اسعدی به خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، گفت: کتابهای آموزش موسیقی دو دستهاند، یک دسته آثاری است که اساسا در قالب کتاب نتنویسی منتشر شده و دسته دوم متونی است که به مسایل و نکات آموزشی نظری در این حوزه میپردازد.
وی ادامه داد: دسته نخست که متدهای آموزشی محسوب میشود تنوع نسبتا زیادی دارد. بهعنوان نمونه، روشهای سنتیتر مبتنی بر آموزش ردیف به صورت شفاهی است. همچنین روایتهای مختلفی از ردیف برای سازهای مختلف نتنویسی شده است، که به عنوان منابع آموزشی یا کمک آموزشی مورد استفاده قرار میگیرد. یکسری متدهای آموزشی نیز براساس سبک خاص استادان مختلف تنظیم و تدوین شده است. به عنوان نمونه استاد علیزاده متد آموزشی خود را در زمینه تار و سهتار دارد و استاد ذوالفنون هم متد آموزشی خود را در حوزه سهتار دارد و به همین ترتیب شماری از هنرمندان دیگر هم متد آموزشی خود را دارند.
اسعدی افزود: این روشهای مختلف برمیگردد به دیدگاه این استادان نسبت به آموزش موسیقی ایرانی. اگر متدهای آموزشی متنوع و متکثر باشد نه تنها عیبی ندارد، بلکه بسیار هم خوب است. البته یکسری مسایل مثل علايم مورد استفاده در نتنویسی خوب است که استاندارد شود تا هنرجویان دچار سردرگمی نشوند.
وی توضیح داد: درباره علایمی که برای ثبت موسیقی و نتنویسی موسیقی ایرانی، برای سازهای مختلف به کار میرود اختلاف نظرهایی وجود دارد که کار را سخت کرده است. ولی اگر شیوه نتنویسی و ثبت علایم استاندارد شود مشکلات در این زمینه کمتر خواهد شد. ولی به هر حال متدهای آموزشی با هم فرق میکنند و این تنوع و تکثر در امر آموزش هنر اجتنابناپذیر است.
اسعدی گفت: در سالهای اخیر افرادی از نسل جوانتر متدهای خاص خودشان را چاپ کردهاند. اینکه هر فردی بخواهد متدی ابداع کند قابل قبول است ولی تا سبک او تثبیت نشده بهتر است تامل کند.
وی با بیان اینکه موسیقی ایرانی اساسا به طور شفاهی آموزش داده میشده، اظهار داشت: هنوز هم در برخی سبکها استادان شاخص و برجسته به طور شفاهی آموزش میدهند و در مواردی از نت به عنوان ابزاری کمک آموزشی یا ابزاری برای یادآوری استفاده میکنند. ولی برخی سبکها و متدها هستند که از اول روی استفاده از نتنویسی تاکید میکنند.
وی گفت: در سیستم موسیقی ايرانی، روشهای آموزش هنوز خیلی جای کار دارد. بهعنوان نمونه، روشهایی برای سرایش و سلفژ در موسیقی ایرانی، با استفاده از مبانی نظری، میتواند تدوین شود. یا متدهایی برای آموزش موسیقی سنتی و کلاسیک ایرانی به کودکان و نوجوانان تهیه و تدوین شود. البته، با این موضوعات چندان محققانه برخورد نشده است و به کمک گرفتن از مباحث نظری موسیقی توجه درخوری نشده است.
اسعدی با بيان اينكه در سالهای اخیر کتابهای زیادی در حوزه آموزش موسیقی نوشته شده ولی لزوما تمامی آنها کیفیت خوبی ندارند، افزود: به هر حال برای چاپ این متون زحمت کشیده شده ولی برخی از آنها ایراداتی دارد که مسلما در آینده بهتر خواهد شد.
وی ادامه داد: کتابی اگر خوب نباشد به فروش نمیرود. انتشارات وقتی معتبر باشد روی متونی که ساختار و محتوای مناسبی ندارند سرمایهگذاری نمیکند که شکست بخورد و اعتبار خودش را متزلزل کند.
اسعدی با بیان اینکه متاسفانه بسیاری از موسیقیدانان فقط از هم ایراد میگيرند و به کوبیدن يكديگر فکر میکنند، اظهار داشت: افرادی که روی این متون نقد دارند، اگر واقعا دلشان میسوزد میتوانند نقدی نوشته و پیشنهادات و انتقادات خودشان را بهطور مستند و مکتوب ارايه کنند تا در چاپهای آتی از آنها استفاده شود.
هومان اسعدی عضو جامعه بینالمللی اتنوموزیکولوژی، انجمن بینالمللی پژوهشگران آسیای مرکزی، گروه مطالعاتی «مقام» و گروه مطالعاتی «منابع تاریخی موسیقی سنتی» در شورای بینالمللی موسیقی سنتی یونسکو، عضو و نماینده شورای بینالمللی موسیقی سنتی یونسکو، سرپرست کمیته ملی مجموعه بینالمللی ادبیات موسیقایی یونسکو در ایران، عضو و رئیس اسبق هیات مدیره کانون پژوهشگران خانه موسیقی ایران و عضو هیات تحریریه فصلنامه موسیقی ماهور است.
وي همچنین به عنوان عضو شوراها و کمیتههای تخصصی موسیقی با مراکزی همچون فرهنگستان زبان و ادب فارسی، مرکز موسیقی حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، مرکز توسعه آموزش هنری و مرکز موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و کمیته ملی موسیقی در شورای جهانی موسیقی یونسکو همکاری داشته است.
اسعدی در حال حاضر به عنوان عضو هیات علمی تماموقت، استادیار گروه آموزشی موسیقی و معاون آموزشی دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی در پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران مشغول به کار است.
هومان اسعدي، پژوهشگر موسيقي، معتقد است در سیستم موسیقی ايرانی میتوان با توجه بیشتر به مباحث نظری و موسیقیشناختی، كتابها و متدهای آموزشي را به گونهای بهتر تدوین و تنظیم، و استانداردسازی کرد.\
نظر شما