاتب، یعنی ابن عربی، «شنکره» و «رامانوجه» است.
مؤلف برای دستیابی به این مقایسۀ تطبیقی، اثر خود را بر یازده فصل بنا گذاشته و همگی را در دو بخش گرد آورده است.
در بخش نخست، ابتدا به پیشینه و منابع فکری مکتب و دانته پرداخته بعد از آن، به اختصار مراحل اصلی شکلگیری عرفان اسلامی تا زمان ابن عربی و عناصر اصلی مؤثر بر اندیشه او را گزارش داد.
وی در بخش دوم، مقایسهای جزئی و مبسوط بین مهمترین جنبههای فکری و عملی این سه نظام عرفانی ارائه کرده است.
برخی عناوین فصل های این بخش عبارتاند از:
«معرفت و منابع آن» که مختصری از معرفتشناسی سه مکتب است.
«هستی: ارزش و اصالت» که به اهمیت هستی و هستیشناسی در سه مکتب میپردازد.
«ست، هستی، حقیقت: وحدت یا کثرت» که وحدت وجود و کثرت ماهیت را بررسیده و از مهمترین مباحث این اثر است.
«خدا و جهان» که به رابطۀ خدا با جهان و غرض آفرینش آن اختصاص دارد.
«خدا و خود» که وحدت انفسی وجود، رابطۀ خدا با «خود» یا نفس و ویژگیها و مراتب نفس را مطالعه کرده است.
«رهایی: فنا و مکشه» که غایت سلوک عرفانی و مقدمات و نتایج آن را در اندیشه و روش سلوکی سه عارف سنجیده است.
نگارنده، در پایان هریک از فصلها، از سه مکتب یک جمعبندی ارائه داده است.
در مقدمه ی کتاب مشرق در دو افق آمده است: «عرفان از عمیق ترین نیازها و گرایش های آدمی سرچشمه می گیرد، بنابراین اگر به سرشتِ واحد و نیازهای مشترک آدمیان باور داشته باشیم بروز این حالات و اندیشه های مشترک که از آن سرشت ِ واحد بر می خیزند امری طبیعی است ؛ که به تعبیر اوتو نشانگر نوعی ارتباط باطنی در انواع تجربیات انسانی و حیاتی معنوی هستند. و منعکس کننده ی تشابه و همانی های موضوعی که می خواهند آن را بیان کنند».
نظر شما