چهارشنبه ۳۰ مرداد ۱۳۹۲ - ۱۰:۰۶
توجه به نویسنده و رشد خاطره‌نویسی، ادبیات انقلاب را متحول می‌کند

نویسندگان حاضر در نشست بزرگداشت ادبیات داستانی انقلاب اسلامی بر ضرورت توجه به نویسندگان از سوی مسوولان فرهنگی و نیز واقع‌گرایی در ادبیات انقلاب اسلامی تاکید کردند و راه‌اندازی نهضت خاطره‌نویسی را به عنوان رویکردی تجربی، زمینه‌ای برای تحول در عرصه این گونه ادبی دانستند.-

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، آیین بزرگداشت ادبیات داستانی انقلاب اسلامی، با یادی از سید محمود گلابدره‌ای نویسنده حوزه انقلاب اسلامی، شامگاه گذشته29 مرداد‌ماه 1392، به مناسبت سالروز درگذشت وی و با حضور  وحید جلیلی، محمود جوانبخت، جهانگیر خسروشاهی و صادق کرمیاردر سالن نخلستان سازمان هنری- رسانه‌ای اوج برگزار شد. 

نمایش فیلم مستند «آن عشق و اکنون» آغازگر این مراسم بود. این فیلم، روایتی است از کتاب «لحظه‌های انقلاب» نوشته مرحوم سید محمود گلابدره‌ای.

کرمیار: تحقیر نویسندگان به افول رشد اجتماعی می‌انجامد
صادق‌ کرمیار و محمود جوانبخت نخستین نویسندگانی بودند که برای صحبت درباره ادبیات انقلاب اسلامی و بیان خاطراتی از مرحوم گلابدره‌ای دعوت شدند. در ابتدا، کرمیار به حضور گلابدره‌ای در یکی از کنگره‌های نویسندگان آمریکا اشاره کرد و گفت: وی با پایان یافتن این کنگره علیه کارتر و بوش در مقابل کاخ سفید سخنرانی کرد و پس از این سخنرانی بود که به پیشنهاد مهدی حمیدزاده به ایران بازگشت اما به گفته‌ خود او، زمانی که به ایران بازگشت، متوجه شد کسی منتظرش نیست و به همین دلیل مدتی را در غار زندگی کرد.

خالق «فریاد خاکستر» با بیان این‌ که گلابدره‌ای وضعیت مالی خوبی نداشت، از تفاوت نگاه به نویسندگان در ایران و آمریکا یاد کرد و سپس در تعریف ادبیات انقلاب اسلامی، رویداد انقلاب را به انفجار یک بمب تشبیه کرد و گفت: همان‌طور که اتفاقات درون یک بمب سبب انفجار و از بین‌رفتن پوسته آن می‌شود، در انقلاب هم آن‌چه در درون مردم رخ می‌دهد، به تغییرات ظاهری در جامعه می‌انجامد.

وی ادامه داد: به دلیل شعار‌هایی که در زمان انقلاب از درون مردم برخاسته می‌شد، محتوای کتاب‌های تالیف شده در آن زمان، بر ساختار کتاب غلبه داشت اما در دوره کنونی به ساختار بیش از محتوا توجه می‌کنیم. به یقین شعار‌های انقلابی در ادبیات کشور نیز نهادینه شده است.

کرمیار با تاکید بر لزوم حفظ کرامت انسانی نویسندگان، اظهار کرد: وقتی نویسنده‌ای در جامعه‌اش کوچک انگاشته شود، هیچ‌گاه نمی‌تواند از کرامت انسانی صحبت کند. محمود گلابدره‌ای جزو نویسندگانی بود که در کشور تحقیر شد. وی، هم از طرف روشنفکران و هم از طرف نیرو‌های انقلابی‌ مورد تحقیر قرار گرفته است.

نویسنده کتاب«غنیمت» ادامه داد: در خوش‌بینانه‌ترین آمار، بیش از هزار نویسنده در کشور نداریم. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، حوزه هنری و سازمان فرهنگی هنری شهرداری که متولی فرهنگ در کشور شمرده می‌شوند، برای هر نویسنده چندین ناظر یا کارمند در نظر می‌گیرند. در حالی که اگر نصف همان مبلغ را به خودمان بدهند، خود بر کار‌هایمان به خوبی نظارت خواهیم کرد. نویسندگان کشور ما مشکلات زیادی دارند و نویسنده‌ای که باید رانندگی کند تا بتواند خرج زندگی‌اش را تامین کند، دیگر نمی‌تواند به پژوهش بپردازد.

این کارگردان کشورمان گفت: جامعه‌ای که نویسنده‌اش تحقیر شود، هیچ‌گاه در زمینه سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و‌... رشد نخواهد کرد و در تاریخ نیز نام خوبی از مدیران فرهنگی آن جامعه باقی نخواهد ماند.

