هاشمی رفسنجانی در بخشی از این كتاب در مورد سیاست اعتدال خود در طول دوران ریاست‌جمهوری خود نوشته است: «در سایه راهنمایی قرآن، به این نتیجه رسیدم كه بعد از عقاید صحیح، محور رفتار درست انسان‌ها، اعتدال است. ده‌ها آیه قرآن، شاهد این ادعاست. از همان سال‌های جوانی كه با قرآن انس پیدا كردم، متوجه این مهم شده بودم؛ اما در دوران زندان، با دقت بیشتر و همه جانبه در قرآن، این برداشت در مغزم و وجودم ثبت شد.»

وی سپس می‌نویسد: «توفیقات نظام اجرایی كشور از جمله در سال 1369 كه خاطرات و كارنامه آن سال اكنون پیش روی شماست، قطعاً ریشه در اعتدال دارد؛ اگر ضعف و یا شكستی هم دیده می‌شود، معلول خروج از اعتدال و بیرون رفتن از محور خَیرالاُمور اوسطها است. پیروزی در جنگ تحمیلی و امكان سازندگی كه سرفصل این خاطرات است و نصرت الهی برای امت و ملت عزیزمان و شكست و مذلت متجاوزان هشت سال دفاع مقدس را با این محور تعریف می‌كنم و امیدوارم الگوی قابل توجهی برای جامعه و مدیران كشور باشد.»

یکی از مهم‌ترین اقدامات دولت جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۶۹، ملزم کردن صدام به پذیرش قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر بود که هاشمی رفسنجانی در کتاب خاطرات خود ماجرای این واقعه را تشریح کرده است. خلاصه خاطرات هاشمی در بیان این رویداد آن است که صدام حسین، رییس جمهوری سابق عراق، با نگارش نامه‌ای که از سوی یاسر عرفات به تهران فرستاد، از مقامات ایرانی درخواست کرد تا در مکه با یکدیگر دیدار و مسایل فیمابین را حل و فصل کنند. تیم دیپلماتیک ایرانی هم با برنامه‌ای دقیق، دیکتاتور عراق را مجبور به اعتراف به حقوق جمهوری اسلامی ایران می‌کند و یکی از نتایج این سیاست هم، آزادی سریع اسرای ایران از زندان‌های رژیم بعثی عراق است.

در آخرین نامه صدام به مقامات ایرانی آمده است: «وظیفه حکم می‌کند که نه تنها به صلح برسیم بلکه در اسرع وقت برسیم تا امکان تحقق رویاهای بدخواهان و ستمگران از صحنه ما دور بماند.»

نامه‌نگاری‌های انجام شده بین آیت‌الله هاشمی رفسنجانی و صدام در سال ۱۳۶۹ که تعداد آن به 12 عدد می‌رسد، موضوع مهمی است که در این کتاب به مثابه سیاستی که منجر به آزادسازی اسیران ایرانی شد، به آن پرداخته شده است.

آیت‌الله هاشمی در رابطه با این کتاب می‌گوید: «تورق خاطرات آن سال‌ها به وضوح حاکی از آن است که چگونه در پیش گرفتن مشی اعتدال، حجم وسیعی از امید به رفع مشکلات را در داخل کشور و موج بزرگی از ابراز تمایل دولت‌های عربی، کشورهای مشترک‏ المنافع شوروی سابق، روسیه جدید و همچنین کشورهای غربی را به گسترش و ارتقاء روابط با جمهوری اسلامی را رقم زد.»

هاشمی رفسنجانی در پایان مقدمه کتاب از خوانندگان خواسته است با دقت در خاطرات فشرده سال 1369 و مراجعه به اسناد مفصل و مکتوب، تاثیر اعتدال، همدلی و وحدت، سیاست تعدیل، اصلاح وضع بحرانی آن زمان را که بی شباهت به وضع فعلی کشور نبود، ارزیابی و نقد کنند.

هاشمی رفسنجانی از سال ۱۳۶۰ شروع به نگارش خاطرات و فعالیت‌های روزانه خود کرده است. تدوین یادداشت‌ها به طور ممتد تا به امروز ادامه دارد. این دست‌نوشته‌‌ها پس از نوشتن در دایره بررسی بیشتر گردآورنده قرار می‌گیرد و توضیحات لازم در پاورقی کتاب گنجانده می‌شود.

کتاب‌های ضمیمه‌ای که به همراه این کتاب‌ از خاطرات وی منتشر می‌‌شود، کتاب‌های «هاشمی رفسنجانی، مصاحبه‌ها سال ۶۹»، «هاشمی رفسنجانی، خطبه‌‌ها سال ۶۹»، «هاشمی رفسنجانی، پیام‌ها سال ۶۹» و «هاشمی رفسنجانی، سخنرانی‌ها سال ۶9» هستند که مشابه آن‌ها در سال‌های گذشته هم به همراه کتاب خاطرات هر سال چاپ شده است. این چهار جلد کتاب ضمیمه متن خاطرات را کامل‌تر می‌کند و مخاطب می‌تواند بر اساس ارجاعات موجود در کتاب برای دستیابی به توضیحات بیشتر به این ضمیمه‌‌ها مراجعه کند. در واقع، مجموعه کتاب‌های خاطرات هاشمی رفسنجانی را می‌توان دایره‌المعارفی از تاریخ معاصر دانست که ناگفته‌های تاریخ ایران را بازگو می‌کنند.

کتاب دارای فهرست اعلام است و مخاطبان بر اساس خواسته‌های ذهنی می‌توانند مطالبی را از کتاب استخراج کنند. در این خاطرات موضوع‌های مختلف کشور درباره افزایش تولید ملی، طرح‌ها و پروژه‌ها، مسایل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و مشکلاتی که برای کشور پیش آمد همچون اعتراض‌ها و اختلاف مسوولان با هم بیان می‌شود.

كتاب‌های خاطرات آقای ‌هاشمی رفسنجانی از این جهت حایز اهمیت است كه در همان مقطع زمانی، با همان حال و هوا نوشته شده است و به علاوه از سوی كسی نوشته شده كه در مركز تصمیم‌گیری‌های كلان نظام قرار داشته است. مطالب کتاب علاوه بر اهمیت روایی و سندی، نشان دهنده تفکر، روحیه و عمل مسوولان کشور در آن سال‌ها است و این خاطرات در تدوین واقعیت‌های تاریخ انقلاب اسلامی می‌تواند دستمایه‌ای برای پژوهشگران و مورخان باشد.

پیش از این كتاب‌های «دوران مبارزه، انقلاب و پیروزی، انقلاب در بحران، عبور از بحران، پس از بحران، آرامش و چالش، امید و دلواپسی، اوج دفاع، دفاع و سیاست، بازسازی و سازندگی» از سوی دفتر نشر معارف انقلاب انتشار یافته بود که خاطرات هاشمی رفسنجانی را در طی سال‌های مختلف به تصویر می‌کشند.

چاپ نخست کتاب «هاشمی رفسنجانی؛ کارنامه و خاطرات 1369: اعتدال و پیروزی» به اهتمام عماد هاشمی در 800 صفحه، شمارگان پنج هزار نسخه و بهای 25 هزار تومان از سوی دفتر نشر معارف انقلاب چاپ و در اختیار علاقه‌مندان تاریخ ایران و رویدادهای پس از انقلاب قرار گرفته است.