روزنامهنگار آمريكايي در كتابي با نام «وزن دانه خردل» به بررسي اثرات روانشناسانه بلند مدت حاكميت ترور در حكومت صدام پرداخت./
استيونسون در اين اثر از منظر روانشناسي به بررسي اين موضوع ميپردازد كه صدام چرا و چگونه توانست افراد باهوش و توانا را در رژيم خود به خدمت گيرد.
البته پاسخي ساده براي اين سوال وجود دارد كه عده زيادي از اين افراد به دليل ترس از حکومت ظالمانه صدام در دوران جنگ هشت ساله ايران و عراق، اطراف او جمع شدند، اما اين روزنامهنگار آمريكايي، براي پاسخ به اين پرسش به مصاحبه با برخي مقامهاي برجسته عراقي دوران صدام روي آورده و تلاش ميكند موضوع را به صورت عيني بررسي كند.
محور مصاحبههاي او تشریح شخصیت «كمال ساجت»، ژنرال معروف عراقي طي هشت سال جنگ ايران و عراق است. استیونسون شرح میدهد که چگونه ژنرال ساجت به عنوان یک نظامی وفادار، حرفهای و با احساساتی فداکارانه نسبت به 9 فرزندش، در رژیم صدام مشغول به کار شد و مسوولیتهايي را برعهده گرفت.
به عقیده استیونسون، وفاداری ساجت به کارکشتگی او به عنوان سربازي حرفهای بر میگردد. او با روحیهاي مستقل، در صدد یافتن راهی است که خود را از رژیم صدام کنار بکشد. البته ساجت دست به اقدام علیه رژیم نمیزند و مانند برخي به خارج عراق نیز فرار نمیکند، ولی از مقام استانداری استعفا داده، گوشه عزلت برمیگزیند و سرانجام در سال 1999 به جرم خیانت به دست «عدی» و «قصی»، پسران صدام، کشته میشود.
«وزن دانه خردل» شرح ميدهد که چگونه مقامهای بلندپایه رژیم صدام، تحت آزارهای ظالمانه، زندان و شکنجههاي وحشیانه قرار میگرفتند. تحلیل روانشناسانه از این وضعیت که به تلاش این مقامها برای تثبیت جایگاهشان مرتبط میشود، بسیار ماهرانه است.
کتاب استیونسون در برخی موارد نيز دچار تناقضهاي فاحش ميشود، به طور مثال مشخص نيست نویسنده چگونه ميان تعهد دروني ژنرال ساجت و فرمانبرداری او از رژیم صدام، رابطه برقرار کرده است.
کتاب «وزن دانه خردل» از سوي انتشارات آتلانتیک انگلیس در 305 صفحه و بهاي 99/14 پوند منتشر شده است.
نظر شما