جوانبخت: گلابدره‌ای فضای انقلاب اسلامی را شکافت
محمود جوانبخت دیگر سخنران بخش نخست برنامه بود. وی روحیه تجربه‌گرای ایرانی‌ها را زمینه‌ای برای نداشتن نگاه علمی به رمان و داستان دانست و گفت: برای مثال کتاب «داستان یک شهر» احمد محمود که از آثار ماندگار است، یک داستان تجربی است.

وی با اشاره به تعداد زیادی داستان با موضوع دفاع مقدس ادامه داد: تعداد بی‌شمار داستان در این زمینه به دلیل انبوه نویسندگان خاطره‌نویس است. بعید می‌دانم که در ایران نویسنده‌ای برای نوشتن یک رمان حدود چهار سال زمان صرف کند یا دستیاری برای نگارش داستانش استخدام کند.

جوانبخت با ابراز تاسف از این‌که نویسندگانی که درباره انقلاب رمان نوشته‌اند، از نسل گلابدره‌ای بوده‌اند، گفت: متاسفانه فضا به گونه‌ای شد که برخی از نویسندگان در مقابل انقلاب ایستادند و به عده‌ای مانند جمال میرصادقی که سیاسی هم نیست، اجازه کار نمی‌دهند. 

این نویسنده، با بیان این‌ که هنوز فرصت نوشتن رمان با موضوع انقلاب از دست نرفته است، افزود: شاید تا دهه‌های آینده به سمتی حرکت کنیم که نگاهی علمی به رمان داشته باشیم و فضای رمان‌نویسی بتواند خود را با دنیا سازگار کند.

وی گلابدره‌ای را نویسنده‌ای دانست که موفق به شکافتن فضای انقلاب شد و افزود: وی پس از انقلاب می‌توانست به قدرت متصل شود اما این کار را نکرد و شیوه خود را پیش گرفت.

پس از نمایش فیلمی از سرودی درباره انقلاب اسلامی، در فضای سالن نخلستان سازمان هنری- رسانه‌ای اوج، از وحید جلیلی و جهانگیر خسرو‌شاهی درخواست شد تا با بیان خاطراتی درباره مرحوم گلابدره‌ای، نظرشان را درباره وضعیت کنونی ادبیات انقلاب اسلامی بیان کنند.

جلیلی: ادبیات انقلاب اسلامی نیازمند واقع‌گرایی است
وحید جلیلی نخستین سخنران بخش دوم برنامه بود که در ابتدا به ضعف شکل‌گیری صحیح ادبیات انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت: یکی از علل این مساله روبه‌رو بودن با مخاطبانی دارای تجربه دراماتیک است.

وی از تجربه‌های انقلاب اسلامی و دفاع مقدس به عنوان داستا‌ن‌های پرماجرایی یاد کرد و افزود: متاسفانه ادبیات ما از این موضوع عقب افتاده است. مرحوم گلابدره‌ای در «لحظه‌های انقلاب»، خودش به واقعیت اتفاق افتاده در کشور نزدیک شده و به گونه‌ای جذاب به روایت آن پرداخته است.

این روزنامه‌نگار و فعال فرهنگی بر ضرورت واقع‌گرایی در ادبیات انقلاب اسلامی تاکید کرد و افزود: اگر ما در روایت به واقعیت دست یابیم، در گام‌های بعدی ادبیات نیز موفق خواهیم بود، زیرا ادبیات انقلاب باید راوی انقلاب اسلامی باشد و عقب‌ماندن ادبیات از انقلاب ضعف نویسندگان کشور است. وی راه‌اندازی نهضت خاطره‌نویسی را یکی از راه‌های خدمت به ادبیات انقلابی دانست و گفت: انقلاب اسلامی و دفاع مقدس برگ برنده ما هستند و ما باید آن‌ها را به جهانیان معرفی کنیم. 

خسروشاهی: سفر رفتن، امکان نگارش رمان خوب را فراهم می‌کند 
جهانگیر خسروشاهای، سخنران پایانی این مراسم بود. وی با اشاره به نوشتن رمانی با موضوع شهید چمران گفت: قرار بود به نویسنده‌ای مبلغ 10 میلیون تومان برای سفر به آمریکا و نوشتن این رمان پرداخت شود اما با مخالفت برخی و توصیه به این‌که از منابع داخلی هم می‌توان برای نگارش این کتاب بهره برد، از این کار صرف‌نظر شد. 

وی ادامه داد: هر چند الزامی در سفر رفتن برای نوشتن رمان خوب نیست، اما یکی از راه‌هایی است که به نگارش رمان خوب می‌انجامد. در کشور ظلم بزرگی به ادبیات داستانی و ادبیات انقلاب از سوی عده‌ای که هیچ‌گاه پیدا نمی‌شوند، صورت می‌گیرد.

وی با با بیان این‌که قلم گلابدره‌ای قوی است، گفت: «لحظه‌های انقلاب» کتابی شعاری نیست و در واقع گلابدره‌ای در این کتاب همراه مردم بوده است اما از مسوولان حوزه ادبیات داستانی گلایه‌مندم. ما نباید بعد از مرگ نویسندگان برای آن‌ها بزرگداشت بگیریم.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها