به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نشست رونمایی از کتاب «هگل»‌ نوشته دکتر علی‌اصغر مصلح دیروز (شنبه،‌20 مهرماه) با عنوان «هگل و فلسفه معاصر ایران» با حضور دکتر رضا داوری اردکانی، ‌رییس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران، دکتر سید محمدرضا بهشتی، دکتر سید حمید طالب‌زاده و نویسنده کتاب در تالار کمال دانشکده ادبیات دانشگاه تهران برگزار شد.

دکتر سید حمید طالب‌زاده در این نشست طی سخنانی با عنوان «هگل و اصل امتناع تناقض» اظهار کرد: اصل امتناع تناقض به بنیاد وجود و آگاهی و بنیاد مابعدالطبیعه از اصلی‌ترین مباحث اندیشه است.

وی گفت:‌ اهمیت این بحث به‌اندازه‌ای است که بوعلی‌سینا در الهیات شفا به آن اشاره کرده است. همچنین حکما نیز این محور را به‌ عنوان اصلی در اندیشه بشر قلمداد کرده‌اند، زیرا این بحث می‌گوید که واسطه‌ای میان سلب و ایجاب نیست و اصلا امتناع نقیضین در واقع، جامع وجود و آگاهی است.

طالب‌زاده ادامه داد:‌ در بحث وجود بیان می‌شود که وجود از آن حیث که موجود است، با عدم خود جمع نمی‌شود، اما از آن جا که عدم، غیر موجود است، بحث از این می‌شود که موجود، غیر خودش را طرد می‌کند. بنابراین از این رهگذر، بحث اجتماع نقیضین به بحث «حد» می‌انجامد.

این محقق افزود: در فلسفه افلاطون و ارسطو، اگر از «کل» سخن به میان آمده است، مقصود، کل موخر و حتی کل اعتباری است. بنابراین در فلسفه‌ای که کل موخر از اجزا و کثرات محسوب می‌شود، بحث اصل امتناع نقیضین با حمل شایع تدارک می‌یابد، اما اگر در فلسفه‌ای کل مقدم باشد، حمل شایع در این فلسفه کامل نیست، زیرا اصل امتناع نقیضین مساله این فلسفه می‌شود.

وی گفت: ملاصدرا می‌گوید «بسیط الحقیقة کل الاشیاء» که حکایت از این دارد که بسیط‌الحقیقه در فلسفه ملاصدرا کل است، در حالی که در فلسفه مشا و اشراق، بسیط‌الحقیقه نداریم. ما در برخورد با هگل با فیلسوفی مواجهیم که کل را مقدم بر کثرت می‌داند و مفهوم کل در اندیشه هگل وجود به آگاهی است و اصل نقیضین در هگل واسطه انکشاف کل است.

در این نشست، همچنین دکتر سید محمد بهشتی طی سخنانی با عنوان «نقد تلقی ایرانیان از بحث نبرد خواجه و برده» اظهار کرد: تطورات اندیشه‌ها در جریان اخذ و اقتباس همواره از مباحث جالب محسوب شده‌است و ما در این جریان با دو سیر مواجهیم که یکی شامل سیر پیدایش و تکوین اندیشه‌ها و دیگری  تاریخچه اخذ و اقتباس آن است که هر دو نیز برای فهم اندیشه اهمیت دارند.

وی ادامه داد:‌ در جریان نخست با این موضوع مواجهیم که اساسا اندیشه‌ها چگونه نزد فیلسوفان شکل می‌گیرند و در چه محیط و مبنایی بیان می‌شوند، زیرا مقصود از علیتی که در این بحث مطرح است، نه علیت به معنای فلسفی کلمه است و نه علیت به معنای آن‌چه در زیرمجموعه علوم می‌شناسیم و به بیان طلبگی ما پی آنیم که ببینیم چه مقتضیاتی باید باشند تا اندیشه‌ای بتواند خود را آشکار کند.

بهشتی با اشاره به ترجمه‌های موجود از کتاب‌هایی که درباره هگل نوشته شده است، گفت:‌ از این ترجمه‌ها پیداست که ما نیز درباره هگل با گرایش چپ روبه‌روییم، همان‌طور که درباره دیگر آثار  پیرامونی هگل نیز چنین است و اغلب، گرایش چپ و مارکسیستی در آن وجود دارد و دقیقا همین گرایش سبب شد تا گفتار هگل درباره جایگاه خدایان و بنده در بحث پدیدارشناسی روح جابه‌جا شود.