اسماعیل آذر در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) گفت: اعتقاد من بر این است که می‌توانیم کتاب‌ها را به دو رده یا گونه تقسیم کنیم؛ یکی از این گونه‌ها کتاب‌هایی‌ است که اصولا نیازی به ارزیابی ندارند؛ مثل کتاب‌های درسی که شامل فیزیک، شیمی، ریاضیات و علوم تجربی می‌شود، اما در مورد گونه دوم شرایط متفاوت است.

وی درباره حساسیت‌های موجود در بحث ارزیابی کتاب‌های گونه دوم که آثار ادبی و غیرآکادمیک است، توضیح داد: ملت ما  مدعی فرهنگ‌مداری است و جمهوری اسلامی ایران را قطب فرهنگی جهانی می‌دانیم، به همین دلیل در این زمینه کمی وسواس داشتن بهتر از این است که هرکس هرچه دلش خواست منتشر کند. البته این موضوع مغایر با آزادی تفکر نیست! اما ممکن است بعضی‌ها رعایت روحیه حساس جوانان را نکنند و مطالبی و تولیدات خاصی منتشر کنند که به جای این‌که یک ارزش خلق کرده باشند، ارزش‌های ما را هم تبدیل به ضد ارزش بکنند.

آذر با ذکر مثالی برای روشن شدن موضوع، افزود: حتی اسم‌هایی که مردم روی بچه‌هایشان می‌گذارند، اگر اسمی باشد که وجه غربی داشته باشد یا در خودش معانی ناجوری را حمل کند، کارشناسان اداره ثبت احوال به پدرها و مادرها تذکر می‌دهند و می‌گویند اسمی که شما می‌خواهید روی فرزندتان بگذارید، ایرانی نیست و اگر اسم خاصی با مفاهیمی باشد  که با فرهنگ ما انطباق نداشته باد، به ایشان آگاهی می‌دهند و نظر ایشان را دوستانه جلب می‌کنند تا این اسم تغییر کند.

این چهره آشنای ادبی درباره کیفیت ارزیابی آثار گفت: همواره طی صحبت‌هایی که سالیان اخیر با مسوولان، درباره کتاب داشته‌ام تاکید کرده‌ام کسانی که در ارتباط با نظارت بر کتاب‌ها کار می‌کنند، نباید افرادی عادی باشند و باید در این حوزه به هر قیمتی از افراد متخصص استفاده کرد.

وی افزود: برای نمونه اگر  برای اظهار نظر و بررسی آثار فلسفی و این که آیا این متن برای جامعه مفید است یا خیر، ارزش است یا ضد ارزش، به کسی در حد استاد دینانی نیاز داریم؛ آنگاه می‌توانیم بگوییم که آن نظر، نظری صائب است. ولی فعالیت افراد متوسط و افرادی که ممکن است دانش بالایی نداشته باشند، ممکن است نارضایتی‌هایی را در پی داشته باشد.

اسماعیل آذر تأکید کرد: ما داریم نام فرهنگ را با خودمان یدک می‌کشیم و نباید مسائل علمی را با مسائل سیاسی در هم بیامیزیم؛ مسائل سیاسی تخصص و کاربری خودش را دارد و مسائل علمی نیز کاربری خاص خودش را. اگر این دو را به هم بیامیزیم کار خودمان را مشکل‌تر کرده‌ایم. چراکه اگر نظرهای سیاسی وارد این موضوع شود، ممکن است دیگر این اعتماد از محققان رخت بر ببندد و باید در مورد این موضوع با جدیت بیندیشیم.

این پژوهشگر، درباره فضای فرهنگی پیش روی اصحاب فرهنگ و نویسندگان در سال جدید گفت: تا آنجایی که من سراغ دارم خوشبختانه وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی شخصیت بسیار آزاد اندیشی است و تلاش ایشان در این جهت است که با رعایت قوانین و مقرراتی که به عنوان چارچوب در اختیارشان قرار گرفته، به عرصه فرهنگ کمک  کنند.

وی ادامه داد:یک مححق که کتابش را برای ارزیابی در اختیار ارشاد قرار می‌دهد، باید باور داشته باشد که  قوانین و آیین‌نامه‌ای وجود دارد که اثرش بر آن اساس مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و هیچکس نباید از نتیجه آن ناراحت شود؛ برای این‌که قانون و آیین‌نامه‌ها برای همه به یک شکل اجرا و اعمال خواهد شد.

بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران تا 20 اردیبهشت در مصلی امام خمینی (ره) برپاست.-